rozwiń ›

Wysokość podatku od darowizn uzależniona jest od relacji łączącej darczyńcę z osobą obdarowaną. W polskim systemie prawnym funkcjonują trzy grupy podatkowe: do pierwszej zalicza się najbliższych członków rodziny, takich jak małżonek czy dzieci, druga obejmuje dalszych krewnych, np. rodzeństwo rodziców, natomiast trzecia grupa dotyczy wszystkich pozostałych osób. Dodatkowo przewidziano tzw. grupę „zerową”, która umożliwia całkowite zwolnienie z podatku dla najbliższych, o ile zostaną spełnione określone warunki formalne. Każdej z grup przypisany jest odrębny limit kwoty wolnej od podatku. Po jego przekroczeniu konieczne jest zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego.

Grupy podatkowe – podatek od darowizny zależy od stopnia pokrewieństwa

W polskim prawie podatkowym osoby otrzymujące darowiznę są przypisane do jednej z trzech grup podatkowych, w zależności od stopnia pokrewieństwa z darczyńcą. Ustawodawca wyróżnia również tzw. „zerową grupę podatkową”, która obejmuje najbliższych członków rodzin. To właśnie ta grupa może korzystać z pełnego zwolnienia z podatku.

Reklama

Grupy podatkowe przy darowiznach:

  • I grupa podatkowa: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie.
  • II grupa podatkowa: dalsi krewni, tacy jak rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa, małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i inni powinowaci.
  • III grupa podatkowa: wszystkie osoby niespokrewnione oraz dalsze powinowactwo nieujęte w powyższych grupach.
Reklama

W przypadku darowizn przekazanych osobom z tzw. „zerowej” grupy, która obejmuje członków najbliższej rodziny, takich jak: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha możliwe jest całkowite zwolnienie z podatku, ale pod warunkiem prawidłowego zgłoszenia do urzędu skarbowego i udokumentowania przelewu.

Jaką darowiznę można otrzymać bez podatku w 2025 roku?

Prawo przewiduje tzw. kwoty wolne od podatku od darowizn, których nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego. Jeśli jednak przekroczymy ustawowy próg, obowiązek podatkowy powstaje, a darowiznę należy wykazać.

W 2025 roku limity kwoty wolnej od podatku to:

  • 36 120 zł – dla I grupy podatkowej,
  • 27 090 zł – dla II grupy podatkowej,
  • 5 733 zł – dla III grupy podatkowej.

Ważne! Te limity obejmują wszystkie darowizny otrzymane od jednej osoby w ciągu ostatnich 5 lat. Jeśli więc obdarowany otrzymał np. od ojca 20 000 zł w 2021 roku i kolejne 20 000 zł w 2024 roku, to przekroczył już limit i musi zgłosić darowiznę.

5767 złotych brutto miesięcznie płacy minimalnej i podwyżka o 20 proc. dla urzędników od stycznia 2026
5767 złotych brutto miesięcznie płacy minimalnej i podwyżka o 20 proc. dla urzędników od stycznia 2026

Zobacz również

„Zerowa grupa podatkowa” – jak uniknąć podatku całkowicie?

Osoby należące do tzw. „zerowej grupy podatkowej” mogą całkowicie uniknąć zapłaty podatku od darowizny, niezależnie od jej wysokości, pod warunkiem, że w ciągu sześciu miesięcy od jej otrzymania poinformują o tym urząd skarbowy. Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku darowizn pieniężnych obowiązkowe jest również udokumentowanie przekazania środków, np. przelewem na konto bankowe obdarowanego, wpłatą na jego rachunek w banku lub SKOK-u, bądź za pośrednictwem przekazu pocztowego.

Stawki podatku od darowizny w 2025 roku

Wysokość podatku od spadków i darowizn zależy od przypisanej grupy podatkowej i wynosi:

  • dla I grupy podatkowej – 3%,
  • dla II grupy podatkowej – 7%,
  • dla III grupy podatkowej – 12%.

Podatek nalicza się od kwoty przekraczającej ustalony limit wolny od opodatkowania. Stosowane są przy tym szczegółowe progi i stawki, określone w § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 czerwca 2023 r. dotyczącego wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych z podatku oraz zasad obliczania należności podatkowej.

Kwoty nadwyżki Podatek wynosi
ponad do
1) Od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej
11 833 zł 3%
11 833 zł 23 665 zł 355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 665 zł 946, 60 zł i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł
2) Od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej
11 833 zł 7%
11 833 zł 23 665 zł 828,40 zł i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 665 zł 1893,30 zł i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł
3) Od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej
11 833 zł 12%
11 833 zł 23 665 zł 1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł
23 665 zł 3313,20 zł i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł
Tańsze paliwo dla seniorów. Wielu z nich nie wie, że przysługuje im zniżka
Tańsze paliwo dla seniorów. Wielu z nich nie wie, że przysługuje im zniżka

Zobacz również

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy darowiźnie?

Moment powstania obowiązku podatkowego zależy od formy przekazania darowizny:

  • jeśli darowizna została przekazana aktem notarialnym – obowiązek podatkowy powstaje w dniu złożenia oświadczenia;
  • jeśli była przekazana w formie ustnej (np. przelew) – obowiązek powstaje z chwilą wykonania świadczenia, czyli przekazania darowizny.

W obu przypadkach obdarowany ma 6 miesięcy na zgłoszenie darowizny, o ile przekroczył limit kwoty wolnej.

Jak uniknąć błędów? Zgłoszenie darowizny krok po kroku

  1. Oblicz wartość wszystkich darowizn otrzymanych od jednej osoby w ciągu ostatnich 5 lat.
  2. Sprawdź, czy przekroczyłeś limit kwoty wolnej dla swojej grupy podatkowej.
  3. Jeśli tak, złóż formularz SD-Z2 w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
  4. W przypadku pieniędzy – dołącz dowód przelewu lub przekazu pocztowego.