W 2025 roku osoby uznane za całkowicie niezdolne do pracy mogą liczyć na 1878,91 zł brutto miesięcznie z ZUS. To wysokość renty przyznawanej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Przy jakich chorobach można dostać prawie 1900 zł miesięcznie?
ZUS podkreśla, że renta może być przyznana w przypadku bardzo różnych problemów zdrowotnych — zarówno nagłych, jak i przewlekłych. Najczęściej orzekana niezdolność do pracy wynika z takich schorzeń jak:
- choroby układu krążenia, w tym niewydolność serca czy poważne zaburzenia rytmu,
- schorzenia neurologiczne — m.in. padaczka, choroba Parkinsona, neuropatie,
- zaburzenia psychiczne i emocjonalne, które trwale utrudniają codzienne funkcjonowanie,
- przewlekłe choroby skóry powodujące ograniczenia zawodowe,
- choroby układu oddechowego, np. POChP czy astma o ciężkim przebiegu,
- nowotwory (zarówno w trakcie leczenia, jak i po leczeniu, jeśli pozostawiają trwałe następstwa),
- choroby narządu ruchu, prowadzące do znacznego ograniczenia mobilności,
- poważne wady wzroku, których nie da się skorygować,
- powikłania po przebytych infekcjach, gdy wpływają na wydolność organizmu,
- choroby zawodowe, w tym pylica, uszkodzenia narządu głosu czy inne zaburzenia wynikające z warunków pracy.
Warto podkreślić, że sama lista chorób nie przesądza o przyznaniu renty. To jedynie przykłady najczęściej diagnozowanych przyczyn niezdolności do pracy.
Jak ZUS ocenia niezdolność do pracy? To nie tylko diagnoza
Decyzja o przyznaniu renty zapada dopiero po badaniu przez lekarza orzecznika. Pod uwagę brany jest cały obraz kliniczny, czyli:
- przebieg choroby,
- dotychczasowe leczenie i jego efekty,
- rokowania,
- stopień, w jakim schorzenie ogranicza codzienne życie i wykonywanie pracy zgodnej z kwalifikacjami.
Orzecznik musi ustalić, czy niezdolność do pracy ma charakter częściowy czy całkowity, a także czy jest przejściowa, czy trwała. W większości przypadków orzeczenia wystawiane są na okres do 5 lat. Bezterminowe przyznawane są jedynie wtedy, gdy poprawa stanu zdrowia jest bardzo mało prawdopodobna.
Renta z tytułu niezdolności do pracy – co zrobić, by ją otrzymać?
Aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy, trzeba złożyć wniosek do ZUS lub KRUS i przedstawić dokumentację potwierdzającą stan zdrowia. Najważniejsze jest zaświadczenie OL-9 od lekarza prowadzącego oraz pełna dokumentacja medyczna, w tym wyniki badań czy karty leczenia. Do wniosku dołącza się także dokumenty dotyczące okresów ubezpieczenia oraz wynagrodzeń. W niektórych przypadkach potrzebne są dodatkowe załączniki, takie jak wywiad zawodowy czy protokół powypadkowy.
Kompletny wniosek można złożyć w placówce ZUS lub KRUS, wysłać pocztą, przekazać przez pełnomocnika albo złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych. Po przyjęciu dokumentów ZUS wyznacza termin badania u lekarza orzecznika. Podczas wizyty specjalista ocenia nie tylko stan zdrowia, ale też to, jak choroba wpływa na możliwość wykonywania pracy z uwzględnieniem wieku, kwalifikacji i dotychczasowego doświadczenia.
Na podstawie zebranych materiałów lekarz orzecznik określa, czy niezdolność ma charakter czasowy, całkowity albo całkowity z brakiem zdolności do samodzielnej egzystencji. Po badaniu ZUS wydaje decyzję o przyznaniu lub odmowie świadczenia. W razie niekorzystnego rozstrzygnięcia możliwe jest odwołanie — najpierw do komisji lekarskiej, a później do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.