Osobom po 56. roku życia przysługuje 1893,41 zł brutto co miesiąc

Osobom, które skończyły 56 lat, według regulacji Kodeksu Pracy, przysługuje ochrona przed zwolnieniem

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy, osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) pozostaje mniej niż cztery lata, a ich dotychczasowy staż pracy umożliwia uzyskanie prawa do emerytury po przekroczeniu tego wieku, korzystają ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem. Oznacza to w praktyce, że pracodawca nie może rozwiązać umowy z kobietą po 56. roku życia ani z mężczyzną po 61. roku życia. Przepisy te mają na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa zawodowego osobom w wieku przedemerytalnym, dla których znalezienie nowej pracy bywa znacznie trudniejsze.

W tych sytuacjach ochrona przedemerytalna pracownika po 56. roku życia nie obowiązuje

Choć przepisy chroniące przedemerytalnie skutecznie zabezpieczają wielu pracowników przed zwolnieniem, istnieją wyjątki, w których ochrona ta nie obowiązuje. Nie dotyczy ona m.in. osób zatrudnionych na umowach o pracę na czas określony, jeśli ich kontrakt wygasa przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Dodatkowo pracodawca może rozwiązać umowę w okresie ochronnym w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy. W takich sytuacjach pracownikom przysługują jednak inne formy wsparcia, w tym określone świadczenia lub dodatkowa pomoc.

Ustawa o specjalnym świadczeniu dla osób po 56. roku życia, których nie obowiązuje ochrona przedemerytalna

Chodzi o świadczenie przedemerytalne, które reguluje ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Jest to comiesięczna forma wsparcia finansowego przeznaczona dla osób, które straciły pracę z przyczyn niezależnych od siebie – na przykład w wyniku likwidacji zakładu pracy – i nie mogą znaleźć nowego zatrudnienia, a jednocześnie zbliżają się do wieku emerytalnego. Celem świadczenia jest zapewnienie środków do życia w okresie pomiędzy utratą pracy a nabyciem prawa do emerytury. Aby je otrzymać, konieczne jest spełnienie określonych warunków, takich jak odpowiedni staż ubezpieczeniowy, osiągnięcie wymaganego wieku oraz rejestracja w urzędzie pracy.

Jakie warunki należy spełnić, żeby otrzymać świadczenie przedemerytalne?

Zasady przyznawania świadczenia przedemerytalnego są szczegółowo określone i obejmują różne sytuacje, w których pracownik lub przedsiębiorca może znaleźć się pomiędzy zakończeniem aktywności zawodowej a przejściem na emeryturę.

Prawo do świadczenia przysługuje osobie, która spełnia jedną z poniższych przesłanek:

• utraciła pracę z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy i w dniu rozwiązania umowy miała co najmniej 56 lat (kobieta) lub 61 lat (mężczyzna), przy wymaganym stażu emerytalnym wynoszącym co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
• została zwolniona z przyczyn dotyczących zakładu pracy, przepracowała w nim minimum 6 miesięcy, ukończyła 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna) oraz posiada odpowiednio 30 lub 35 lat stażu; prowadziła działalność gospodarczą, którą musiała zakończyć z powodu upadłości, przy czym działalność trwała co najmniej 24 miesiące i obejmowała opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne;
• utraciła prawo do renty po minimum 5 latach jej pobierania lub straciła świadczenie opiekuńcze (np. specjalny zasiłek opiekuńczy czy świadczenie pielęgnacyjne), przyznane nieprzerwanie przez co najmniej 365 dni;
• legitymuje się bardzo długim stażem – minimum 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn – i została zwolniona z przyczyn dotyczących pracodawcy.

Dodatkowo osoba ubiegająca się o świadczenie musi zarejestrować się jako bezrobotna, pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez co najmniej 180 dni oraz złożyć wniosek do ZUS w ciągu 30 dni od dnia uzyskania potwierdzenia tego okresu.

Spełnienie wszystkich wymienionych kryteriów umożliwia uzyskanie regularnego wsparcia finansowego, które zapewnia utrzymanie do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego. Dzięki temu świadczenie pełni funkcję pomostu między utratą zatrudnienia a przejściem na emeryturę, gwarantując osobom w wieku przedemerytalnym minimalną stabilność dochodową i bezpieczeństwo socjalne.

Ile wyniesie świadczenie przedemerytalne brutto i netto w 2026 roku?

Świadczenie przedemerytalne od 1 marca 2025 roku wynosi brutto 1893,41 zł, natomiast po odliczeniu podatków i składek netto średnio około 1417,90 zł.

Zasiłek przedemerytalny, podobnie jak emerytury i renty, podlega corocznej waloryzacji od 1 marca. Według wstępnych zapowiedzi, podwyżka emerytur, rent i powiązanych dodatków ma wynieść co najmniej 4,9%, co oznacza, że świadczenie przedemerytalne mogłoby wzrosnąć do 1986,19 zł.

Należy jednak pamiętać, że ostateczna wysokość waloryzacji zostanie określona dopiero po publikacji pełnych danych statystycznych. Kluczowe będą dwa komunikaty Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego – dotyczące średniorocznego wskaźnika inflacji za 2025 rok oraz realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w tym samym okresie w porównaniu z rokiem 2024.

Zgodnie z art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy o FUS, dane o inflacji GUS ma ogłosić do końca stycznia 2026 roku, natomiast informacje o wzroście wynagrodzeń najpóźniej do 10 lutego 2026 roku. Oznacza to, że dopiero w lutym poznamy ostateczny wskaźnik waloryzacji, który przesądzi o wysokości podwyżek świadczeń w przyszłym roku.

Jak długo można pobierać świadczenie przedemerytalne?

Świadczenie przedemerytalne wypłacane jest do momentu osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego, który obecnie wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Ma ono tymczasowy charakter i służy zapewnieniu środków do życia w okresie pomiędzy zakończeniem pracy a przejściem na emeryturę. Z chwilą ukończenia wymaganego wieku jego wypłata zostaje automatycznie zakończona, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje emeryturę z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku.

Dorabianie na świadczeniu przedemerytalnym. Można, ale są limity

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne mają możliwość podejmowania pracy zarobkowej, jednak muszą pilnować obowiązujących limitów przychodów. Ich przekroczenie może prowadzić do obniżenia wysokości wypłaty lub nawet do jej wstrzymania. Dorabianie jest zatem dozwolone, ale wymaga stałej kontroli uzyskiwanych dochodów i przestrzegania przepisów.

Świadczenie przedemerytalne może zostać zmniejszone albo zawieszone, jeżeli osoba uprawniona:

• uzyskuje dochody z prowadzenia działalności gospodarczej, od których istnieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
• odbywa czynną służbę wojskową lub pełni służbę w formacjach mundurowych, takich jak Policja, Straż Graniczna, Państwowa Straż Pożarna, Służba Więzienna, Służba Celna, CBA, ABW, AW, SKW lub SWW,
• nabędzie prawo do jednego z określonych świadczeń, m.in. renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej albo świadczenia rentowego wypłacanego z zagranicy – w takim przypadku wypłata świadczenia przedemerytalnego zostaje całkowicie wstrzymana.

Świadczenie przedemerytalne – limity dorabiania

Świadczenie przedemerytalne jest obniżane w sytuacji, gdy miesięczne zarobki osoby uprawnionej przekroczą 25% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego roku, ogłaszanego przez Prezesa GUS. Jest to tzw. dopuszczalny próg przychodu. Jeśli dochody mieszczą się poniżej 70% przeciętnego wynagrodzenia, czyli tzw. granicznej kwoty przychodu, świadczenie nie zostaje zawieszone, a jedynie odpowiednio zmniejszone.

W praktyce oznacza to, że po przekroczeniu dopuszczalnego limitu wypłata świadczenia zostaje obniżona o kwotę nadwyżki. Natomiast osiągnięcie przychodu wyższego niż graniczny próg skutkuje całkowitym wstrzymaniem wypłaty.

Od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. obowiązują następujące limity:

• dopuszczalna kwota przychodu (25% przeciętnego wynagrodzenia za 2024 r.) – 2045,50 zł; jej przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia,
• graniczna kwota przychodu (70% przeciętnego wynagrodzenia za 2024 r.) – 5727,20 zł; dochody powyżej tej wartości skutkują zawieszeniem wypłaty świadczenia.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141)
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. 2004 nr 120 poz. 1252)
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118)