Redaktor Adam Kuchta z Infor.pl w artykule informuje, że projekt ustawy o bonie senioralnym (UA3) jest obecnie w fazie opracowywania i zakłada, że osoby te będą mogły otrzymać dofinansowanie do opieki nad osobami starszymi. Głównym celem programu jest wsparcie osób aktywnych zawodowo, które z powodu obowiązków służbowych nie są w stanie zapewnić odpowiedniej opieki swoim bliskim seniorom. Bon senioralny ma umożliwić im sfinansowanie usług opiekuńczych, takich jak pomoc w codziennych czynnościach, pielęgnacja czy dotrzymywanie towarzystwa. Program "bon senioralny" ma zostać uchwalony przez Radę Ministrów w III kwartale 2024 roku.

Reklama

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Czym jest bon senioralny 2024?

Bon senioralny to świadczenie finansowe, które ma na celu pomoc osobom opiekującym się seniorami w wieku powyżej 75. roku życia. Będzie ono przyznawane osobom pracującym, które opiekują się seniorem potrzebującym pomocy w codziennych czynnościach.

Osoba uprawniona do korzystania z usług i zstępny

Reklama

Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia, w przypadku której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego, które to potrzeby nie mogą zostać zaspokojone przez rodzinę tej osoby.

Z kolei osobą uprawnioną do pozyskania usług w ramach bonu senioralnego na rzecz osoby starszej będzie jej zstępny. Zstępny w rozumieniu Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z dnia 25 lutego 1964 roku to osoba zobowiązana alimentacyjnie, pochodząca od osoby zobowiązanej do alimentacji, posiadająca dochody z pracy zarobkowej (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, działalność gospodarcza, rolnictwo).

Wysokość dochodu zstępnego ma znaczenie

Ustawodawca określił wysokość dochodu, która uprawnia do otrzymania bonu senioralnego. Dochód zstępnego musi mieścić się w pewnym przedziale:

  • Minimalna granica: Nie może być niższa od płacy minimalnej.
  • Dla gospodarstwa jednoosobowego: Nie może przekraczać dwukrotności płacy minimalnej.
  • Dla gospodarstwa wieloosobowego: Nie może przekraczać trzykrotności płacy minimalnej (bez względu na liczbę osób w rodzinie).

Warto zaznaczyć, że wsparcie w ramach bonu senioralnego nie będzie przysługiwało na usługi o charakterze medycznym. Nie będzie przysługiwało także w przypadku, w którym w gospodarstwie domowym wraz z osobą starszą zamieszkuje inna osoba dorosła, która nie pracuje i jest zdolna zapewnić jej pomoc. Jeśli osoba starająca się o bon senioralny mieszka z małżonkiem/partnerem również w wieku 75 lat, to przy ocenie potrzeb uwzględnia się również problemy z codziennymi czynnościami małżonka/partnera.

Wniosek o przyznanie bonu senioralnego

Wniosek o bon senioralny dla osoby w wieku 75 lat lub więcej składa jej zstępny do urzędu gminy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania seniora. Wniosek można złożyć elektronicznie za pomocą specjalnego systemu informatycznego. Wniosek o bon senioralny zawiera kwestionariusz, który pozwala ocenić poziom niesamodzielności osoby starszej. Na podstawie tego kwestionariusza gmina ustala rodzaj i intensywność potrzebnego wsparcia. Załącznikiem do wniosku będzie zgoda osoby w wieku 75 lat lub więcej na złożenie wniosku przez zstępnego. Co ważne, gmina ma prawo zweryfikować informacje zawarte we wniosku podczas wizyty u seniora. Wizyta ma na celu potwierdzenie rzeczywistego zakresu niesamodzielności osoby starszej.

Na jakie usługi bon senioralny?

Usługi dostępne w ramach bonu senioralnego obejmują cztery podstawowe obszary:

  • Pomoc w czynnościach samoobsługowych (np. mycie, ubieranie, jedzenie),
  • Dbanie o higienę i otoczenie seniora,
  • Zakupy i przygotowywanie posiłków,
  • Troska o porządek w domu,
  • Towarzyszenie seniorowi podczas wizyt lekarskich i zabiegów,
  • Pomoc w załatwianiu formalności związanych z opieką zdrowotną,
  • Wsparcie w przyjmowaniu leków i monitorowaniu stanu zdrowia,
  • Pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych (np. kąpiel, zmiana opatrunków),
  • Kontrola stanu zdrowia i pielęgnacja skóry,
  • Pomoc w utrzymaniu sprawności fizycznej,
  • Towarzyszenie podczas spacerów, wyjść do kina, teatru itp.,
  • Podtrzymywanie kontaktów z rodziną i przyjaciółmi,
  • Wsparcie w realizacji hobby i zainteresowań.

Osoby świadczące usługi opiekuńcze w ramach bonu senioralnego mają obowiązek informowania o istotnych zmianach w potrzebach podopiecznego, jeżeli ten ukończył 75 rok życia.

Wysokość bonu senioralnego

Miesięczna wartość bonu senioralnego może wynosić maksymalnie 2150 zł, co odpowiada 50% wynagrodzenia minimalnego w II połowie 2024 roku. Bon senioralny to świadczenie przyznawane przez gminę, które umożliwia sfinansowanie usług opiekuńczych dla osób starszych. Uprawnia do skorzystania z pomocy w codziennych czynnościach wykonywanych przez wykwalifikowane osoby.

Wartość bonu odpowiadać będzie liczbie godzin przemnożoną przez stawkę za jedną godzinę usług. Bonu senioralnego nie będzie można wymienić na gotówkę czy też inne prawne środki płatnicze lub inne środki wymiany. Jeżeli wartość bonu senioralnego nie zostanie wykorzystana w danym miesiącu, to nie zostanie ona dodana do wartości bonu senioralnego ustalanej na kolejny miesiąc.

Kto będzie odpowiedzialny za realizację bonu senioralnego?

Gmina, do której wpłynie wniosek o bon senioralny, będzie go rozpatrywać. Sprawdzi, czy wnioskodawca spełnia wszystkie wymogi ustawowe. Do weryfikacji wykorzysta swoje zasoby lub zaangażuje inne jednostki działające na jej terenie. Ustawa o Bonie Senioralnym daje gminom swobodę w realizacji tego świadczenia. Gmina może samodzielnie zapewniać usługi objęte bonem lub zlecić to zadanie innym podmiotom. Ustawodawca celowo przewidział wielu potencjalnych realizatorów bonu. Oznacza to, że gmina może powierzyć tę rolę między innymi:

  • Podmiotom ekonomii społecznej – to np. spółdzielnie socjalne, warsztaty terapii zajęciowej, centra integracji społecznej. Ich zaangażowanie w realizację bonu to szansa na rozwój i zwiększenie dostępności usług dla seniorów.
  • Organizacjom pozarządowym – stowarzyszeniom, fundacjom, itp., które na co dzień działają na rzecz osób starszych. Ich doświadczenie i zasoby mogą znacząco wzbogacić ofertę usług w ramach bonu.
  • Firmom prywatnym – oferującym usługi opiekuńcze, pielęgnacyjne, rehabilitacyjne, itp. To rozwiązanie może poszerzyć wachlarz dostępnych usług i zwiększyć konkurencyjność na rynku.

Gmina, która realizuje bon senioralny, będzie zawierać umowy z osobami wykonującymi usługi w ramach tego programu. Ustawa nie narzuca konkretnej formy zatrudnienia – może to być umowa o pracę, umowa zlecenie, czy inna forma współpracy cywilnoprawnej. Aby świadczyć usługi w ramach bonu senioralnego, osoby te muszą spełniać pewne minimalne wymagania:

  • Pełnoletniość: Osoby wykonujące usługi muszą mieć ukończone 18 lat.
  • Wykształcenie: Wymagane jest co najmniej wykształcenie średnie – może to być wykształcenie ogólnokształcące, branżowe lub zawodowe.
  • Brak pokrewieństwa: Osoba świadcząca usługi nie może być członkiem rodziny seniora, na rzecz którego te usługi wykonuje.
  • Brak pokrewieństwa z małżonkiem seniora: Osoba świadcząca usługi nie może być oddzielnie zamieszkującym małżonkiem, rodzicem lub dzieckiem seniora, na rzecz którego te usługi wykonuje.
  • Zdolność psychofizyczna: Osoby wykonujące usługi muszą złożyć oświadczenie o swojej zdolności psychofizycznej do wykonywania takich zadań.
  • Szkolenie z pierwszej pomocy: Wymagane jest ukończenie szkolenia z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Szkolenie dla opiekunów

Osoby, które chcą świadczyć usługi w ramach bonu senioralnego,muszą przed rozpoczęciem pracy ukończyć co najmniej 30-godzinne szkolenie. Szkolenie to ma na celu przygotowanie opiekunów do wykonywania ich obowiązków i zapewnienia seniorom wysokiej jakości usług. Program szkolenia obejmuje między innymi:

  • Organizację opieki nad seniorem: Opiekunowie nauczą się między innymi, jak planować dzień podopiecznego, jak dbać o jego bezpieczeństwo i komfort, jak asekurować go podczas wykonywania codziennych czynności.
  • Podstawy metodyki pracy opiekuńczej: Opiekunowie poznają różne metody pracy z osobami starszymi, dowiedzą się, jak budować z nimi relacje i jak motywować ich do aktywności.
  • Podstawy psychologii i socjologii w opiece nad seniorem: Opiekunowie zdobędą wiedzę na temat psychologicznych i społecznych aspektów starzenia się. Nauczą się rozpoznawać potrzeby emocjonalne seniorów i reagować na nie w odpowiedni sposób.
  • Praktyczne aspekty wykonywania czynności opiekuńczych oraz związanych z aktywizacją społeczną: Opiekunowie nauczą się m.in., jak pomagać seniorom w codziennych czynnościach, jak dbać o ich higienę, jak przygotowywać im posiłki,