Ostatni przypadek wdowy, która musiała walczyć o wypłatę gwarantowaną w sądzie, pokazuje, że uzyskanie należnych środków pieniężnych czasami może nie być łatwe. Sprawa była jednak dość niestandardowa, bowiem pieniądze zgromadzone przez emeryta na subkoncie i w OFE zostały przeniesione przez ZUS na fundusz emerytalny FUS. Wraz z przeniesieniem, zamknięto subkonto. W momencie, gdy wdowa złożyła wniosek o wypłatę gwarantowaną, ZUS odmówił świadczenia, powołując się na to, że w okresie przyznania emerytury, subkonto już nie istniało.
Komu przysługuje wypłata gwarantowana z ZUS?
W związku z odmową wypłaty, wdowa skierowała sprawę na drogę sądową. W 2021 roku sąd okręgowy orzekł na korzyść powódki i stwierdził, że ZUS ma wypłacić świadczenie. Wyrok został jednak zaskarżony przez zakład. Sąd Apelacyjny oddalił skargę i w dalszym etapie zakład złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Jak podaje gazeta.pl, wniosek został po raz kolejny odrzucony. ZUS musi zatem wypłacić wdowie należne pieniądze.
Czym dokładnie jest wypłata gwarantowana? Jest to jednorazowe świadczenie, które przysługuje osobie uposażonej lub spadkobiercom w sytuacji, gdy śmierć emeryta nastąpi w ciągu 3 lat od moment, gdy zacznie on pobierać emeryturę. Zgon skutkuje niewykorzystaniem zgromadzonych przez lata pracy środków. Wypłata gwarantowana ma być zatem formą częściowego zwrotu funduszy, które pochodzą z kapitałowej części składki emerytalnej i są zgromadzone na subkoncie.
Osoby, które osiągnęły ustawowy wiek emerytalny mają prawo wskazać uposażonego, który w razie śmierci będzie mógł ubiegać się o wypłatę gwarantowaną. Może to być zarówno członek rodziny, jak i osoba niespokrewniona. Jeśli emeryt nie wskazał uposażonego, środki zostaną przekazane współmałżonkowi, o ile w chwili śmierci pozostawał z nim we wspólnocie majątkowej. Jeśli zmarły nie był w związku małżeńskim lub obowiązywała rozdzielność majątkowa, pieniądze wchodzą w skład masy spadkowej.
Jak wnioskować o wypłatę gwarantowaną?
Aby móc zgłosić się do ZUS o wypłatę świadczenia, muszą zostać spełnione poniższe warunki.
1. Od momentu przyznania pierwszej emerytury do śmierci emeryta nie mogą minąć więcej niż 3 lata.
2. Zmarły musiał nabyć prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego (60 dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) lub do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku musiał mieć ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej.
3. Zmarły musiał posiadać subkonto w ZUS.
Subkonto jest oddzielnym kontem prowadzonym w ZUS. Posiadają je osoby, które są członkami OFE oraz wszyscy urodzeni po 1 stycznia 1969 roku, niezależnie od tego, czy należą do OFE, czy nie. To właśnie środki zgromadzone na subkoncie podlegają dziedziczeniu. Aby otrzymać środki, należy złożyć wniosek EWG-M (w przypadku wypłaty gwarantowanej na rzecz małoletniej osoby uprawnionej) lub EWG-P (dla osoby pełnoletniej).
Ile wynosi wypłata gwarantowana z ZUS?
Jak podaje ZUS, średnia kwota zgromadzona na kontach osób będących członkami OFE wynosi 29 tys. zł. Tyle mniej więcej otrzymują osoby uposażone. Wzór na obliczenie wysokości świadczenia jest następujący
- Stan subkonta – (liczba miesięcy pobieranej emerytury * stan subkonta / 37) = wysokość wypłaty gwarantowanej.
ZUS nie informuje współmałżonka zmarłego emeryta o możliwości ubiegania się o świadczenie. Warto zatem pamiętać o tym, że środki zgromadzone na subkoncie podlegają dziedziczeniu i można je wypłacić.