Jak uzyskać świadczenie wspierające? Wniosek do WZON
Osoba z niepełnosprawnością, która chce uzyskać świadczenie wspierające, musi zacząć od złożenia wniosku do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Aby móc się o nią ubiegać, musi mieć status osoby z niepełnosprawnością potwierdzony w formie:
- orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu – wydanego przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
- orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS,
- orzeczenia o inwalidztwie – wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
Wniosek o wydanie decyzji może złożyć osoba niepełnosprawna, jej przedstawiciel ustawowego (np. opiekun prawny) albo, za ich zgodą, ośrodek pomocy społecznej lub centrum usług społecznych. Dokumenty można składać w wojewódzkich zespołach ds. orzekania o niepełnosprawności (działają przy urzędach wojewódzkich) albo za pośrednictwem powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. "Przy ustalaniu poziomu potrzeby wsparcia pod uwagę brana będzie m. in. zdolność osoby z niepełnosprawnościami do samodzielnego wykonywania określonych czynności lub zadań związanych z codziennym funkcjonowaniem" – informuje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
WZON wyda decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia posługując się skalą punktową (maks. 100 pkt.). Decyzja zostanie wydana na taki sam okres, na jaki dana osoba ma orzeczenie o niepełnosprawności, nie dłużej jednak niż na 7 lat. "Procedura uzyskania oceny poziomu potrzeby wsparcia nie łączy się w żaden sposób z koniecznością uzyskania nowego bądź zmiany posiadanego przez osobę niepełnosprawną orzeczenia. Wszystkie uprawnienia wynikające z obecnych orzeczeń pozostają bez zmian" – czytamy na stronie ministerstwa rodziny.
Świadczenie wspierające. Wniosek do ZUS-u
Drugim krokiem, jaki powinny wykonać osoby starające się o świadczenie wspierające, jest złożenie wniosku do ZUS-u.Można go złożyć najwcześniej w miesiącu, w którym decyzja WZON stała się ostateczna. Zakład przypomina, że oprócz posiadania decyzji z określonym poziomem punktów, o świadczenie mogą starać się osoby, które:
- ukończyły 18 lat,
- są obywatelami Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – przebywają legalnie w Polsce i mają dostęp do rynku pracy,
- mieszkają w Polsce.
Ponadto ZUS informuje, że wniosek o świadczenie wspierające można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną poprzez:
- Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
- portal Emp@tia,
- bankowość elektroniczną.
Jeżeli osoba z niepełnosprawnością złoży wniosek przez bank albo portal Emp@tia, ale nie ma profilu na PUE ZUS, wówczas Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy jej taki profil automatycznie, na podstawie danych z wniosku. Wniosek do ZUS może również zostać złożony przez pełnomocnika.
"Do wniosku o świadczenie wspierające nie trzeba załączać decyzji wydanej przez WZON. Wszystkie dane, które się w niej znajdują, ZUS otrzyma z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzeczeń o Niepełnosprawności (EKSMOoN). System ten prowadzi Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS)" – czytamy na stronie Zakładu.
Kto może otrzymać świadczenie wspierające? Harmonogram
To, od kiedy danej osobie będzie przysługiwało świadczenie wspierające uzależnione jest m.in. od liczby punktów na decyzji WZON. Harmonogram wygląda następująco:
- osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
- osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
- osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.
Świadczenie wspierające 2024 dla osób mniejszą liczbą punktów od WZON
Harmonogram przyznawania świadczenia wspierającego nie dotyczyosób z niepełnosprawnościami, na które ich opiekunowie co najmniej w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali dotychczasowe świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach."W przypadku takich osób z niepełnosprawnościami uzyskanie przez nie co najmniej 70 pkt w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, już od 1 stycznia 2024 r. będzie uprawniać do otrzymania świadczenia wspierającego" – informuje ministerstwo rodziny.
Świadczenie wspierające. Wysokość
Świadczenie wspierające będzie wynosić od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej (dziś jest to 1588,44 zł brutto; co roku, od 1 marca, renta podlega waloryzacji).Przy obecnej wysokości renty świadczenie wyniosłoby od 635 zł do blisko 3495 zł brutto, w zależności od liczby punktów "przyznanych" przez WZON.
Dokładna wysokość świadczenie wspierającego zależy od liczby punktów "przyznanych" przez WZON. W szczegółach wygląda to następująco:
- 95-100 pkt – 220 proc. renty socjalnej,
- 90-94 pkt – 180 proc. renty socjalnej,
- 85-89 pkt – 120 proc. renty socjalnej,
- 80-84 pkt – 80 proc. renty socjalnej,
- 75-79 pkt – 60 proc. renty socjalnej,
- 70-74 pkt – 40 proc. renty socjalnej.