rozwiń ›

UE wprowadza limit płatności gotówką. To już przesądzone! Co się zmieni?

Parlament Europejski przyjął nowe przepisy ograniczające możliwość dokonywania płatności gotówką. Od 2027 roku obowiązywać będzie limit w wysokości 10 tys. euro, powyżej którego transakcje muszą odbywać się wyłącznie bezgotówkowo. Dla krajów spoza strefy euro, takich jak Polska, oznacza to zakaz płacenia gotówką przy kwotach przekraczających równowartość tej sumy – czyli około 42,5 tys. zł (według kursu z lipca 2025 roku).

Reklama

To rozwiązanie ma na celu ograniczenie możliwości prania pieniędzyoraz finansowania terroryzmu. UE chce w ten sposób zwiększyć przejrzystość przepływu środków finansowych i ułatwić śledzenie źródeł finansowania przestępczości. Nowe prawo budzi jednak wątpliwości i pytania o swobodę obrotu gotówką. Tym bardziej, że państwa członkowskie będą mogły wprowadzać niższe limity – np. 5 tys. euro.

Zakaz płatności gotówką powyżej 10 tys. euro. Kogo dotyczą limity narzucone przez UE?

Reklama

Nowe prawo dotyczy wszystkich, a więc zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorców. W praktyce oznacza to, że nie będzie można zapłacić gotówką za m.in.:

  • zakup samochodu,
  • kosztowne dzieła sztuki,
  • luksusową biżuterię,
  • większe remonty czy inwestycje.

Przykładem może być zakup luksusowego samochodu. Jeśli zdecydowałeś się sprzedać poprzednie auto, odłożyłeś dodatkowo oszczędności i masz na koncie 600 tys. złotych, które chcesz przeznaczyć na nowy pojazd, mogą pojawić się komplikacje. Musisz liczyć się z tym, że bank takiego przelewu nie zrealizuje. Konieczna będzie osobista wizyta w oddziale w celu zwiększenia limitu przelewu – nie da się tego zrobić online. Co więcej, bank może zażądać wyjaśnienia celu płatności, a nawet dokumentów potwierdzających transakcję – np. umowy kupna-sprzedaży.

Ograniczenia płatności gotówką w UE. Zakupy tylko z dowodem osobistym

Wraz z zakazem transakcji gotówkowych powyżej 10 tys. euro, UE wprowadza kolejne obostrzenie. Już przy płatnościach powyżej 3 tys. euro obowiązywał wymóg okazania dokumentu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu).

Taki obowiązek nie oznacza całkowitego zakazu, ale wprowadza kontrolę i rejestrację danych klienta. Chodzi o to, by wyeliminować anonimowość przy większych transakcjach gotówkowych, które mogą wzbudzać podejrzenia instytucji finansowych.

Kiedy trzeba będzie okazywać dowód osobisty przy płatności gotówką?

Obowiązek okazania dowodu osobistego przy transakcjach gotówkowych powyżej 3 tys. euro będzie dotyczył wybranych sektorów, które – według Unii Europejskiej – są najbardziej narażone na działania przestępcze. Wśród nich znajdują się:

  • banki i instytucje finansowe,
  • agencje nieruchomości,
  • kasyna i salony gier,
  • podmioty zajmujące się handlem luksusowymi dobrami,
  • zarządzający aktywami,
  • giełdy i portfele kryptowalutowe.

O kiedy zakaz płacenia gotówką w Polsce? UE podała termin. To już pewne

Nowe regulacje wejdą w życie w 2027 roku. Jednak nie wszystkie podmioty muszą dostosować się do zmian w tym samym czasie. Dla klubów sportowych przewidziano dłuższy okres przejściowy, który zakończy się dopiero w 2029 roku. Do tego czasu państwa członkowskie mają obowiązek dostosowania przepisów krajowych do wymogów unijnych oraz przygotowania systemów kontroli i nadzoru.

Czy Polska zaostrzy przepisy wcześniej? Co z limitem 15 tys. zł dla przedsiębiorców?

W Polsce już dziś istnieje ograniczenie dla przedsiębiorców, którzy nie mogą rozliczać się gotówką powyżej 15 tys. zł. Jednak nowe unijne prawo skłania rząd do dostosowania tych limitów również dla osób prywatnych.

Nie jest wykluczone, że obowiązek identyfikacji klienta przy płatnościach gotówką od 3 tys. euro zostanie wdrożony szybciej, niż przewiduje to termin unijny. To oznacza, że także konsumenci, którzy dokonują większych zakupów za gotówkę, będą musieli przygotować się na nowe obowiązki i większą kontrolę.