Te banknoty tracą ważność: nie zapłacisz nimi w sklepie

W 2024 roku niektóre polskie banknoty mogą stracić swoją ważność. To zaś oznacza, że nie będą akceptowane w sklepach czy innych miejscach, gdzie używa się gotówki. Nie zapłaci się nimi za rachunki, produkty spożywcze, a także nie uiści opłat w urzędach czy za otrzymany mandat.

Jakie banknoty nie są ważne

Reklama

Kwestia ta dotyczy banknotów uszkodzonych lub zniszczonych, które nie spełniają wymogów określonych przez Narodowy Bank Polski (NBP). Warto więc zwrócić uwagę na stan pieniędzy, które mamy w portfelu, aby uniknąć problemów z ich użyciem. Często bowiem w obiegu są banknotysprzed 10 lata, a niekiedy jeszcze nawet z 1995 roku.

Banknoty uznawane za nieważne to te, które są:

  • przerwane,
  • postrzępione
  • naddarte,
  • podklejone,
  • nadmiernie zabrudzone,
  • zaplamione,
  • odbarwione,
  • popisane.

Co zrobić z uszkodzonymi banknotami

Zniszczone banknoty – czyli np.: przerwane, naddarte, postrzępione, czy nadmiernie zabrudzone – mogą przestać być uznawane za ważny środek płatniczy. Warto jednak wiedzieć, że w takiej sytuacji nie tracimy od razu wartości nabywczej tych pieniędzy.

Zniszczone banknoty można wymienić w dowolnym banku w Polsce, o ile nie są one poważnie uszkodzone. Jeśli uszkodzenia są większe, wówczas wymiana musi zostać przeprowadzona w jednej z placówek Narodowego Banku Polskiego.

Aby wymienić banknot, nie zawsze musimy osobiście odwiedzać bank. Możliwe jest także wysłanie uszkodzonego pieniądza do Centrali NBP. Należy jednak pamiętać, że można skorzystać z tej metody dla banknotów o wartości do 2000 złotych.

Ważność uszkodzonego banknotu: to warto wiedzieć. Istotny jest następujący fakt dotyczącypowierzchni banknotu. Jeśli zachowana została mniej niż połowa banknotu, wówczas traci on swoją wartość.

Reklama

Jak działa proces wymiany uszkodzonych banknotów i monet: zasady wymiany pieniędzy

Proces wymiany uszkodzonych banknotów jest ściśle uregulowany przez przepisy NBP. Kluczowym elementem w ocenie, czy banknot może zostać wymieniony, jest stopień jego uszkodzenia. I tak:

  • Banknoty, które zachowały co najmniej 75 proc. swojej powierzchni w jednym fragmencie, mogą zostać wymienione za pełną wartość nominalną. To oznacza, że nie musimy obawiać się utraty pieniędzy, nawet jeśli banknot jest uszkodzony - o ile nie jest on poważnie zniszczony;
  • Jeżeli banknot zachował od 45 proc. do 75 proc. pierwotnej powierzchni, wymieniany jest za połowę jego wartości nominalnej. W tym przypadku - na szczęście - nie traci się całej wartości pieniądza;
  • Natomiast, jeśli powierzchnia banknotu jest mniejsza niż 45 proc., nie ma możliwości wymiany go na nowe pieniądze. Niestety wtakiej sytuacji pieniądze tracą swoją wartość.

Oprócz banknotów, które to najczęściej ulegają uszkodzeniu, wymianie podlegają także zniszczonemonety. Oto zasady ich wymiany:

  • W przypadku, gdy moneta składająca się z dwóch elementów (rdzeń i pierścień) rozdzieli się, ale pochodzi z tego samego nominału, możliwa jest wymiana jej na pełną wartość;
  • Jeśli zachowany został tylko jeden element, możliwa jest wymiana za połowę wartości nominalnej.

Co zrobić, gdy banknoty nie nadają się do wymiany w banku

Czasami zdarza się, że uszkodzenia banknotów lub monet są na tyle duże, że nie spełniają one wymogów do standardowej wymiany w banku. W przypadku wyjątkowych uszkodzeń, NBP oferuje możliwość przesłania wniosku o wymianę.

W takim przypadku mamy możliwość skorzystania ze specjalnego formularza wymiany dostępnego na stronie Narodowego Banku Polskiego. Wydrukowany formularz, wraz z uszkodzonymi pieniędzmi, można przesłać bezpośrednio do Centrali NBP. To wygodna opcja dla osób, które nie mogą osobiście udać się do placówki.

Proces wymiany uszkodzonych pieniędzy – wbrew pozorom – jest prosty, o ile znamy jego zasady. Banki mają obowiązek przyjmowania nieznacznie uszkodzonych banknotów, a wysłanie paczki z pieniędzmi do wymiany bezpośrednio to NBP też nie stanowi kłopotu. Poza tym w razie wątpliwości dotyczących wymiany można skontaktować się bezpośrednio z Narodowym Bankiem Polskim za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Co z pieniędzmi wycofanymi z obiegu. Wydawać by się mogło, że pieniądze wycofane z obiegu są już zupełnie bezużyteczne. Ale nie zawsze jest to prawdą. Nawet jeśli takie banknoty lub monety nie nadają się do wymiany, nie zawsze tracą swoją wartość. Bowiem mogą one zainteresować kolekcjonerów, jeśli tylko wystawi się je na portalach aukcyjnych. Dlatego zanim zdecydujesz się wyrzucić stary, niepotrzebny banknot albo też znalezione w piwnicy lub na strychu stare monety, najpierw warto sprawdzić, czy dany pieniądz nie ma dodatkowej wartości dla kolekcjonerów - podobnie jak niektóre stare książki i inne zabytkowe przedmioty.