- Wiek emerytalny w Polsce
- Co wpływa na staż pracy?
- Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy?
- Co jeszcze nie wlicza się do stażu pracy?
- Umowa zlecenie a emerytura
Wiek emerytalny w Polsce
Wiek emerytalny wynosi w Polsce 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Do otrzymania świadczenia niezbędny jest również określony staż pracy. Emerytura w Polsce przysługuje osobom, które osiągną odpowiedni wiek i przepracowały łącznie 20 lat (kobiety) i 25 lat (mężczyźni).
Co wpływa na staż pracy?
Zgodnie z Kodeksem pracy, definicja stażu pracy nie jest precyzyjnie określona. Przepis ten ogranicza się do określenia czasu, w którym pracownik wykonywał obowiązki na rzecz pracodawcy w ramach stosunku pracy. Staż pracy uwzględnia również okresy, w których pracownik był formalnie zatrudniony, lecz nie pracował na rzecz pracodawcy.
W związku z tym do stażu pracy wlicza się okres czynnej służby wojskowej, czas legalnej pracy za granicą, okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, okres prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie, czas, za który pracownik otrzymał wynagrodzenie po przywróceniu do pracy, czas, który skrócono pracownikowi czas wypowiedzenia z powodów leżących po stronie pracodawcy, czas urlopu wychowawczego, wypoczynkowego, macierzyńskiego itd.
Dodatkowo zgodnie z przepisami kodeksu pracy, do stażu pracy zaliczane są również okresy kształcenia się, takie jak czas trwania nauki w różnych typach szkół. Do stażu pracy zalicza się więc okres pobierania nauki w wymiarze:
- nie więcej niż 3 lata - z tytułu ukończenia szkoły zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej,
- nie więcej niż 5 lat - z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej,
- 5 lat - z tytułu ukończenia szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych,
- 4 lata - z tytułu ukończenia liceum ogólnokształcącego,
- 6 lat - z tytułu ukończenia szkoły policealnej,
- 8 lat - z tytułu ukończenia uczelni wyższej.
Powyższe okresy za czas pobierania nauki nie sumują się - więc do stażu pracy można wliczyć maksymalnie 8 lat.
Co ważne - staż pracy nie obejmuje czasu spędzonego na studiach podyplomowych ani pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. Długość stażu zawodowego przekłada się na przywileje pracownicze, takie jak wydłużony urlop, możliwość skorzystania z urlopu wychowawczego czy otrzymywanie świadczeń przedemerytalnych.
Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy?
Umowa zlecenie jest rodzajem umowy cywilnoprawnej i wymaga od pracodawcy odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne - gdy stanowi jedyny sposób zatrudnienia dla zleceniobiorcy i jego dochody nie osiągają minimalnego poziomu wynagrodzenia.
Chociaż umowa zlecenie podlega odprowadzaniu składek, istnieje znacząca różnica między nią a umową o pracę. Przede wszystkim nie podlega ona regulacjom kodeksu pracy, co oznacza, że pracownik nie korzysta z jego ochrony ani nie posiada przywilejów pracowniczych, takich jak płatny urlop wypoczynkowy. Dlatego też zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia nie jest uznawane za okres pracy i nie wlicza się do stażu pracy.
Co jeszcze nie wlicza się do stażu pracy?
Oprócz umowy zlecenie do stażu pracy nie wlicza się również zatrudnienie na umowę o dzieło. Taka umowa nie będzie miała również wpływu na wysokość świadczenia emerytalnego. Do stażu pracy nie wlicza się również okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, a także okres urlopu bezpłatnego.
Umowa zlecenie a emerytura
W przypadku emerytury sytuacja wygląda nieco inaczej. Zarówno umowa o pracę, jak i umowa zlecenie mają wpływ na dwa aspekty: czas przejścia na emeryturę oraz jej wysokość. Okres pracy ma znaczenie przy ustalaniu wcześniejszej emerytury, natomiast wysokość świadczenia zależy jedynie od zgromadzonego kapitału. W związku z tym, zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia nie ma wpływu na możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę. Jednak, gdy umowa zlecenie była podstawą do odprowadzania składek, to ma ona wpływ na wysokość emerytury.
Kiedy umowa zlecenie wlicza się do emerytury?
W 2025 roku umowa zlecenie nie wlicza się do stażu pracy, na którego podstawie określić można datę przejścia na emeryturę oraz prawo do emerytury.