Badania ZUS: Ojcowie chcą na urlop, ale mylą świadczenia

Trend wzrostowy w korzystaniu z urlopu rodzicielskiego jest zgodny z oczekiwaniami społecznymi. Karolina Andrian z Fundacji Share the Care widzi w tym krok ku partnerskiemu modelowi rodziny. Niestety, jednocześnie wskazuje na niepokojącą statystykę, która świadczy o braku wiedzy na temat przysługujących uprawnień.

Reklama

Podczas gdy liczba ojców na urlopie rodzicielskim szybuje w górę, drastycznie maleje zainteresowanie urlopem ojcowskim.

  • Urlop rodzicielski: W 2023 r. skorzystało 19 tys. mężczyzn, w 2024 r. - 41,9 tys., a od stycznia do sierpnia 2025 r. - już 35,1 tys.
  • Urlop ojcowski: W 2023 r. skorzystało 182 tys. mężczyzn, w 2024 r. - 162 tys., a od stycznia do sierpnia 2025 r. - już tylko 91,6 tys. To wyraźny spadek.
  • Kluczowy błąd: Jak zauważa Fundacja, ojcowie coraz częściej wybierają urlop rodzicielski tuż po narodzinach dziecka, mimo że jest on niżej opłacany (70 proc. zasiłku). W efekcie traci na tym dziecko, które mogłoby spędzić dodatkowy czas z tatą w późniejszym okresie.

Dwa urlopy - ogromna różnica w portfelu i czasie

Wielu ojców nie zdaje sobie sprawy, że mogą, a nawet powinni, skorzystać z obu świadczeń. Mają one zupełnie różne cele i warunki.

Urlop ojcowski:

  • Wymiar: 2 tygodnie (14 dni).
  • Płatność: 100 proc. zasiłku.
  • Termin: Należy go wykorzystać do ukończenia przez dziecko 1. roku życia.
  • Funkcja: Opieka nad noworodkiem i wsparcie mamy w okresie rekonwalescencji po porodzie.

Urlop rodzicielski:

  • Wymiar: Łącznie 41 tygodni, z czego 9 tygodni jest nietransferowalne i przysługuje każdemu z rodziców.
  • Płatność: 70 proc. zasiłku.
  • Termin: Można go wykorzystać do końca roku, w którym dziecko kończy 6 lat.
  • Funkcja: Budowanie relacji i umożliwienie mamie spokojnego powrotu do pracy.

Ważne

Jak wskazano rezygnacja z 100 proc. płatnego urlopu ojcowskiego na rzecz 70 proc. płatnego urlopu rodzicielskiego to finansowa i emocjonalna strata. Polskie prawo pozwala na wykorzystanie obu praw.

Krótszy czas z tatą: Alarmujące dane ZUS

Martwi nie tylko błąd w wyborze rodzaju urlopu, ale i jego czas trwania. Mimo że ojcowie mają do dyspozycji 9 tygodni nietransferowalnego urlopu rodzicielskiego, wykorzystują średnio o wiele mniej:

  • W 2023 roku średnio wykorzystywano 49 dni urlopu rodzicielskiego.
  • W 2024 roku było to 47 dni.
  • W 2025 roku (do VIII) - tylko 40 dni.

Ojcowie wykorzystują więc niecałe pięć tygodni, rezygnując z ponad miesiąca dodatkowego, gwarantowanego czasu z dzieckiem.