Czym różni się kurs języka w systemie e-learnigowym od kursu stacjonarnego?
Katarzyna Śnieg*: W kursie e-learningowym proces nauczania jest zindywidualizowany. To uczestnik kursu wybiera sobie miejsce, czas i własne tempo pracy. Nie jest to możliwe w trakcie kursów stacjonarnych. Szybkość prezentacji materiału oraz prowadzenia ćwiczeń zależy bowiem od osoby prowadzącej i umiejętności pozostałych uczestników.
Różnice między edukacją internetową a stacjonarną wynikają też ze zmiany kodu komunikacyjnego - mówienie i słuchanie zostało zastąpione czytaniem i pisaniem. Pozytywną stroną edukacji internetowej jest to, że słowo pisane, na którym bazuje kurs, daje uczestnikowi w każdej chwili komfort powrotu do danej informacji.
Poza tym kurs internetowy daje możliwość dokładnej oceny postępów ucznia, a jego koszt stanowi około 50 proc. ceny kursu tradycyjnego. W kursach realizowanych przez Partnerstwo na Rzecz Rozwoju "Pomysł na sukces" brali udział beneficjenci powyżej 50. roku życia zgłoszeni przez pracodawców, którzy nie ponosili kosztów związanych z dojazdem pracownika na kurs, a kursanci nie opuszczali swojego miejsca pracy.
Czy trzeba stosować specjalne metody, by podnieść poziom motywacji uczestników?
Nie ma możliwości, by każdy z uczestników kursu był tak samo zmotywowany. Dlatego ogromną rolę odgrywa tutaj trener-nauczyciel, którego zadaniem jest motywowanie kursanta. Pomocne są w tym narzędzia internetowe: system przesyłania wiadomości, poprzez który mogą kontaktować się nauczyciel z uczestnikiem, uczestnik z nauczycielem, uczestnicy pomiędzy sobą oraz forum, na którym zamieszczane są odpowiedzi na pytania.
To również miejsce, gdzie uczestnicy mogą dzielić się uwagami lub wątpliwościami. Poza komunikacją asynchroniczną, uczestnicy oraz nauczyciel mogą kontaktować się w sposób synchroniczny, za pomocą czatu "pierwsza pomoc".
Motywację uczestników podnoszą również zadania prezentowane na platformie. Miały one ciekawą formę, były to interakcyjne quizy, ćwiczenia polegające na uzupełnianiu luk w zdaniach, zadania typu prawda-fałsz. Jeżeli uczestnik nie loguje się na platformę, by korzystać z kursu, można go zmotywować do dalszej pracy np. przez rozmowę telefoniczną lub wizytę w miejscu pracy. Można również wysłać do kursanta psychologa, doradcę zawodowego lub specjalistę do spraw szkoleń.
W jaki sposób układa się kurs e-learningowy?
To długi proces. Po otrzymaniu wszelkich niezbędnych informacji typu: wiek uczestnika, rodzaj kursu, liczba godzin, poziom językowy uczestników, należy zająć się opracowaniem założeń oraz koncepcji pedagogicznej kursu.
Kursy realizowane przez Partnerstwo na Rzecz Rozwoju "Pomysł na sukces" były przeznaczone dla osób powyżej 50. roku życia. Należało więc dostosować je do wieku i potrzeb uczestników. Przed stworzeniem kursu językowego przygotowano dwa inne - obsługi komputera oraz platformy e-learningowej. Sprawiły, że kursant potrafił wykorzystać możliwości, jakie daje mu metoda e-learningowa. Dopiero wtedy autor kursu językowego mógł zacząć przygotowania do zajęć. Opracowana przez niego treść trafiła do informatyków, którzy uzupełnili go o m.in. elementy graficzne i zadania interaktywne, a następnie umieścili na platformie e-learningowej.
Informatycy przez cały czas współpracowali z autorem kursu, dokonywali zmian, testowali zadania. Analizie poddawano kolorystykę, krój pisma, grafikę animacji. Oczywiście niezbędna była również pomoc metodyka w celu zatwierdzenia kursu i sprawdzenia, czy jego forma odpowiada wiekowi i umiejętnościom językowym uczestników.
Warto jeszcze wspomnieć, że odwoływaliśmy się do doświadczeń naszych partnerów z Wielkiej Brytanii, którzy mają wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu kursów metodą e-learningową.
Jak ocenia pani skuteczność kursów e-learningowych? Czy uczą języka w podobnym stopniu co stacjonarne?
Skuteczność kursów jest ogromna dzięki mobilności i elastyczności procesu e-szkoleń. Idea e-learningu nie zakłada wypierania tradycyjnych metod nauczania, ma służyć ich pogłębianiu i uzupełnianiu. Jak jednak zapewnić kursantowi możliwość komunikacji w języku obcym, jeżeli nacisk jest kładziony na słowo pisane, a nie komunikację werbalną?
W przypadku kursów językowych w ramach projektu zastosowano tzw. blended learning, czyli podejście mieszane, wykorzystujące to, co najlepsze w nauczaniu stacjonarnym oraz zdalnym. Blended learning umożliwia naukę komunikacji w języku obcym oraz stwarza poczucie przynależności do grupy, co jest silnym czynnikiem motywującym, nie tylko w nauczaniu dorosłych.
W kursach realizowanych w naszym projekcie, po dwóch tygodniach nauki odbyły się warsztaty językowe. Podczas nich prowadzący wyjaśniał wszelkie wątpliwości, które wynikły w trakcie trwania kursu, a dotyczyły reguł gramatycznych lub wymowy. Warsztaty były okazją do rozmowy w języku obcym - symulowaniu sytuacji językowych z życia zbliżonych do naturalnej komunikacji. Dobrym rozwiązaniem była praca w parach, bądź w niewielkich 3 - 4-osobowych grupach. Praca w takiej formie przynosi wiele korzyści, gdyż dobrzy uczestnicy bardziej zagłębiają się w opracowany problem, zaś słabsi otrzymują z ich strony wsparcie w nauce.
________________________________________________________________________
*Katarzyna Śnieg jest trenerem oraz autorką kursu języka angielskiego dla Partnerstwa na Rzecz Rozwoju „Pomysł na sukces”. Pracuje również w szkole średniej i w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych
