Zmiany w Kodeksie Pracy 2025. Chodzi o urlopy

Zmiany w Kodeksie Pracy 2025. Dłuższy urlop od 2026 roku

Zmiany w zasadach naliczania stażu pracy oraz nowelizacja Kodeksu pracy mają przede wszystkim przynieść korzyści osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie umów o pracę. Według zapowiedzi resortu pracy zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku i według szacunków, na zmianach zyska 5 milionów zatrudnionych, którzy obecnie pracują na zleceniach czy wykonują działalność gospodarczą.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Lewiatana, zauważa, że choć obecna sytuacja jest niekorzystna dla osób pracujących na umowach cywilnoprawnych i prowadzących działalność gospodarczą, to automatyczne zrównanie ich aktywności zawodowej ze stosunkiem pracy budzi pewne wątpliwości. Lisicki ostrzega, że próby częściowego zrównania praw pracowników z osobami zatrudnionymi na umowy cywilnoprawne mogą skutkować uznaniem tych umów za równoznaczne ze stosunkiem pracy, niezależnie od charakteru i sposobu współpracy.

Projekt ustawy budzi kontrowersje nie tylko z powodu wspomnianych kwestii, ale również ze względu na sposób, w jaki podchodzi do zaliczania do stażu pracy okresów udokumentowanej działalności zarobkowej, innej niż zatrudnienie, przebytej za granicą.

Zmiany w Kodeksie Pracy 2025. 7 dni dodatkowego urlopu

W 2025 roku zatrudnieni mają prawo do dodatkowego urlopu. Mogą skorzystać z 2 dni wolnych z powodu działania siły wyższej oraz 5 dni urlopu opiekuńczego. Niewykorzystane dni wolne nie przechodzą na kolejny rok.

Urlop z powodu siły wyższej 2025

W 2023 roku wprowadzono istotną zmianę w Kodeksie pracy, która daje pracownikom dodatkowe dni wolne, niezależnie od przysługującego im urlopu wypoczynkowego. Chodzi o tzw. urlop od siły wyższej, który w rzeczywistości jest zwolnieniem z pracy. W 2025 roku pracownicy będą mogli skorzystać z tego rozwiązania po raz trzeci. Urlop z powodu działania siły wyższej to uprawnienie pracownika do skorzystania z dodatkowego wolnego czasu w nagłych, nieprzewidzianych sytuacjach. Oto najważniejsze informacje:

• Wymiar zwolnienia: Pracownik ma prawo do 16 godzin lub 2 dni wolnego w ciągu roku kalendarzowego.
• Wynagrodzenie: Za czas zwolnienia pracownik otrzymuje 50 proc. wynagrodzenia.
• Zasady udzielania: Pracodawca jest zobowiązany udzielić zwolnienia na wniosek pracownika, złożony najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. Nie ma ustalonego wzoru wniosku. Pracownik decyduje, w jaki sposób wykorzysta zwolnienie w danym roku. W przypadku pracy na część etatu, wymiar zwolnienia jest proporcjonalnie niższy.
• Definicja siły wyższej: Siła wyższa to nagłe, pilne sprawy rodzinne, takie jak wypadek lub choroba, które wymagają natychmiastowej obecności pracownika. Przepisy nie definiują dokładnie tego pojęcia, ale interpretuje się je jako zdarzenia niezależne od pracownika, wymagające jego osobistej interwencji.
• Kluczowe aspekty: Zwolnienie dotyczy nagłych, nieprzewidzianych sytuacji. Jest to uprawnienie pracownicze, mające na celu wsparcie w trudnych, losowych przypadkach.

Kodeks pracy nie definiuje dokładnie pojęcia "siły wyższej". Jednak w kontekście zwolnienia z pracy, "siła wyższa" odnosi się do nagłego, istotnego zdarzenia dotyczącego pracownika, takiego jak choroba lub wypadek, które wymagają jego natychmiastowej obecności. Przykłady sytuacji uznawanych za siłę wyższą to np.:

• Zalanie lub pożar domu/mieszkania.
• Poważna awaria instalacji elektrycznej.
• Wypadek drogowy.
• Choroba lub wypadek członka rodziny.
• Konieczność opieki nad poszkodowanym członkiem rodziny.

Urlop opiekuńczy 2025

Nowelizacja Kodeksu pracy, wprowadzona w związku z dyrektywą work-life balance, umożliwiła pracownikom korzystanie z 5 dodatkowych dni urlopu opiekuńczego. Ten urlop jest dostępny dla każdego pracownika, nie tylko dla rodziców, i może być wykorzystany na opiekę nad członkiem rodziny, takim jak dziecko, rodzic, małżonek lub partner, a także nad osobą zamieszkującą w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Zgodnie z polskimi przepisami, w kontekście urlopu opiekuńczego, za członka rodziny uważa się: syna, córkę, matkę, ojca, małżonka.

Warto jednak podkreślić, że urlop opiekuńczy może być również wykorzystany na opiekę nad osobą zamieszkującą w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Oto najważniejsze zasady związane z urlopem opiekuńczym:

• Brak wynagrodzenia: Za czas urlopu opiekuńczego pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia.
• Elastyczność wykorzystania: Urlop opiekuńczy można wykorzystać w całości lub w częściach, w zależności od potrzeb.
• Wliczanie do stażu pracy: Okres, w którym pracownik przebywa na urlopie opiekuńczym, jest wliczany do jego stażu pracy.
• Dni pracy: Urlop opiekuńczy jest udzielany w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z jego harmonogramem.
• Brak wpływu na inne urlopy: Korzystanie z urlopu opiekuńczego nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego ani urlopu na żądanie.
• Prawo pracownika: Pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi urlopu opiekuńczego ani żądać od niego dokumentacji medycznej osoby wymagającej opieki.
• Wniosek: Urlop opiekuńczy jest udzielany na wniosek pracownika, który może być złożony w formie papierowej lub elektronicznej, z co najmniej jednodniowym wyprzedzeniem.
• Wymiar urlopu: Urlop opiekuńczy przysługuje w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym.
• Cel urlopu: Urlop opiekuńczy przeznaczony jest na zapewnienie osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny, lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymagaopieki z poważnych względów medycznych

Polecamy miesięczną subskrypcję cyfrową DGP - Pakiet Premium