Temat zawieszenia świadczenia pojawił się podczas środowej debaty parlamentarnej w odpowiedzi na poprawkę, którą zgłosił PIS. Dotyczyła ona dodatkowych kryteriów uzyskania 800 plus. Wiceszef MSWiA odniósł się do poprawki podczas rozmów o nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy oraz innych ustawach.
800 plus dla cudzoziemców. Jakie są plany rządu?
PIS zaproponował, aby uzyskanie świadczenia było uzależnione nie tylko od tego, czy dziecko cudzoziemców realizuje obowiązek szkolny, ale również od złożenia wniosku o kartę pobytu. Maciej Duszczyk stwierdził, że nie może poprzeć poprawki, jednak zgadza się z nią kierunkowo.
Problem z 800 plus dla cudzoziemców jest związany z tym, że świadczenie pobierają osoby, które nie mieszkają już w naszym kraju. Wiceszef MSWiA stwierdził, że system informatyczny, który sprawdzałby, czy rodzina nadal przebywa na terytorium Polski, mógłby powstać w bardzo krótkim czasie i wykorzystywać system ZUS. Zaznaczył jednak, że koszt samej nakładki byłby w takim przypadku wyższy niż suma oszczędności wynikających z uszczelnienia systemu. Wskazał również, że omawiana ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy będzie obowiązywać tylko do końca września 2025 roku, a więc stosunkowo krótko.
Okazuje się, że resort wymyślił inny system, który ma zostać wprowadzony w najbliższych miesiącach. Pozwoli on na natychmiastowe zawieszenie świadczenia pobierającym je cudzoziemcom, w momencie gdy wyjadą z Polski do innego państwa.
Kto nie otrzyma 800 plus od 2025 roku?
Od stycznia 2025 roku 800 plus ma zostać wstrzymane dla tych rodzin, których dzieci nie uczęszczają do polskich szkół lub przedszkoli. Na świadczenie nie załapią się też cudzoziemcy, jeśli ich dzieci uczą się zdalnie w ukraińskiej szkole. Nowe przepisy mają na celu zmotywowanie rodziców do zapisywania uczniów do polskich placówek.
W jaki sposób będzie to weryfikowane? Za kontrole ma odpowiadać ZUS, sprawdzając, czy dziecko znajduje się w systemie informacji oświatowej. Jeśli okaże się, że nie ma go w bazie, wypłata 800 plus zostanie wstrzymana. Zmiany zaczną obowiązywać w momencie ustalania prawa do świadczenia na okres od 1 czerwca 2025 roku.
Okazuje się, że na ten moment ciężko ustalić, ile ukraińskich dzieci nie realizuje obowiązku szkolnego. Jak przyznała wiceministra Anna Mucha, zdaniem organizacji pozarządowych może to być nawet 150 tys. osób, jednak rządowe szacunki wskazują na 60-80 tys. Od tego, czy ukraińskie dzieci uczęszczają do polskich przedszkoli i szkół będzie również zależeć wypłata 300 zł na wyprawkę szkolną.