Założenia bonu senioralnego przedstawiła parę dni temu Ministra ds. Polityki Senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz. Program jest skierowany do osób 75+ oraz ich pracujących rodzin. Jego celem jest wsparcie bliskich w opiece nad seniorem. Przyznane świadczenie może zostać wykorzystane m.in. na usługi związane z pomocą w wykonywaniu codziennych czynności, przygotowaniem posiłków oraz ich spożywaniem.
Bon senioralny. Kto może skorzystać?
Zgodnie z rządowymi planami, przy przyznawaniu świadczenia będzie obowiązywać kryterium dochodowe. Poza tym, osoba zobowiązana do alimentacji, czyli zwykle dziecko seniora, musi być aktywna zawodowo i zarabiać przynajmniej minimalną krajową. Z nowej formy wsparcia będzie mogło skorzystać ponad 535 tysięcy osób. Wniosek o przyznanie bonu senioralnego może złożyć rodzina w porozumieniu z seniorem. Jakie warunki trzeba spełnić?
- Senior, który ubiega się o bon, nie może osiągać dochodu miesięcznego wyższego, niż 5 tysięcy zł brutto.
- Członek rodziny składający wniosek i prowadzący jednoosobowe gospodarstwo domowe nie może zarabiać więcej, niż dwukrotność minimalnego wynagrodzenia. W przypadku gospodarstwa wieloosobowego, maksymalny dochód to trzykrotność minimalnego wynagrodzenia.
Jak przyznała Marzena Okła-Drewnowicz, kryterium dochodowe jest dość wysokie, bowiem celem jest objęcie pomocą jak największej liczby osób oraz ich rodzin.
Jak ubiegać się o bon senioralny?
Na ten moment wiadomo, że aby móc otrzymać wsparcie, konieczne będzie złożenie wniosku w formie elektronicznej. Jego ważnym elementem ma być kwestionariusz oceny poziomu niezaspokojonych potrzeb seniora. Mogą one dotyczyć np. podstawowych potrzeb życiowych, kontaktów z otoczeniem, wsparcia w czynnościach higieniczno-pielęgnacyjnych oraz dostępu do świadczeń zdrowotnych. Przyznane świadczenie ma zaspokoić te potrzeby i jednocześnie umożliwić seniorowi pozostanie w miejscu zamieszkania dzięki wsparciu opiekuna.
- Budujemy system wsparcia seniora w miejscu jego zamieszkania. Chcę, by kierowanie osób starszych do placówek całodobowych było absolutną ostatecznością - mówiła ministra.
Senior będzie musiał wyrazić zgodę na złożenie wniosku przez członka rodziny. Przyznanie świadczenia nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Ile wyniesie bon senioralny?
Jak poinformowała Marzena Okła-Drewnowicz, maksymalna wartość bonu senioralnego wyniesie 2150 zł. To połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę w drugiej połowie 2024 roku. Nie oznacza to jednak, że taką kwotę wsparcia otrzymają wszystkie osoby, którym zostanie przyznana pomoc.
Jeśli okaże się, że senior potrzebuje mniejszej liczby godzin usług wsparcia, wartość świadczenia zostanie dopasowana proporcjonalnie. Póki co nie wiadomo jednak, ile godzin będzie przysługiwać w ramach maksymalnej kwoty.
Co jeszcze wiemy o nowym świadczeniu?
W realizację świadczenia będą w dużym stopniu zaangażowane samorządy gminne. Zostanie im powierzone zadanie organizacji usług na rzecz seniorów. Będą mogły realizować je samodzielnie lub zlecić np. lokalnej firmie lub organizacji pozarządowej. Realizacja usług w ramach bonu senioralnego to jednocześnie ogromna szansa dla opiekunów oraz osób, które chciałyby szkolić się w tej dziedzinie.
Przygotowanie i przeszkolenie kadry stanowi jeden z kluczowych etapów wdrażania programu. Szacuje się, że liczba potrzebnych opiekunów do świadczenia usług to aż 90 tysięcy osób w skali kraju. Każdy opiekun będzie musiał ukończyć 30-godzinne szkolenie. Nowa forma wsparcia jest zatem rozwiązaniem aktywizacyjnym - członkowie rodziny seniora mogą być bowiem aktywni zawodowo, a opiekunowie zyskują nowe miejsca pracy. Ministra przyznała, że to także skuteczny sposób na wyciągnięcie niektórych osób z szarej strefy.
Rządowy program wsparcia ma być szeroko konsultowany. Bon senioralny wejdzie w życie najprawdopodobniej w drugiej połowie 2025 roku. Warto dodać, że nie będzie to świadczenie pieniężne, tylko pakiet usług, z których będzie mogła skorzystać osoba powyżej 75. roku życia.