Czym jest zachowek?

Zachowek jest roszczeniem majątkowym, które ma chronić interesy bliskich krewnych spadkodawcy. W przypadku zachowku po rodzicach mowa o ich dzieciach pominiętych w testamencie, które miałyby prawo do dziedziczenia, gdyby odbywało się ono nie na podstawie testamentu, a ustawy. Tego rodzaju rekompensatę mogą również otrzymać osoby uwzględnione w testamencie, jeżeli część, którą dziedziczą, ma mniejszą wartość od tej, która przypadałaby w razie dziedziczenia ustawowego.

Osoby, które starają się o zachowek, domagają się rekompensaty od innych spadkobierców. Na przykład w przypadku, gdy rodzic przepisał w testamencie wszystko jednemu dziecku lub też przepisał mu znaczną część majątku.

Reklama
Reklama

Kto może starać się o zachowek po rodzicach?

O zachowek mogą starać się bliscy spadkodawcy wymienieni w art. 991 par. 1 Kodeksu cywilnego. Według niego są to zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy.

Rekompensata może należeć się osobom, które w przypadku dziedziczenia ustawowego otrzymałyby swoją część spadku, a na mocy testamentu są w nim nieuwzględnione. Tutaj ważna jest również kolejność dziedziczenia. Jeżeli spadkodawca ma dzieci oraz żyjących rodziców, to o zachowek mogą starać się dzieci, gdyż to one w pierwszej kolejności dziedziczyłyby ustawowo.

Kto nie otrzyma zachowku po rodzicach?

Nie wystarczy jednak samo nieuwzględnienie w testamencie i kolejność dziedziczenia. Nie wszyscy mają prawo, by ubiegać się o zachowek po rodzicach. I tak nie otrzyma go zstępny, który:

  • został wydziedziczony przez spadkodawcę;
  • odrzucił spadek;
  • zrzekł się dziedziczenia;
  • jest uznany za osobę niegodną dziedziczenia.

Ile wynosi zachowek po rodzicach?

Zachowek przypadający dzieciom spadkodawcy wynosi 50 proc. wartości spadku, który otrzymałaby ta osoba przy dziedziczeniu ustawowym. Jednak jeżeli ubiegający się o zachowek jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy – wówczas są to 2/3 wartości spadku.

Co zrobić, by otrzymać zachowek po rodzicach?

Osoba, która chce otrzymać zachowek po rodzicach, może w pierwszej kolejności porozumieć się z drugą stroną, by wypłata rekompensaty nie łączyła się z rozprawą sądową.

Jeśli jednak nie jest to możliwe, należy złożyć pozew o zachowek, a w nim uwzględnić uzasadnienie, ustalenie wartości spadku i wysokość kwoty przysługującej osobie, która się o niego ubiega.

Przedawnienie zachowku – po ilu latach?

O zachowek po rodzicach należy starać się w czasie nie dłuższym niż 5 lat od daty, w której został ogłoszony testament lub ogłoszono spadek. W przypadku przegapienia terminu, zachowek ulega przedawnieniu.