Na rentę wdowią czeka wiele osób.Projekt powstał z inicjatywy ponad 20 organizacji, w tym m.in. Porozumienia Ogólnopolskiego Związku Zawodowego oraz Lewicy, a podpisało się pod nim ponad 200 tys. obywateli.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw trafił do komisji na początku lutego po pierwszym czytaniu w Sejmie. Za dalszymi pracami nad nim opowiedziały się wówczas wszystkie kluby parlamentarne. W środę, 22 maja 2024 roku, resort przedstawił zmiany.
Renta wdowia. Jakie zmiany zaproponowało ministerstwo?
Jak podaje "Dziennik Gazeta Prawna", jedna z uwag przekazana przez rząd do projektu dotyczy sposobu składania wniosków. Wnioski o rentę wdowią miałyby być składane wyłącznie drogą elektroniczną.
W opinii resortu powinny też zostać określone reguły, jak stosować nowe przepisy, gdy dana osoba ma prawo do renty rodzinnej oraz innych świadczeń emerytalno-rentowych.
Należy też, zdaniem ministerstwa, wskazać, które ze świadczeń emerytalno-rentowych liczą się do ustawowego limitu świadczeń ustalonego jako trzykrotność przeciętnej emerytury.
W grę wchodzi również rozszerzenie katalogu uprawnień, do których będą stosowane przepisy o rencie wdowiej.
Potrzebę zmian w projekcie zasygnalizował dr hab. Sebastian Gajewski, podsekretarz stanu w resorcie pracy. Podkreślił on m.in. potrzebę przeanalizowania, czy w procedowanym projekcie są wpisane wszystkie uprawnienia emerytalno-rentowe, które powinny się w nim znaleźć. Katalog tych uprawnień odnosi się do tego, które świadczenia będą pozostawać w zbiegu w ramach uprawnienia do renty wdowiej lub emerytury wdowiej (chodzi głównie o zbieg renty rodzinnej z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi).
Gajewski odniósł się także do przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i prawa do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych. Jak zauważył, projekt ustawy przewiduje ograniczenie świadczeń w zbiegu do trzykrotności miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury. W ocenie ministerstwa, konieczne jest wprowadzenie szczegółowych reguł określających, które świadczenia liczą się do limitu, tj. czy wliczają się również świadczenia zagraniczne oraz dodatki do świadczeń emerytalno-rentowych, takie jak np. dodatek kombatancki czy pielęgnacyjny.
Jego zdaniem, należy też uregulować kwestię postępowania w razie przekroczenia tego limitu w przypadku prawa do świadczeń z kilku systemów, np. emerytury powszechnej i renty rodzinnej wypłacanej przez Biuro Emerytalne Służby Więziennej.
Renta wdowia. Kto będzie mógł ją otrzymać?
Renta wdowia będzie świadczeniem przysługującym wdowom i wdowcom po śmierci małżonka. Wsparcie finansowe umożliwi, w sytuacji śmierci współmałżonka, zachowanie dotychczasowego świadczenia (emerytury czy renty) i dodanie do niego połowy przysługującej renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
Druga możliwość zakłada pobieranie renty rodzinnej i dodanie do tego połowy wysokości swojego świadczenia. Ustalony został jednak limit – maksymalna kwota pobieranych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotnej wartości przeciętnej emerytury w Polsce, która obecnie wynosi ok. 3500 zł brutto.
Renta wdowia. Kto może ją otrzymać?
Aby otrzymać rentę wdowią konieczne jest ukończenie 50 lat lub niezdolność do pracy w ciągu najbliższych 5 lat od śmierci małżonka. Świadczenie ma przysługiwać również osobom wychowującym dziecko, które jest uprawnione do otrzymania renty rodzinnej lub odpowiedzialność za dziecko niezdolne do samodzielnej egzystencji.
Renta wdowia. Od kiedy?
Projekt ustawy czytany był na posiedzeniu Sejmu w lutym tego roku. Następnie został skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. We wtorek 22 maja 2024 roku ministerstwo zgłosiło swoje poprawki. Zgodnie z projektem ustawa o rencie wdowiej ma wejść w życie 1 lipca 2024 roku. Termin ten może jednak ulec opóźnieniu m.in. ze względu na niskie zaawansowanie prowadzonych prac.
Jak zaznaczyła szefowa resortu, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, renta wdowia może być wprowadzona jeszcze w tym roku w wariancie kroczącym. Dochodzenie do docelowej kwoty świadczenia w takim przypadku odbywałoby się stopniowo. Jak podkreślił dr hab. Gajewski, koszty wypłaty renty wdowiej początkowo wyniosą 8–10 mld zł rocznie.