Kody na zwolnieniu lekarskim. Masz L4 z takim kodem? Możesz nie dostać pieniędzy

Zwolnienie lekarskie, znane również jako L4, to zaświadczenie lekarskie potwierdzające czasową niezdolność do pracy z powodu choroby lub innego stanu zdrowia. Zwolnienie lekarskie regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zwolnienie lekarskie a kody

Osoby zatrudnione i podlegające ubezpieczeniu w ZUS, które zachorują, mają prawo do zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie to, w formie elektronicznej, wystawia lekarz rodzinny lub specjalista. Na dokumencie widnieją symbole choroby, a specjalne kody ZUS, niewidoczne dla pracownika i pracodawcy, służą do ustalenia wysokości zasiłku chorobowego. Kody te są umieszczane w dokumentacji medycznej oraz w oryginale zwolnienia wysyłanym do ZUS.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Kody na L4

Wyróżnia się 5 kodów na zwolnieniach lekarskich, które informują o przyczynie niezdolności do pracy. Są to:

• kod A – niezdolność do pracy po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowana tą samą chorobą, której dotyczyło dane zwolnienie lekarskie;
• kod B – niezdolność do pracy w okresie ciąży;
• kod C – niezdolność do pracy spowodowana nadużywaniem napojów alkoholowych;
• kod D – niezdolność do pracy z uwagi na gruźlicę;
• kod E – niezdolność do pracy, na którą wpływ mają występujące u danej osoby choroby zakaźne.

Kody te są kluczowe dla określenia praw i obowiązków pracownika oraz pracodawcy.

Masz kod C na zwolnieniu lekarskim? Nie dostaniesz pieniędzy

Pracownik ma możliwość złożenia prośby o nieujawnianie przyczyn niezdolności do pracy oznaczonych kodami B lub D. Decyzja o wpisaniu kodu C na zwolnieniu lekarskim (L4) należy do lekarza. W przypadku zwolnienia lekarskiego z powodu nadużycia alkoholu (kod C), pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia ani zasiłku chorobowego przez pierwsze pięć dni. Dopiero od szóstego dnia zwolnienia przysługuje mu prawo do zasiłku lub wynagrodzenia chorobowego. Pracodawca ma dostęp do kodu C i jest informowany o przyczynie zwolnienia.

Coraz więcej L4 z tym kodem

ZUS informuje, że przyczyną zwolnień lekarskich z kodem C są często: marskość wątroby, uzależnienie od alkoholu, depresja, wrzody żołądka, choroby serca i układu oddechowego. W 2023 roku liczba tych zwolnień wzrosła o 7,6 proc. w porównaniu do poprzedniego roku, osiągając 6,6 tys., z czego 36,4 proc. trwało od 1 do 5 dni. W 2024 r. wystawiono już ponad 8 tys. zwolnień, a co trzecie trwało dłużej niż tydzień, czasem nawet dwa.

Kto wystawia L4?

Zwolnienie lekarskie może wystawić lekarz, lekarz dentysta, felczer lub starszy felczer. Od 1 grudnia 2018 roku zwolnienia lekarskie są wystawiane w formie elektronicznej (e-ZLA).

Okres zwolnienia lekarskiego

Maksymalny okres zwolnienia lekarskiego wynosi 182 dni w roku kalendarzowym. W przypadku gruźlicy lub ciąży okres ten może zostać przedłużony do 270 dni.

Wynagrodzenie i zasiłek chorobowy na L4

Przez pierwsze 33 dni zwolnienia (lub 14 dni w przypadku osób powyżej 50. roku życia) pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe, wypłacane przez pracodawcę. Po tym okresie pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy, wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Obowiązki pracownika na L4

Pracownik jest zobowiązany poinformować pracodawcę o niezdolności do pracy. W przypadku zwolnienia elektronicznego, informacja o zwolnieniu trafia do pracodawcy automatycznie. W okresie zwolnienia lekarskiego pracownik powinien stosować się do zaleceń lekarza i powstrzymać się od czynności, które mogłyby pogorszyć stan zdrowia.

Kontrola L4

ZUS oraz pracodawca mają prawo do kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie lekarskie jest dokumentem potwierdzającym niezdolność do pracy, a nie urlopem. Za nieprawidłowe wykorzystanie zwolnienia lekarskiego grożą konsekwencje, w tym utrata prawa do zasiłku.

Polecamy miesięczną subskrypcję cyfrową DGP - Pakiet Premium