Czym są kwoty wolne od potrąceń?
Pracodawca, obliczając wynagrodzenie pracownika, dokonuje różnego rodzaju potrąceń. Jest jednak zobowiązany do tego, by pozostawiać kwotę wolną od potrąceń (z wyjątkiem należności alimentacyjnych, gdzie potrącany jest określony procent pensji). Kwoty wolne od potrąceń są obliczane na podstawie minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Regulacje na ten temat zawarte są w art. 87(1) oraz 91 Kodeksu pracy.
Według nich wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
- "minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
- 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
- 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108".
Z kolei w art. 91 mowa o potrąceniach dobrowolnych. Wówczas kwota wolna wynosi minimalne wynagrodzenie za pracę, o którym mowa wyżej, kiedy należności potrącane są na rzecz pracodawcy oraz 80 proc. tego wynagrodzenia w przypadku potrąceń innych niż na rzecz pracodawcy.
Jak ustala się kwotę minimalną? Ile wyniesie w 2024 roku?
W 2024 roku minimalna płaca będzie zmieniana dwukrotnie: od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku będzie wynosiła 4242 zł, natomiast od 1 lipca do 31 grudnia 2024 roku – 4300 zł.
Aby obliczyć kwotę wolną od potrąceń w 2024 roku,należy odliczyć od tej wartości składki na ubezpieczenie społeczne, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłaty do pracowniczych planów kapitałowych w przypadku pracowników, którzy z nich korzystają. Jeżeli pracownik pracuje na niepełny etat, wówczas kwota wolna od potrąceń jest zmniejszana proporcjonalnie do wymiaru etatu.
W związku z tym według tabeli zawartej na stronie GOFIN.pl można przeczytać, że podstawowe koszty i kwota zmniejszająca podatek od stycznia do końca czerwca w 2024 roku wyniesie 3221,98 zł w przypadku 100 proc. wynagrodzenia minimalnego po obliczeniach składkowo-podatkowych.
Ze względu na to, jak różnie wygląda sytuacja pracowników, odprowadzane składki i podatki, nie ma jednej obowiązującej kwoty wolnej od potrąceń. Oblicza się je indywidualnie.