Osobom po 56. roku życia przysługuje 1893,41 zł brutto co miesiąc

Osobom, które skończyły 56 lat, według regulacji Kodeksu Pracy, przysługuje ochrona przed zwolnieniem

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, a dokładnie art. 39, pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) brakuje mniej niż cztery lata, a ich staż pozwoli im nabyć prawo do emerytury po przekroczeniu tego progu, korzystają ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem. W praktyce oznacza to, że pracodawca nie może rozwiązać umowy z kobietą po ukończeniu 56 lat ani z mężczyzną po ukończeniu 61 lat. Przepisy te mają zapewnić osobom w wieku przedemerytalnym większe bezpieczeństwo zawodowe, zwłaszcza że znalezienie nowej pracy w takim okresie życia bywa znacznie trudniejsze.

W tych sytuacjach ochrona przedemerytalna pracownika po 56. roku życia nie obowiązuje

Chociaż przepisy o ochronie przedemerytalnej skutecznie zabezpieczają wielu pracowników przed zwolnieniem, istnieją sytuacje, w których ochrona ta nie ma zastosowania. Nie obejmuje ona m.in. osób zatrudnionych na umowach o pracę na czas określony, jeśli termin zakończenia takiej umowy przypada przed dniem osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego. Ponadto pracodawca może rozwiązać umowę również w okresie ochronnym w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy. W takich okolicznościach pracownikom przysługują jednak inne formy zabezpieczenia, w tym określone świadczenia lub dodatkowe wsparcie.

Ustawa o specjalnym świadczeniu dla osób po 56. roku życia, których nie obowiązuje ochrona przedemerytalna

Chodzi o świadczenie przedemerytalne, uregulowane ustawą z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. To comiesięczna pomoc finansowa kierowana do osób, które utraciły zatrudnienie z przyczyn od siebie niezależnych, na przykład w wyniku likwidacji firmy, nie mogą znaleźć nowej pracy, a jednocześnie znajdują się już w wieku zbliżonym do emerytalnego. Świadczenie ma zapewnić środki do życia w okresie między utratą zatrudnienia a uzyskaniem prawa do emerytury. Aby je otrzymać, trzeba jednak spełnić konkretne kryteria, w tym odpowiedni staż ubezpieczeniowy, wiek oraz rejestrację w urzędzie pracy.

Jakie warunki należy spełnić, żeby otrzymać świadczenie przedemerytalne?

Zasady uzyskania świadczenia przedemerytalnego są precyzyjnie określone i obejmują różne sytuacje, w których pracownik lub przedsiębiorca może znaleźć się na etapie między zakończeniem aktywności zawodowej a przejściem na emeryturę.

Uprawnienie do świadczenia przysługuje osobie, która spełnia jedną z poniższych przesłanek:

• utraciła zatrudnienie z powodu likwidacji albo niewypłacalności pracodawcy i w dniu rozwiązania umowy miała ukończone minimum 56 lat (kobieta) lub 61 lat (mężczyzna), a także wymagany staż emerytalny — co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
• została zwolniona z przyczyn dotyczących zakładu pracy, pracowała w nim przynajmniej 6 miesięcy, ukończyła 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna) oraz wykazuje staż wynoszący odpowiednio 30 i 35 lat;
• prowadziła działalność gospodarczą, lecz musiała ją zakończyć z powodu ogłoszenia upadłości; działalność musiała trwać minimum 24 miesiące przy opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne;
• utraciła prawo do renty po minimum 5 latach jej pobierania lub straciła świadczenie opiekuńcze (np. specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne), jeśli było ono przyznane nieprzerwanie przez co najmniej 365 dni;
• legitymuje się bardzo długim stażem – co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn – i została zwolniona z przyczyn dotyczących pracodawcy.

Dodatkowo osoba ubiegająca się o świadczenie musi zarejestrować się jako bezrobotna, pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez co najmniej 180 dni oraz złożyć wniosek do ZUS w ciągu 30 dni od dnia otrzymania potwierdzenia tego okresu.

Spełnienie wszystkich wskazanych warunków pozwala na uzyskanie regularnego wsparcia finansowego, które ma zapewnić utrzymanie do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego. Dzięki temu świadczenie pełni funkcję pomostu między utratą zatrudnienia a emeryturą, gwarantując osobom w wieku przedemerytalnym minimalną stabilność dochodową i bezpieczeństwo socjalne.

Ile wynosi świadczenie przedemerytalne brutto i netto w 2025 roku?

W 2025 roku wysokość świadczenia przedemerytalnego przedstawia się następująco:

• kwota brutto od 1 marca 2025 r. to 1 893,41 zł,
• kwota netto, czyli suma wypłacana po odliczeniu podatku i składek, wynosi średnio około 1 417,90 zł.

1986,19 zł świadczenia emerytalnego od 1 marca 2026?

Zasiłek przedemerytalny jest waloryzowany z dniem 1 marca, podobnie jak emerytury i renty. Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na 2026 rok. Zakłada ona wzrost o 20% realnego przyrostu przeciętnego wynagrodzenia z 2025 roku. Jeśli rządowa propozycja zostanie ostatecznie zatwierdzona w rozporządzeniu, od 1 marca 2026 roku wzrosną wszystkie świadczenia objęte waloryzacją, w tym także świadczenie przedemerytalne.

Zgodnie ze wstępnymi zapowiedziami, podwyżka emerytur, rent oraz powiązanych dodatków ma wynieść co najmniej 4,9%, co przełoży się na wzrost świadczenia przedemerytalnego do 1986,19 zł.

Trzeba jednak pamiętać, że ostateczna wartość wskaźnika waloryzacji zostanie ustalona dopiero po publikacji pełnych danych statystycznych. Kluczowe znaczenie będą miały dwa komunikaty Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego – dotyczące średniorocznego wskaźnika inflacji za 2025 rok oraz realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku w porównaniu z 2024 rokiem.

Zgodnie z art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy o FUS, dane o inflacji GUS musi ogłosić do końca stycznia 2026 r., natomiast informacje o wzroście wynagrodzeń – najpóźniej do 7. dnia roboczego lutego, czyli do 10 lutego 2026 r.. Oznacza to, że dopiero w lutym 2026 roku poznamy ostateczny wskaźnik waloryzacji, który przesądzi o wysokości przyszłorocznych podwyżek świadczeń.

Jak długo można pobierać świadczenie przedemerytalne?

Świadczenie przedemerytalne przysługuje do chwili osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego – obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Ma ono charakter przejściowy i stanowi formę zabezpieczenia finansowego na okres między utratą zatrudnienia a rozpoczęciem pobierania emerytury. Po osiągnięciu wymaganego wieku wypłata świadczenia automatycznie ustaje, a ZUS przyznaje emeryturę z urzędu, bez potrzeby składania dodatkowych dokumentów.

Dorabianie na świadczeniu przedemerytalnym. Można, ale są limity

Osoby otrzymujące świadczenie przedemerytalne mogą podejmować pracę zarobkową, jednak muszą przestrzegać limitów dotyczących osiąganych przychodów. Ich przekroczenie może skutkować zmniejszeniem wypłaty albo jej całkowitym wstrzymaniem. Dorabianie jest więc dopuszczalne, ale wymaga kontrolowania dochodów zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Świadczenie może zostać ograniczone lub zawieszone, jeśli osoba uprawniona:

• osiąga przychody z działalności gospodarczej, od których trzeba opłacać składki na ubezpieczenia społeczne,
• pełni czynną służbę wojskową lub służbę w formacjach mundurowych, takich jak Policja, Straż Graniczna, PSP, Służba Więzienna, Służba Celna, CBA, ABW, AW, SKW czy SWW,
• nabędzie prawo do jednego z wymienionych świadczeń: renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej albo świadczenia rentowego z zagranicy – w takiej sytuacji wypłata świadczenia przedemerytalnego jest całkowicie zawieszana.

Świadczenie przedemerytalne – limity dorabiania

Świadczenie przedemerytalne podlega zmniejszeniu, gdy miesięczny przychód osoby je pobierającej przekroczy 25% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego roku kalendarzowego, ogłaszanego przez Prezesa GUS. To tzw. dopuszczalna kwota przychodu. Dopóki zarobki nie przekroczą 70% przeciętnego wynagrodzenia – czyli granicznej kwoty przychodu – świadczenie będzie jedynie redukowane, a nie całkowicie zawieszane.

W praktyce oznacza to, że jeśli dochód przekroczy dopuszczalny limit, wypłata zostanie pomniejszona o kwotę przekroczenia. Natomiast w sytuacji, gdy przychód będzie wyższy niż graniczna kwota przychodu, wypłata świadczenia zostanie wstrzymana.

Od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. obowiązują następujące limity:

• dopuszczalna kwota przychodu (25% przeciętnego wynagrodzenia za 2024 r.) – 2045,50 zł; przekroczenie tej kwoty skutkuje obniżeniem świadczenia,
• graniczna kwota przychodu (70% przeciętnego wynagrodzenia za 2024 r.) – 5727,20 zł; zarobki powyżej tego progu powodują zawieszenie wypłaty świadczenia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141)
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. 2004 nr 120 poz. 1252)
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118)