Czym różni się nauka języka obcego na kursie internetowym i kursie stacjonarnym?
Alina Łukawska*: Różnic jest wiele. Dotyczą postawy i zaangażowania ucznia oraz treści i umiejętności, jakich nabywa. Ucząc się języka na kursie internetowym, słuchacz musi być samodzielny, zmotywowany i zdyscyplinowany.
Wyłącznie od niego zależy, czy i kiedy się zaloguje, ile czasu poświęci na naukę i jakie będą jej efekty. Musi zadawać sobie pytania i samodzielnie szukać na nie odpowiedzi w słownikach, regułach gramatycznych, leksykonach multimedialnych zawartych w programie. Nie towarzyszy mu nauczyciel, który jest gotowy rozwiać każdą wątpliwość i ocenić efekty pracy.
Brak ram czasowych i lokalowych daje dużą swobodę i pozwala na zindywidualizowanie procesu szkolenia. Ale stanowi też nie lada problem, jeśli chodzi o systematyczność i utrzymanie wysokiego poziomu motywacji, tak niezbędnych w nauce języków.
Na kursie internetowym słuchacz w dużym stopniu sam decyduje, jakich treści się uczy, a jakie pomija. Nawet jeśli dostaje od wirtualnego nauczyciela porcje materiału, sam musi odkryć luki w wiedzy i wybrać ćwiczenia, które pomogą mu te braki uzupełnić.
Bywa, że uczniowie unikają właśnie tych ćwiczeń i zagadnień, które sprawiają im największą trudność i wymagają zwiększonego wysiłku. Uczeń decyduje też, jaki stopień poprawności ćwiczenia satysfakcjonuje go. Minimaliści wykonają ćwiczenie raz i wystarczy im 60 proc. prawidłowych odpowiedzi. Ambitny uczeń będzie robił zadanie tak długo, dokąd nie osiągnie stuprocentowej poprawności.
Kurs internetowy od stacjonarnego zasadniczo różni fakt, że przez program multimedialny słuchacz zdobywa głównie wiedzę – to znajomość pasywna języka, a na zajęciach z lektorem – umiejętności nazywane produkcją językową.
Czy ucząc się języka w systemie e-learningowym można opanować go w takim stopniu, jak na kursie stacjonarnym?
Mimo zaawansowania technologii możliwość porozumiewania się z komputerem jest bardzo ograniczona. Praktycznie nie istnieje coś takiego jak swobodna konwersacja. A przecież większość z nas uczy się języka, by rozmawiać.
Komputer może nam dostarczyć wiedzy: reguł gramatycznych, leksyki, zwrotów, wyrażeń, możemy nauczyć się czytania ze zrozumieniem i słuchania, ale nie nauczymy się swobodnej konwersacji. Dlatego coraz więcej osób decyduje się na szkolenie łączące zalety obu modeli, a więc na tzw. blended learnig.
Jakich języków można uczyć się przez internet?
W Polsce można uczyć się języków europejskich włącznie z holenderskim, hiszpańskim i włoskim.
Jak technicznie wygląda nauka języka obcego przez internet?
To zależy od przyjętego rozwiązania. Słuchacze mogą dostawać materiały na swoje konto mailowe i odsyłać je do lektorów, ale jest to forma dość ograniczona. Mogą też pracować w oparciu o płyty CD i poprzez internet korzystać z dodatkowych narzędzi lub wirtualnej klasy.
Najwięcej możliwości daje korzystanie ze specjalnej platformy, gdzie słuchacz ma dostęp do zawartości kursu, narzędzi dodatkowych, chatów i wirtualnej klasy. Może też wysyłać maile do lektora, wskazując na miejsca, gdzie pojawiają się pytania i trudności, przechowywać korespondencję, kontaktować się z helpdeskiem, mieć wgląd w raporty ze swojej pracy i historię szkolenia.
Czy kursanci mogą też odsłuchiwać nagrania przez internet, kontrolować wymowę, pisać streszczenia ze słuchu?
Tak, oczywiście. Każdy bardziej zaawansowany program oferuje nagrania do słuchania i ćwiczenia. Najnowocześniejsze systemy wyposażone są w narzędzia do rozpoznania mowy, tzn. słuchacz może nagrywać się i porównywać wymowę z wymową lektora - np. zobaczyć wykres swojej wymowy i porównać go z wykresem modelowym.
Może odsłuchiwać całe teksty albo tylko ich fragmenty lub pojedyncze słowa, wybrać ćwiczenie wymowy angielskiej albo amerykańskiej. Ćwiczenie wymowy może odbywać się w ramach specjalnych ćwiczeń lub w każdym dowolnym miejscu zajęć, gdzie pojawia się nieznane słowo.
Systemy oferują różne rodzaje ćwiczeń pisemnych: dyktanda, uzupełnianie luk, krótkie wypowiedzi pisemne. System sprawdza zadania wyszukując określonych, wymaganych w danym miejscu zasad leksykalno-gramatycznych. Nie ma jednak możliwości ćwiczenia pisania swobodnych wypowiedzi, listów, korespondencji.
Żaden program nie jest jeszcze na tyle rozwinięty, by sprawdzić i ocenić nieschematyczną pracę pisemną.
Czym kierować się przy wyborze kursu, jeśli zdecydujemy się na naukę języka w systemie e-learningowym?
Powinniśmy zwrócić uwagę na możliwości techniczne systemu, różnorodność ćwiczeń, sposób śledzenia postępów, narzędzia dodatkowe - słowniki, leksykony, możliwości kontaktu z innymi uczestnikami kursu lub z wirtualnym lektorem. Ważna jest pomoc techniczna, jaką otrzymamy podczas korzystania z platformy, a przy zakupie dłuższego szkolenia, np. na dwa lata, czy będzie dostęp do aktualizacji systemu.
Warto sprawdzić, na ile treść kursu jest zindywidualizowana. To znaczy, czy lektor/szkoła podsyła nam do realizacji treści adekwatne do wyników naszej pracy, a na ile jest to szablon, który może nie spełniać naszych potrzeb.
Czy taki sposób nauki jest tańszy niż tradycyjny?
Ceny kursów zależą od tego, co zawiera szkolenie i czy możliwy jest kontakt z wirtualnym nauczycielem. Szkolenie e-learnigowe jest więc porównywalne cenowo ze szkoleniem stacjonarnym. Szkolenie blended, łączące naukę przez internet z zajęciami stacjonarnymi, jest droższe.
Czy internetowe kursy językowe kończą się egzaminem czy certyfikatem?
Szkolenie przez internet może kończyć się certyfikatem. Musimy się tylko upewnić, czy zawartość programowa szkolenia odpowiada wymaganiom na poziomie danego certyfikatu. Nie możemy wybrać np. ogólnego kursu internetowego i przygotowywać się do biznesowego egzaminu Cambridge (BEC).
______________________________________________________________________
*Alina Łukawska jest ekspertem Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Jakości w Nauczaniu Języków Obcych PASE, metodykiem LANG LTC