W roku 2021 Świętokrzyska Grupa Przemysłowa Industria zwróciła się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z prośbą o zezwolenie na prowadzenie badań w celu odkrycia zasobów zawierających uran. We wtorek (23 kwietnia) spółka ŚGP Industria poinformowała, że po uzyskaniu koncesji rozpoczęto działania badawcze, które doprowadziły do potwierdzenia obecności uranu w złożach znajdujących się na obszarze województwa świętokrzyskiego. Komunikat spółki cytowała m.in. Polska Agencja Prasowa.
Prezes ŚGP Industria, Szczepan Ruman, podkreślił, że trwające od trzech lat działania podejmowane przez spółkę w celu rozwoju górnictwa w województwie świętokrzyskim oraz zapewnienia dostępu do surowców krytycznych w Polsce, w tym kluczowego dla sektora jądrowego, tj. uranu, zaczynają przynosić pierwsze efekty.
Dodał, że odnalezienie złoża uranu jest ważnym wydarzeniem z punktu widzenia rozwoju współpracy Industrii z Rolls-Royce przy wdrażaniu w Polsce małych reaktorów modułowych SMR.
Złoża uranu w województwie świętokrzyskim
Odkrycie zasobów uranu to istotne wydarzenie dla rozwoju współpracy między Industrią a Rolls-Royce w zakresie wdrażania w Polsce małych reaktorów modułowych SMR. W nadchodzących miesiącach firma będzie kontynuować prace mające na celu dokładne określenie składu chemicznego złoża, jego rozmiaru oraz potencjalnych metod wydobycia.
Firma przeprowadziła swoje badania wykorzystując dokumenty przechowywane w Narodowym Archiwum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego PIB w Warszawie. W archiwum tych dokumentów związanych z rozwojem radzieckiego programu atomowego oraz poszukiwaniami rud uranu w Górach Świętokrzyskich w latach 50. te badania obejmowały obszary w okolicach Daleszyc i Łagowa w powiecie kieleckim.
Badania prowadzone przez Radzieckie władze w tych obszarach nie dały pozytywnych wyników, a wyniki pomiarów radiometrycznych zostały uznane za nieperspektywiczne.
Gdzie dokładnie odkryto złoża uranu?
Spółka obecnie nie ujawnia szczegółowej lokalizacji, w której zlokalizowano złoże. Jednak podano informację, że jest to tzw. złoże polimetaliczne, zawierające więcej niż jeden metal.
Spółka doniosła, że przeprowadziła badania opierając się na dokumentach z Narodowego Archiwum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego PIB w Warszawie. W archiwum tych instytucji znajdowały się akta związane z postępem sowieckiego programu atomowego oraz badaniami dotyczącymi poszukiwań rud uranu w Górach Świętokrzyskich w latach 50.
Badania te miały miejsce przede wszystkim w okolicach Daleszyc i Łagowa, w powiecie kieleckim. Jednak wysiłki sowieckie w poszukiwaniu uranu w tych obszarach nie odniosły oczekiwanych rezultatów, a wyniki pomiarów radiometrycznych uznano za niesprzyjające perspektywom dalszych działań.
W Górach Świętokrzyskich już wcześniej prowadzono eksploatację złoża uranu. Muzeum Narodowe w Kielcach informuje, że w 1952 roku geolodzy odkryli złoże rud uranu w Rudkach (powiat kielecki), które występowało jako kopalina towarzysząca pirytom. Eksploatacją zajmowały się wówczas Zakłady Przemysłowe R-1 z siedzibą w Kowarach na Dolnym Śląsku. Od 1956 roku wydobyta ruda uranowa była transportowana do Kowar, gdzie była sortowana i wzbogacana, a następnie eksportowana do ZSRR. Do roku 1968 z Rudek wydobyto około 5 tysięcy ton rudy, co odpowiadało około 3-4 tonom czystego uranu.
Nawet kilkaset złóż uranu w Polsce
Zasoby krajowych złóż uranu są rozlokowane na kilku głównych obszarach, głównie w Sudetach, w Górach Świętokrzyskich, na Podlasiu oraz na Warmii (w obszarze między Krynicą Morską a Pasłękiem), zgodnie z informacjami dostępnymi na stronach rządowych. Według szacunków Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej Polska posiada łącznie około 100 tysięcy ton naturalnego uranu (znanych jako zasoby prognostyczne). Natomiast zidentyfikowane zasoby są mniejsze i wynoszą około 7 tysięcy ton uranu.
Plany Świętokrzyskiej Grupy Przemysłowej Industria
Spółka Industria, należąca do Agencji Rozwoju Przemysłu ŚGP, posiada trzy kopalnie znajdujące się na obszarze województwa świętokrzyskiego. W tych kopalniach wydobywane są złoża dolomitów dewońskich, które służą jako materiał budowlany oraz jako ekologiczne nawozy stosowane do neutralizacji kwasowości gleb. W r2022 roku Industria podpisała memorandum z Rolls-Royce SMR Ltd, inaugurując tym samym współpracę w zakresie wdrażania małych reaktorów modułowych (SMR) według technologii Rolls-Royce w Polsce.
Celem Industrii jest stworzenie kompleksowego łańcucha dostaw standardowych części i modułów do produkcji SMR, przeznaczonych zarówno na rynek krajowy, jak i na eksport. Planuje się także uruchomienie od jednego do trzech reaktorów SMR, mających na celu dekarbonizację lokalnej infrastruktury energetycznej oraz produkcję wodoru. Działania te mają umożliwić w przyszłości zastąpienie ponad 8 GW mocy elektrowni węglowych na południu Polski za pomocą reaktorów SMR po 2030 roku.