Czym jest kalkulator emerytalny ZUS?
Nową wersje kalkulatora emerytalnego ZUS uruchomił w 2023 r. "(…) kalkulator emerytalny oblicza prognozowane wysokości emerytur,które przyznamy po raz pierwszy (…). Obliczenia w kalkulatorze emerytalnym to prognoza, a nie faktyczna emerytura. Prognozowana kwota emerytury, którą obliczysz przy pomocy kalkulatora, nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń" – wyjaśnia Zakład. Kalkulator dostępny jest w wersji podstawowej i rozszerzonej.
Osoby ubezpieczone dostają również z ZUS-u "Informacje o stanie konta" która zawiera wysokość hipotetycznej emerytury. "Ze względu na różne sposoby obliczania, prognozowana wysokość emerytury wyliczonej przez kalkulator emerytalny różni się od wysokości hipotetycznej emerytury, podawanej w "Informacji o stanie konta" – tłumaczy ZUS. ZUS wyjaśnia też, że kalkulator emerytalny oblicza prognozowaną wysokość emerytury nie tylko na podstawie danych zapisanych na koncie ubezpieczonego, ale również w oparciu o założenia i parametry dotyczące przyszłych lat, m.in. dotyczące inflacji, realnego wzrostu wynagrodzeń, wskaźników waloryzacji składek i kapitału początkowego.
Szacowana wysokość emerytur mało realna? Eksperci zgłaszają wątpliwości
Jeśli prognozowana wysokość przyszłej emerytury jest dla ciebie satysfakcjonująca, niestety nie mamy dobrych wiadomości. Zdaniem ekspertów, z którymi rozmawiał portal Prawo.pl, liczba niewiadomych, jakie trzeba wziąć pod uwagę przy tych obliczeniach sprawia, że powoduje, że informacje jakie na ich podstawie uzyskujemy mogą być mylące. Np. dlatego, że prognoza nie uwzględnia inflacji w okresie dłuższym niż rok, w którym została zrobiona.
"W systemie zdefiniowanej składki przewidywanie indywidualnych emerytur - zwłaszcza w perspektywie dekad - nie ma sensu. To jest wróżenie z FUS-u. (FUS - Fundusz Ubezpieczeń Społecznych-red.)" – mówi dr Tomasz Lasocki z Katedry Prawa Ubezpieczeń Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. "(…) trudno uchwycić realną kwotę przyszłej emerytury, a szacowanie jest tym trudniejsze, im dłuższego czasu dotyczy. Wysokość świadczenia zależy bowiem od wielu zmiennych, zwykle niezależnych od ubezpieczonego, np. przyszłych dochodów, inflacji, średniej długości życia, a także zmieniających się przepisów" – argumentuje radczyni prawna Magdalena Januszewska, specjalizująca się w sprawach z zakresu prawa pracy i zabezpieczeń społecznych.
Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting, założyciel Debaty Emerytalnej zwraca z kolei uwagę, że jeżeli przez najbliższe 30 lat inflacja utrzymywałaby się na poziomie 2-3 proc. nie byłoby większego ryzyka związanego z trafnością prognoz. Jednak doświadczenie ostatnich lat wskazuje, że może być inaczej. Druga ważna zmienna to długość życia. "Żyjemy coraz dłużej i dłużej żyć będziemy. Przepisy też nie zostały dane raz na zawsze. Tak dużo jest więc danych obarczonych ryzykiem, że w dłuższej perspektywie czasowej prognoza jest po prostu mało realna" – mówi.
Co wpływa na wysokość przyszłej emerytury?
Eksperci nie podważają jednak sensu informowania ubezpieczonych o tym, jak będą wyglądały ich przyszłe emerytury. Bardziej powinno chodzić jednak o pokazanie mechanizmu od którego zależy wysokość świadczeń, niż o operowanie konkretnymi kwotami. Dr Lasocki wskazuje, że ludzie powinni wiedzieć, że każda składka na ubezpieczenie emerytalne ma znaczenie. Zarówno ta, którą zapłacili, jak i ta, którą ominęli. Z kolei Oskar Sobolewski mówi o tym, że przy prognozowaniu przyszłych emerytur lepszym rozwiązaniem byłoby operowanie procentami, a nie kwotami. W takim kierunku powinien zostać zmieniony kalkulator emerytalny ZUS.