W miejscu pracy temperatura nie powinna być niższa niż 14 stopni Celsjusza, chyba że warunki technologiczne nie pozwalają na utrzymanie takiego poziomu. Wymogi dotyczące temperatury w pomieszczeniach pracy są określone w przepisach z § 15 i 30 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, które regulują ogólne normy bezpieczeństwa i higieny pracy. W przypadku biur oraz miejsc, gdzie wykonywana jest lekka praca fizyczna, temperatura w pomieszczeniu pracy powinna wynosić co najmniej 18 stopni Celsjusza.
Temperatura a praca na zewnątrz
Przepisy mają na celu również ochronę pracowników przed niekorzystnym wpływem niskich temperatur podczas pracy na zewnątrz pomieszczeń. Pracownicy, którzy wykonują pracę na zewnątrz, powinni mieć zapewnione, w pobliżu miejsca pracy, pomieszczenia umożliwiające schronienie się przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie oraz zmianę odzieży.
Te pomieszczenia powinny także być wyposażone w urządzenia do podgrzewania posiłków. Minimalna temperatura wewnątrz pomieszczeń powinna wynosić 16 stopni Celsjusza. Jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej pracy na zewnątrz pomieszczeń w okresie zimowym nie można zapewnić takich warunków, pracodawca powinien dostarczyć pracownikom w pobliżu ich miejsca pracy odpowiednie źródła ciepła, jednocześnie przestrzegając przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej.
Minimalna temperatura w miejscu pracy
W pomieszczeniu biurowym temperatura powietrza nie może być niższa niż 18 stopni Celsjusza. Nie istnieją odstępstwa od tego przepisu – pracodawca nie może tłumaczyć spadku temperatury na przykład koniecznością wprowadzenia oszczędności w firmie.
Jeżeli minimalna temperatura w pomieszczeniu biurowym nie zostanie zapewniona, pracownik powinien powiadomić o tym fakcie swojego pracodawcę. W przypadku braku poprawienia warunków pracownik może powstrzymać się od wykonywania pracy, powołując się na art. 210 KP, a za ten czas przysługuje mu pełne wynagrodzenie.
Podobnie jest w sytuacji hali produkcyjnej, gdzie wykonuje się lekką pracę fizyczną. Tam również minimalna temperatura powinna wynosić 18 stopni.
Ciężką pracę fizyczną natomiast można wykonywać przy minimum 14 stopniach Celsjusza. W zakładowych szatniach, toaletach czy pomieszczeniach gospodarczych obowiązuje limit 24 stopni.
Minimalna temperatura a praca w szczególnych warunkach
Praca w szczególnych warunkach to niektóre prace wykonywane w budownictwie, praca w chłodniach, kopalniach, a także przy ręcznej ścince drzew. Minimalna temperatura w pracy w szczególnych warunkach nie została precyzyjnie określona przez prawo.
Pracodawca ma jednak obowiązek zapewnić pracownikom pomieszczenie socjalne, w którym będą mogli się ogrzać albo schować w razie deszczu. Minimalna temperatura takiego miejsca musi się utrzymywać na poziomie przynajmniej 16 stopni Celsjusza. Ważne, aby znajdował się w nim czajnik do przygotowywania kawy czy herbaty, a także urządzenia do podgrzewania posiłków.
Istnieją także stanowiska pracy, na których pracodawca ma obowiązek zapewnić odpowiednie wyposażenie pracownika w związku z minimalną temperaturą. Na przykład, gdy temperatura spada poniżej 10 stopni Celsjusza, pracodawca jest zobowiązany dostarczyć ciepłą odzież roboczą, a gdy spada poniżej 4 stopni, również odpowiednie obuwie i rękawice.
Maksymalna temperatura w miejscu pracy
Maksymalna temperatura w pomieszczeniach biurowych została określona jedynie w przypadku pracowników młodocianych i wynosi 30 stopni Celsjusza. W przypadku innych pracowników przepisy pracy nie ustalają konkretnej maksymalnej temperatury.Niemniej uznaje się, że dla pracowników prac biurowych nie powinna przekraczać 30 stopni, natomiast dla pracowników fizycznych nie powinna przekraczać 28 stopni.
W kwestii bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy BHP nakładają obowiązek zapewnienia pracownikom dostępu do zimnych napojów, gdy temperatura w pomieszczeniu przekracza 28 stopni. Ponadto, pracownicy wykonujący obowiązki na zewnątrz przy temperaturze powyżej 25 stopni mają prawo do bezpłatnych napojów chłodzących.
Warto dodać, że Państwowy Inspektorat Pracy powołał się na ekspertów z Instytutu Medycyny Pracy, którzy za komfortowe warunki pracy uznają:
- 20–22,8 stopni w przypadku lekkiej pracy siedzącej zimą,
- 23,9–26,7 stopni dla pracy lekkiej i siedzącej w sezonie letnim,
- 18,3 stopni dla średnio ciężkiej pracy,
- 15,5 stopni dla zajęć bardzo ciężkich.
Kiedy można odmówić pracy z powodu zbyt niskiej temperatury w pracy?
Za każdym razem przed podjęciem decyzji o rezygnacji z pracy z powodu zbyt niskiej temperatury, pracownik powinien o tym fakcie porozmawiać z pracodawcą. Jeśli jednak mimo rozmów pracodawca nie zapewni pracownikom odpowiednich warunków bhp, a warunki te stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników, osoba zatrudniona ma prawo do powstrzymania się od wykonywania swoich obowiązków. Za ten czas pracownik powinien otrzymać pełne wynagrodzenie.
Jeśli warunki zatrudnienia nie ulegną poprawie, pracownik ma prawo zgłosić skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Pracodawca, który nie przestrzega przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, może być ukarany grzywną nawet do 30 tysięcy złotych.