Ile zarabiają górnicy? Średnie wynagrodzenie w górnictwie
Z danych GUS-u wynika, że w 2022 r. średnie miesięczne wynagrodzenie w branży "górnictwo i wydobywanie" było najwyższe spośród wszystkich branż i wynosiło 11 101,46 zł brutto miesięcznie (ok. 7 898,30 zł "na rękę"). To wzrost o 11,6 proc. w stosunku do 2021 r. Z danych publikowanych za kolejne miesiące 2023 r. również widać spore wzrosty. W październiku przeciętne wynagrodzenie brutto w branży "górnictwo i wydobywanie" wynosiło aż 13910,71 zł brutto.
Wygląda imponująco? GUS zaznacza jednak, że spory wzrost średnich wynagrodzeń w październiku (nie tylko w górnictwie) spowodowany był m.in. wypłatami premii kwartalnych, motywacyjnych, uznaniowych, nagród jubileuszowych oraz odpraw emerytalnych (które obok wynagrodzeń zasadniczych także zaliczane są do składników wynagrodzeń). Wyliczając przeciętne wynagrodzenie w górnictwie GUS bierze pod uwagę zarobki wszystkich osób pracujących w tym sektorze, w firmach zatrudniających 10 i więcej osób.
Co ma wpływ na wysokość pensji górników?
Wynagrodzenia w górnictwie są oczywiście zróżnicowane ze względu na miejsce i rodzaj wykonywanej pracy. Oprócz tego wpływ na wysokość pensji mają też takie czynniki jak: staż pracy, wiek górnika, wykształcenie, firma, w której dana osoba jest zatrudniona czy nawet województwo. Z kwot podawanych przez różne media wynika, że początkujący górnik może zarobić ok. 4 tys. zł netto. Portal wynagrodzenia.pl podaje z kolei, że mediana zarobków wśród górników to 7840 zł brutto, czyli ok. 5674 zł "na rękę".
Ile zarabia górnik? Stawki z ofert pracy
Pewien pogląd na zarobki w górnictwie mogą dać również stawki pojawiające się w ofertach pracy dla górników. Oferty, jakie można znaleźć w urzędach pracy wyglądają następująco (stan na 4 grudnia):
- górnik eksploatacji podziemnej: wykształcenie dowolne, wykonywanie robót górniczych pod ziemią, osoba z doświadczeniem; wynagrodzenie od 5 tys. zł brutto, umowa o pracę na czas określony;
- niewykwalifikowany pracownik, górnik pod ziemią: praca fizyczna przy wykonywaniu prac pod ziemią; wynagrodzenie od 4,8 do 5,8 tys. zł brutto, umowa o pracę na czas nieokreślony;
- górnik, młodszy górnik: prace górnicze pod ziemią, transport ręczny obudowy, materiałów, narzędzi, maszyn, urządzeń i instalacji, ręczna odstawa urobku, obsługa maszyn, urządzeń pneumatycznych i elektrycznych (młoty, piły, wiertarki, wiertnice), montaż i demontaż sekcji obudowy zmechanizowanej wraz z elementami hydrauliki siłowej i sterowania zabudowa stojaków, zabudowa podciągów, kotwienie, podbierka spągów, przebudowa, budowa i przebudowa wyrobisk; wynagrodzenie od 8 tys. zł brutto, umowa o pracę na okres próbny;
- górnik: dojście i dojazd kolejką na stanowisko pracy, wykonywanie obudowy, przebudowy oraz obsługa maszyn i urządzeń górniczych, praca narzędziami ręcznymi, transport mechaniczny i ręczny, praca na 4 zmiany; wynagrodzenie od 27,5 zł za godzinę brutto, umowa o pracę na czas określony;
- sztygar górniczy/górnik, mechanik: prace ślusarskie, roboty w przodku, nadzór prac komór montażowo- demontażowych, prace górnicze, obsługa i prace związane z zabudową lub demontażem odstawy, prace mechaniczne itp.; wynagrodzenie od 3 600 zł brutto, wynagrodzenie do uzgodnienia/ adekwatne do umiejętności, system i rozkład czasu pracy: trzy zmiany; umowa o pracę na okres próbny;
- górnik p.z. (górnik zatrudniony pod ziemią – red.): sumienne i staranne wykonywanie pracy, stosowanie się do poleceń przełożonych, przestrzeganie przepisów i zasad BHP, PPOŻ, tajemnicy służbowej; przestrzeganie czasu pracy i regulaminu pracy, wykonywanie pracy zgodnie z przepisami BHP, dbałość o należyty stan urządzeń oraz porządek w miejscu pracy, powiadomienie przełożonego o wypadku lub zagrożeniu życia i zdrowia, transport ręczny materiałów do przodka; wynagrodzenie od 11 tys. zł brutto; umowa o pracę na czas określony.
Jakie dodatki przysługują górnikom?
Wynagrodzenia oferowane szeregowym górnikom nie wyglądaj już tak imponująco jak średnie ze statystyk GUS-u. Warto jednak przypomnieć, że oprócz "gołej" pensji tej grupie zawodowej przysługuje sporo dodatków oraz benefitów pozapłacowych. Wśród nich są np. 13. i 14. pensje, nagrody jubileuszowe, deputat węglowy, premie stażowe, bony żywieniowe, dodatki na dzieci. Górnikom przysługuje też prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę.
Praca w górnictwie – ryzyko zawodowe
Analizując wysokość zarobków w górnictwie nie wolno zapomnieć, że zawód ten, oprócz trudnych warunków pracy, wciąż wiąże się z ryzykiem wypadków. W tym, niestety – wypadków śmiertelnych. Jak podaje Wyższy Urząd Górniczy, w 2023 r., w okresie od 1 stycznia do 4 grudnia (godz. 9) zanotowano ich 15. Liczba wypadków ciężkich: 7. Liczba wypadków ogółem za 9 miesięcy 2023 r. (obejmuje wypadki śmiertelne, ciężkie oraz powodujące czasową niezdolność do pracy): 1790. Jeden z ostatnich wypadków śmiertelnych w polskim górnictwie wydarzył się pod koniec listopada. W kopalni "Sobieski" w Jaworznie zginęło czterech górników w wieku 34-39 lat.