Świadczenie wspierające. Ile wniosków już wpłynęło? Ile świadczeń wypłacono?
1 stycznia ruszyła nowa forma finansowego wsparcia dorosłych osób z niepełnosprawnością. Mają one szansę otrzymać świadczenie wspierające. Najpierw jednak muszą złożyć wniosek do Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON), który za pomocą punktów określi dla nich poziom potrzeby wsparcia i wyda w tej sprawie decyzję. Dopiero po jej otrzymaniu osoby z niepełnosprawnością mogą złożyć wniosek do ZUS o wypłatę świadczenia wspierającego.
W połowie marca w rozmowie z PAP pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń, poinformował, że do WZON-ów wpłynęło ponad 150 tys. wniosków o świadczenie wspierające. Przyznał wówczas, że w przypadku ponad 3 tys. osóbzakończono proces określenia poziomu potrzeby wsparcia i niemal połowa z tych osób otrzymała przynajmniej 80 punktów.
Pełnomocnik rządu podkreślił jednocześnie, że prawie 80 proc. osób złożyło wnioski w wersji papierowej. Przedłuża to proces przyznawania świadczenia, ponieważ urzędnicy zmuszeni są wnioski te kopiować w wersję elektroniczną.
Według podanych 28 marca przez Dziennik Gazetę Prawną danych do ZUS wpłynęło 4541 wniosków o świadczenie wspierające. Na ich podstawie przyznano wówczas 66 świadczeń wspierających i wydano 20 decyzji odmownych. 2977 wniosków, czyli aż 65 proc. spośród wszystkich, pozostawiono bez rozpatrzenia. Powodem było nieposiadanie przez wnioskujących wymaganej decyzji z WZON określającej poziom potrzeby wsparcia. Pozostałe wnioski – w momencie podawania informacji przez Dziennik Gazetę Prawną – były w trakcie rozpatrywania.
Do 22 marca – jak podaje serwis cowzdrowiu.pl – wypłaconych zostało 60 świadczeń wraz z wyrównaniem za poprzednie miesiące. Ich łączna kwota wyniosła niemal 582 tys. zł.
Czym jest świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające wprowadzone zostało od 1 stycznia 2024 roku na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o świadczeniu wspierającym. Jest ono skierowane do osób z niepełnosprawnością, które ukończyły 18. rok życia. Głównym założeniem świadczenia jest pomoc osobom z niepełnosprawnością potrzebującym wsparcia.
W celu przyznania prawa do niego osoba z niepełnosprawnością musi najpierw zgłosić się do Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). Tam określony zostanie poziom potrzeby wsparcia. Następnie wydana zostanie decyzja, w której poziom ten wyrażony będzie w punktach. Dopiero po uzyskaniu takiej decyzji osoba z niepełnosprawnością powinna złożyć do ZUS wniosek o wypłatę świadczenia wspierającego.
Wniosek taki można złożyć za pośrednictwem:
- Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
- bankowości elektronicznej,
- portalu Emp@tia.
O przyznaniu świadczenia wspierającego decyduje ZUS, który odpowiedzialny jest też za jego wypłatę. Odbywa się ona jedynie w formie bezgotówkowej na konto bankowe, które wskazane zostało we wniosku.
Świadczenie wspierające: Komu przysługuje?
O świadczenie wspierające mogą wystąpić pełnoletnie osoby z niepełnosprawnością, których status potwierdzony jest przez:
- orzeczenie o niepełnosprawności i jej stopniu, które wydał zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności;
- orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, wydane przez lekarzy orzekających w ZUS;
- orzeczenie o inwalidztwie, które wydane zostało przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
Otrzymanie świadczenia wspierającego jest niezależne od dochodów osiąganych przez daną osobę i członków jej rodziny, a także od różnych form wsparcia otrzymywanych przez osoby z niepełnosprawnościami. Może też być pobierane jednocześnie ze świadczeniami emerytalno-rentowymi.
Prawo do otrzymania świadczenia wspierającego oraz termin, od którego zacznie być ono wypłacane, zależy od liczby punktów określonych w decyzji WZON. Świadczenie wprowadzane będzie - jak informuje na swojej stronie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - w trzech etapach. W związku z tym osoby, które uzyskały:
- 87-100 punktów – mają prawo ubiegania się o wypłatę świadczenia od początku 2024 roku;
- 78-86 punktów – mogą wystąpić z wnioskiem od 2025 roku;
- 70-77 punktów– mają prawo ubiegać się o świadczenie od 2026 roku.
Ponadto o świadczenie wspierające już od 2024 roku mogą ubiegać się także te osoby, które uzyskały przynajmniej 70 punktów, a jednocześnie od początku tego roku lub później ich opiekunom przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna, świadczenie pielęgnacyjnego na nowych zasadach.
Ile wynosi świadczenie wspierające?
Wysokość świadczenia wspierającego uzależniona jest od wysokości renty socjalnej, która wynosi obecnie 1780,96 zł. Będzie ono podlegało corocznej waloryzacji – tak jak renta socjalna. Samo świadczenie zaś wynosić może od 40 do 220 proc. wysokości tej renty, a więc obecnie miesięcznie minimalnie 712 zł, a maksymalnie 3920 zł. Wszystko uzależnione jest od określonego poziomu potrzeby wsparcia i wynosi odpowiednio dla punktów:
- 95-100 – 220 proc. renty socjalnej,
- 90-94 – 180 proc.,
- 85-89 – 120 proc.,
- 80-84 – 80 proc.,
- 75-79 – 60 proc.,
- 70-74 – 40 proc.