Czym jest urlop na opiekę nad zdrowym dzieckiem?
Według art. 188 par. 1 Kodeksu pracy pracownicy, którzy wychowują przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat, otrzymują w roku kalendarzowym zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni lub 16 godzin. Istotny w tym przypadku jest wiek dziecka – jak wskazuje przepis, urlop na zdrowe dziecko przysługuje tylko w przypadku dzieci do lat 14.
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, zwolnienie to przysługuje mu w wymiarze godzinowym proporcjonalnie do jego wymiaru pracy. Niepełna godzina jest zaokrąglana w górę. Pracownicy, którzy w wyniku odrębnych przepisów pracują dobowo mniej niż 8 godzin, stosują urlop na zdrowe dziecko w wymiarze godzinowym.
W pozostałych przypadkach pracownik sam wybiera, czy skorzysta z wymiaru dziennego czy godzinowego zwolnienia na dziecko. Najczęściej decyduje się o tym w pierwszym wniosku składanym do pracodawcy.
Co ważne, wniosek o zwolnienie z pracy na opiekę nad zdrowym dzieckiem jest wiążący dla pracodawcy i musi on się zgodzić na jego udzielenie. Jeżeli pracownik o niego wnioskuje, a pracodawca odmawia mu przydzielenia go w zakresie roku kalendarzowego, może otrzymać karę od 1000 do 30 000 zł ze względu na naruszanie przepisów o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem.
Komu przysługuje urlop na zdrowe dziecko?
Zwolnienie z pracy na opiekę nad dzieckiem zdrowym przysługuje pracownikom, którzy wychowują przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. Chodzi o pracowników, którzy wychowują dziecko, więc nie musi być to jednoznaczne z tym, że są jego rodzicami. Mogą być też to pracownicy, którzy wychowują dzieci przysposobione.
Z urlopu może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec, jednak jego wymiar jest wspólny. Oznacza to, że 2 dni pobiera albo matka, albo ojciec, ewentualnie każde z nich korzysta z jednego dnia. Nie ma tutaj znaczenia, czy są oni małżeństwem, czy żyją w związku partnerskim. Zwolnienie na opiekę nad zdrowym dzieckiem pracownik otrzyma bez względu na to, jaki ma staż pracy.
Czy za urlop na zdrowe dziecko przysługuje wynagrodzenie?
Pracownik, który korzysta ze zwolnienia od pracy spowodowanej opieką nad zdrowym dzieckiem, zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 100 proc.
Kiedy trzeba skorzystać z dni opieki nad zdrowym dzieckiem?
2 dni lub 16 godzin na opiekę nad zdrowym dzieckiem przysługuje w roku kalendarzowym, od stycznia do końca grudnia. To ostatnie chwile, by skorzystać z urlopu, z końcem roku bowiem dni wolne przepadną.
Wniosek o wykorzystanie w danym roku kalendarzowym zwolnienia na zdrowe dziecko należy złożyć w postaci papierowej lub elektronicznej. Należy zawrzeć w nim oświadczenie o tym, że pracownik zamierza skorzystać z 2 dni wolnych na opiekę nad dzieckiem zdrowym. W tym samym wniosku zazwyczaj drugi rodzic/opiekun oświadcza, że z takiej opieki nie skorzysta.
Czy niewykorzystany urlop na opiekę nad dzieckiem zdrowym przechodzi na kolejny rok?
Jeżeli pracownik nie wykorzysta dni opieki nad zdrowym dzieckiem w danym roku kalendarzowym, urlop ten przepada – nie można go przenieść na kolejny rok kalendarzowy.