Z nowymi obowiązkami i regułami mogą się spotkać nawet pracownicy biurowi. Przepisy nie ograniczają się do kontaktu z niebezpiecznymi substancjami tylko przy produkcji.
Szkolenia pracowników po zmianach
Pracodawca przeprowadza okresowe szkolenia pracownika w zakresie np. ryzyka dla zdrowia, jakie wynika z oceny narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym oraz środków ostrożności, które powinny być podejmowane w celu ograniczenia tego narażenia.
Pracodawca prowadzi też kontrolę zdrowia związaną z oceną indywidualnego pracownika w celu określenia stanu jego zdrowia w związku z narażeniem na działanie określonych czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych podczas pracy, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 437) oraz w art. 229 Kodeksu Pracy;
WAŻNE! Przed powierzeniem pracownikowi pracy z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym, pracodawca informuje pracownika o konieczności poddania się kontroli zdrowia związanej z ustalonymi wartościami dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB), w przepisach wydanych na podstawie art. 23715§ 2 Kodeksu pracy.
Rejestr substancji reprotoksycznych
Pracodawca prowadzi rejestr pracowników zatrudnionych przy pracach z z procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym.
Rejestr zawiera:
1) datę wpisu do rejestru;
2) imię, nazwisko pracownika oraz jego stanowisko pracy, o którym mowa w § 6 ust. 1 pkt
3) numer PESEL, a w przypadku jego braku – numer dokumentu potwierdzającego tożsamość.
Rejestr pracowników wraz z rejestrem prac i indywidualny rejestr medyczny:
1) dotyczący czynników rakotwórczych i mutagenów przechowuje się przez okres 40 lat po ustaniu narażenia;
2) dotyczący substancji reprotoksycznych niebędących jednocześnie czynnikami rakotwórczymi lub mutagenami przechowuje przez okres 5 lat. po ustaniu narażenia.
W przypadku likwidacji zakładu pracy pracodawca przekazuje rejestry, właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu.
Nowości w indywidualnych rejestrach medycznych dla pracowników
Jeżeli w wyniku kontroli zdrowia, zostanie stwierdzone istnienie zagrożenia dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownika pracodawca prowadzi indywidualny rejestr medyczny dla tego pracownika.
Indywidualny rejestr medyczny zawiera:
1) datę wpisu do rejestru;
2) imię, nazwisko pracownika oraz jego stanowisko pracy;
3) numer PESEL, a w przypadku jego braku – numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
4) informację o przekroczeniu dopuszczalnej wartości biologicznej;
5) proponowane działania ochronne lub zapobiegawcze;
6) informację o potrzebie kontynuowania kontroli zdrowia po ustaniu narażenia.
Zachoruje jeden pracownik, pracodawca musi zlecić przebadanie przez lekarza wszystkich innych [Nowelizacja kodeksu pracy]
W przypadku rozpoznania lub podejrzenia u pracownika zmian w stanie zdrowia, stwarzających podejrzenie, że powstały w wyniku narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym, pracodawca, na wniosek lekarza, jest obowiązany zlecić przeprowadzenie dodatkowych badań stanu zdrowia innych pracowników narażonych w podobny sposób, dokonać weryfikacji uprzedniej oceny tego narażenia, a w razie potrzeby - zastosować odpowiednie dodatkowe środki zapobiegawcze.
Pracownik u lekarza
Lekarz udziela informacji:
1) pracownikowi – o wynikach badań i ocenie jego stanu zdrowia oraz o zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej, jakiej powinien się poddać po ustaniu zatrudnienia przy pracach z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym;
2) pracodawcy, przedstawicielom pracowników oraz działającej w zakładzie pracy komisji bezpieczeństwa i higieny pracy – o ocenie stanu zdrowia pracowników, dokonanej z uwzględnieniem tajemnicy lekarskiej.
Od kiedy nowe przepisy
Nowelizacja kodeksu pracy wchodzi w życie 29 czerwca 2024 r. (Dz.U. 2024 poz. 878). Rząd właśnie opublikował projekty aktów wykonawczych, które wejdą w życie najpóźniej 30 dni później. W praktyce pod koniec lipca 2024 r. zacznie obowiązywać nowy system ochrony pracowników przed niebezpiecznymi substancjami. To oznacza w zagrożonych miejscach pracy szkolenia, prowadzenie specjalnych rejestrów (w tym indywidualnych dla pracownika), specjalne obowiązki i uprawnienia dla lekarzy medycyny pracy.
Rozporządzenia - zmiany w prawie pracy od 30 lipca 2024 r.
Ustawodawca dodał substancje chemiczne, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu reprotoksycznym do tych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. Konsekwencje prawa regulującego te problemy do tej pory dotykały pracodawców i pracowników sektorów gospodarki związanych z tzw. „toksycznym środowiskiem” pracy. Od 30 lipca 2024 r. mogą im podlegać pracownicy nie objęci do tej pory nadzorem dla toksycznych miejsc pracy.