- Co to jest przedawnienie długu?
- Kiedy dochodzi do przedawnienia długu?
- Po jakim czasie następuje przedawnienie długów? Ustawowe terminy przedawnienia roszczeń
- Co przerywa bieg przedawnienia długów?
- Przedawniony dług a wpis do rejestru dłużników
Co to jest przedawnienie długu?
Przedawnienie długu to proces polegający na tym, że osoba, firma lub instytucja, wobec której mamy zobowiązanie finansowe (tzn. powinniśmy jej zapłacić za pracę, usługę lub np. zwrócić pożyczone pieniądze) po jakimś czasie traci prawo do domagania się od nas zwrotu tych należności.
Możliwość przedawnienia się długów przewidziana jest w Kodeksie cywilnym który określa to jako przedawnienie roszczeń. Kodeks posługuje się takimi pojęciami jak np. wierzyciel (osoba, firma lub instytucja wobec której mamy zobowiązania finansowe) i roszczenie majątkowe (najczęściej jest to kwota, którą powinniśmy wpłacić na rzecz naszego wierzyciela).
Przykładowo, wierzycielami mogą być firmy którym nie płacimy za internet, prąd czy gaz; firmy transportowe, w których kontroler złapał nas bez ważnego biletu, banki, w których spłacamy kredyt i odsetki. Każdy z tych podmiotów może mieć wobec nas roszczenia majątkowe. Wierzycielami mogą być też oczywiście osoby fizyczne (np. pracownicy wobec pracodawców, którzy nie płacą im pensji na czas).
Kiedy dochodzi do przedawnienia długu?
Do przedawnienia długu dochodzi, gdy dłużnik nie spłacił swojego zobowiązania w wymaganym terminie, a wierzyciel w określonym przepisami czasie nie próbował wyegzekwować zaległych należności. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Datę wymagalności roszczenia określić można jako pierwszy dzień uprawniający wierzyciela do dochodzenia przysługującego mu roszczenia. Przykładowo, termin wymagalności roszczenia z tytułu nieopłaconego rachunku za telefon to ostatni dzień płatności wynikający z faktury.
Po jakim czasie następuje przedawnienie długów? Ustawowe terminy przedawnienia roszczeń
Podstawowy termin przedawnienia długu w polskim prawie to 6 lat. Dla roszczeń związanych ze świadczeniami okresowymi (np. opłacenie czynszu) ten okres to 3 lata. Trzy lata to również podstawowy okres przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Oprócz tych ogólnych terminów, w różnych obszarach życia gospodarczego mogą obowiązywać inne terminy przedawnienia długów. Zwykle określone jest to w szczegółowych przepisach. Co do zasady nie są jednak dłuższe niż sześć lat.
Co przerywa bieg przedawnienia długów?
Do przedawnienia długów dochodzi, jeśli w określonym czasie wierzyciel nie upomni się o zwrot należności. Jeżeli podejmie on kroki mające na celu wyegzekwowanie należności, bieg przedawnienia ulega przerwaniu. Na liście czynności przerywających bieg przedawnienia są m.in.:
- podpisanie porozumienia lub ustalonej wspólnie ugody;
- dobrowolną wpłatę dłużnika na poczet spłaty zaległego zobowiązania;
- złożenie przez wierzyciela pozwu do sądu;
- złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności;
- złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej.
Przedstawiciele Krajowego Rejestru Długów (KRD) czy BIG InfoMonitor w publicznych wypowiedziach podkreślają często, że ignorowanie przez dłużnika wiadomości czy innych prób kontaktu podejmowanych przez wierzyciela nie są sposobem na przedawnienie długu. Zapisy o podjętych próbach kontaktu mogą być wykorzystane w sądzie jako potwierdzenie, że wierzyciel upominał się o należność.
Przedawniony dług a wpis do rejestru dłużników
Warto pamiętać, że przedawniony dług nie znika. Staje się tzw. "zobowiązaniem naturalnym". Nie można domagać się jego zwrotu przed sądem, nie podlega też egzekucji komorniczej. Można jednak wpisać go do rejestru dłużników. Tego typu wpis może być z kolei przeszkodą w ubieganiu się np. o kredyt, pożyczkę czy leasing.
Czy wszystkie długi ulegają przedawnieniu?
Warto pamiętać, że istnieję takie długi, które nie ulegają przedawnieniu. Do tej grupy należą m.in. roszczenia rodzinno-opiekuńcze, np. o zapłatę alimentów na dziecko lub byłego współmałżonka oraz roszczenia o ochronę dóbr osobistych, np. naruszenie czyjegoś dobrego imienia lub bezprawne wykorzystanie wizerunku. Przedawnieniu nie ulegają też np. roszczenia z tytułu zniesienia współwłasności rzeczy czy roszczenia wynikające z prawa własności nieruchomości.