Od 14 czerwca br. prawo do zasiłku opiekuńczego w pełnym zakresie nabyli ubezpieczeni, którzy są objęci dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym. Osobom tym zasiłek opiekuńczy przysługuje w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem do chwili ukończenia przez nie ośmiu lat w przypadku: nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza; porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem (jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki); oraz pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.

Reklama

Ponadto zasiłek opiekuńczy przysługuje w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 14 lat oraz innym chorym członkiem rodziny.

Za członków rodziny zgodnie z przepisami uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.

Zasiłek przysługuje nie tylko w przypadku opieki nad dzieckiem własnym ubezpieczonego lub jego małżonka, ale też w przypadku opieki nad dzieckiem przysposobionym oraz dzieckiem obcym, przyjętym na wychowanie i utrzymanie.

Zmiany wprowadziła obowiązująca od 14 czerwca br. ustawa z dnia 11 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU nr 93, poz. 582). Jej przepisy nadały nowe brzmienie art. 32 ust. 1 i art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).

Nowe przepisy uregulowały prawo do zasiłku opiekuńczego przysługującego osobom objętym dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym w sposób kompleksowy i identyczny jak dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo. Nowe przepisy dostosowują zapisy ustawy do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2006 r., w którym TK stwierdził, że art. 32 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych jest niezgodny z konstytucją.

Przepisy te pozbawiały prawa do zasiłku opiekuńczego osoby podlegające dobrowolnym ubezpieczeniom. Trybunał Konstytucyjny uznał, że objęte ubezpieczeniem chorobowym zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie stanowią jedną kategorię podmiotów i ich różnicowanie w zakresie prawa do zasiłku opiekuńczego należy uznać za nieuzasadnione.

Reklama

Prawo do zasiłku przysługuje na równi matce i ojcu dziecka, a zasiłek wypłaca się tylko jednemu z rodziców, temu, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę za dany okres.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem do lat 8 i chorym dzieckiem do lat 14, albo 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innymi chorymi członkami rodziny. Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego z powodu opieki nad dziećmi i innymi członkami rodziny z różnych przyczyn i bez względu na liczbę dzieci i liczbę członków rodziny wymagających opieki, nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje pod warunkiem, że nie ma innych członków rodziny mogących zapewnić opiekę. W przypadku sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 2, zasiłek opiekuńczy przysługuje nawet wówczas, gdy są inni członkowie rodziny mogący zapewnić opiekę.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku. Podstawę wymiaru zasiłku dla pracowników stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy.