Prawie 4000 zł od państwa. Dla kogo nowe świadczenie?

Zgodnie z Ustawą z 7 lipca 2023 roku o świadczeniu wspierającym, nowe świadczenie finansowe mogą otrzymać osoby dorosłe z niepełnosprawnościami, których stopień zależności od innych i potrzeby wsparcia w codziennym życiu zostały ocenione na co najmniej 70 punktów w decyzji orzeczniczej. Ta nowa forma wsparcia jest przyznawana na podstawie indywidualnej oceny potrzeb, przeprowadzonej przez Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Program świadczenia wspierającego został zaprojektowany jako system stopniowo obejmujący coraz szersze grupy osób z niepełnosprawnościami. Począwszy od stycznia 2024 roku, świadczenie jest dostępne dla osób z najwyższymi potrzebami, tj. posiadających od 87 do 100 punktów w orzeczeniu. W kolejnych latach program będzie stopniowo rozszerzany: od stycznia 2025 roku obejmie osoby z 78-86 punktami, a od stycznia 2026 roku także tych, którzy uzyskali od 70 do 77 punktów.

Kto nie może otrzymać świadczenia wspierającego?

Aby otrzymać świadczenie wspierające, konieczne jest posiadanie aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności, w którym określono poziom potrzeby wsparcia na co najmniej 70 punktów. Świadczenie to nie przysługuje osobom niepełnoletnim, dla których przewidziane są inne formy wsparcia finansowego. Ponadto, warunkiem otrzymania świadczenia jest spełnienie wszystkich wymogów dotyczących legalnego pobytu na terenie Polski.

Osoby, których opiekunowie otrzymywali już wcześniej świadczenia opiekuńcze, takie jak zasiłek opiekuńczy czy świadczenie pielęgnacyjne, mają priorytetowy dostęp do nowego programu świadczenia wspierającego. Oznacza to, że mogą one złożyć wniosek o to świadczenie natychmiast po uzyskaniu odpowiedniej liczby punktów w orzeczeniu. Warto podkreślić, że program nie jest związany z kryterium dochodowym, co oznacza, że każda osoba spełniająca warunki może z niego skorzystać, niezależnie od swojej sytuacji finansowej. Ponadto, świadczenie wspierające można łączyć z innymi formami pomocy, takimi jak renta socjalna.

Świadczenie wspierające - kwota

Wysokość świadczenia, które otrzymuje osoba z niepełnosprawnością, jest ustalana indywidualnie i zależy od tego, jak dużego wsparcia potrzebuje. Potrzeby te ocenia specjalna komisja, a następnie przyznaje się odpowiednią liczbę punktów. Im więcej punktów, tym wyższe świadczenie.

W zależności od liczby zdobytych punktów, osoby z niepełnosprawnością mogą otrzymać różne kwoty świadczenia. Na przykład, osoby z 70-74 punktami otrzymują obecnie 713 złotych miesięcznie, co stanowi 40 proc. renty socjalnej. Natomiast osoby z najwyższym poziomem niepełnosprawności, czyli z 95-100 punktami, mogą liczyć na znacznie wyższe świadczenie – aż 3919 złotych miesięcznie, co odpowiada 220 proc. renty socjalnej. System świadczeń działa w sposób automatyczny, co oznacza, że nie ma potrzeby składania kolejnych wniosków o podwyższenie kwoty. Wysokość świadczenia jest corocznie dostosowywana do zmian wysokości renty socjalnej.

Prognozy na 2025 rok zakładają, że świadczenia wspierające dla osób z niepełnosprawnościami zostaną podwyższone o 5,52 proc. W praktyce oznacza to, że wszystkie kwoty świadczeń, od najniższej wynoszącej obecnie 713 zł, po najwyższą sięgającą 3919 zł, ulegną proporcjonalnemu zwiększeniu. Szacuje się, że najniższe świadczenie wzrośnie o około 39 zł, a najwyższe o blisko 216 zł. Dzięki tej waloryzacji osoby z niepełnosprawnościami mogą lepiej planować swoje wydatki, ponieważ ich dochody będą częściowo zabezpieczone przed skutkami inflacji.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać świadczenie wspierające?

Od 1 stycznia 2024 roku wyłącznie Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do rozpatrywania wniosków o świadczenie wspierające. Warunkiem niezbędnym do złożenia wniosku jest posiadanie decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, potwierdzającej uzyskanie co najmniej 70 punktów. Brak tej decyzji skutkuje odrzuceniem wniosku przez ZUS.

Aby uzyskać świadczenie wspierające, należy przejść dwuetapowy proces składania wniosków. Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (WZON). Po uzyskaniu prawomocnej decyzji WZON, można przystąpić do drugiego etapu, składając wniosek o świadczenie wspierające do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Oba wnioski muszą zostać złożone drogą elektroniczną - za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS, systemu Emp@tia lub bankowości internetowej.

Osoby posiadające prawomocne orzeczenie o potrzebie wsparcia mają trzy miesiące na złożenie wniosku o świadczenie wspierające do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Termin ten liczony jest od dnia doręczenia orzeczenia i jest niezwykle istotny, gdyż jego przekroczenie może skutkować ograniczeniem okresu, za który przysługuje świadczenie. Wypłata świadczenia rozpocznie się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym wniosek wpłynął do ZUS. W przypadku, gdy wniosek składa pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy, konieczne jest dołączenie odpowiedniego dokumentu potwierdzającego posiadane uprawnienia.