Według części ekspertów w Polsce powinna zostać wprowadzona obywatelska emerytura. Miałaby być ona wypłacana wszystkim osobom, które osiągnęły wiek emerytalny, niezależnie od stażu pracy i tego, jaka jest wysokość zgromadzonych składek. O tym, że nasz kraj potrzebuje takiego świadczenia od lat przekonuje Robert Gwiazdowski, polski prawnik i komentator gospodarczy, związany z Centrum im. Adama Smitha.
Nad wprowadzeniem obywatelskiej emerytury zastanawiał się rząd PiS. Za 5-10-15 lat emerytura obywatelska, z komponentem solidarnościowym - zapowiadał w 2016 roku ówczesny wicepremier Mateusz Morawiecki. Pomysł jednak w końcu upadł, ze względu na wysokie koszty takiego systemu.
Emerytura obywatelska. Dla kogo i ile?
Emeryturę obywatelską, w takiej samej wysokości, wypłacano by każdemu, niezależnie od stażu pracy. Miałaby wynosić między 1,1 a 1,5 tys. złotych. Zmiana systemu nie jest jednak łatwa. Wprowadzenie emerytur obywatelskich oznaczałoby konieczność sporych dopłat do systemu. Emerytura obywatelska funkcjonuje na zasadzie umowy społecznej – finansują ją zarówno najlepiej zarabiający, jak i ci, którzy otrzymują wynagrodzenie minimalne. Prawo do niej mają natomiast także osoby bezrobotne.
Przyszłe emerytury będą znacznie niższe
Według prognoz w 2059 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym będzie przypadało 76 osób w wieku poprodukcyjnym; w 2080 r. – 69 osób. We wcześniejszych prognozach, przyjętych od 2036 r., na jedną osobę w wieku poprodukcyjnym będą przypadały mniej niż dwie osoby w wieku produkcyjnym.
Oznacza to, że przyszłe emerytury będą znacznie niższe od tych wypłacanych teraz. Obecnie stopa zastąpienia, czyli relacja przeciętnej emerytury do średniego wynagrodzenia, to 56 proc.
Emerytura obywatelska. Co na to Polacy?
Emerytura obywatelska funkcjonuje w Kanadzie. Jest niska, ale zabezpiecza starszych ludzi przed życiem w skrajnym ubóstwie. Czy podobne rozwiązanie powinno funkcjonować w Polsce? Z badania SW Research dla "Wprost" wynika, że jesteśmy w tej sprawie podzieleni. "Tak" odpowiedziało 44,6 proc. ankietowanych. Natomiast aż 39,4 proc. jest przeciwnikiem wprowadzenia emerytury obywatelskiej w naszym kraju. 16 proc. respondentów nie ma zdania w tej sprawie.
Ile wynosi średnia emerytura w Polsce?
Emerytury różnią się w zależności od płci: mężczyźni otrzymują przeciętnie 4674,51 zł, podczas gdy kobiety tylko 3208,70 zł. długość okresu składkowego – im dłużej osoba pracuje i opłaca składki emerytalne, tym wyższa będzie jej emerytura. W przypadku pracowników etatowych wyższe wynagrodzenie przekłada się na wyższe składki i w konsekwencji wyższe świadczenie emerytalne w przyszłości. Emerytura przedsiębiorcy działa na nieco innych zasadach – wysokość uzyskiwanych dochodów nie wpływa na emeryturę, gdyż odprowadzane stawki oblicza się od innej podstawy. Nieco innymi zasadami rządzi się również emerytura nauczycieli.