14. emerytura: Co to za świadczenie i komu przysługuje?

14. emerytura – tzw. ”czternastka” - to świadczenie pieniężne, które zostało wprowadzone w 2021 roku. Jest ona wypłacana raz w roku osobom, które mają prawo do jednego z wymienionych w ustawie świadczeń długoterminowych. Zgodnie z tym czternastą emeryturę mogą otrzymać osoby mające prawo do:

  • emerytury, w tym także emerytury: pomostowej, okresowej, kapitałowej czy też częściowej;
  • świadczenia i zasiłku przedemerytalnego;
  • renty z tytułu niezdolności do pracy i renty dla inwalidów wojennych, wojskowych oraz wypadkowych;
  • renty szkoleniowej, socjalnej i rodzinnej;
  • rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego;
  • świadczeń pieniężnych dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych;
  • nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Reklama

Warto zwrócić uwagę na fakt, że aby otrzymać 14. emeryturę, wypłata świadczenia głównego (czyli jednego z wyżej wymienionych) nie może być zawieszona.

Ile wyniesie 14. emerytura w 2024 roku?

Wysokość 14. emerytury nie jest taka sama dla wszystkich. Jest ona zależna od kwoty brutto emerytury lub innego należnego świadczenia głównego danego obywatela. Pełna kwota czternastej emerytury w 2024 roku równa jest kwocie emerytury minimalnej. Wynosi ona zatem maksymalnie 1780,96 złbrutto.

Wszystkie osoby, których świadczenie główne (podstawowe) nie przekracza 2900 zł brutto, otrzymają pełną wartość czternastej emerytury. Natomiast w przypadku osób o wyższym świadczeniu podstawowym, ”czternastka” będzie pomniejszona o kwotę przewyższającą podstawę 2900 zł.

Kto otrzyma, a kto nie otrzyma 14. emerytury?

Reklama

Czternastaemerytura nie jest świadczeniem, które otrzymają wszyscy emeryci i renciści. W naliczaniu jej wysokości obowiązują następujące zasady:

  • Pełną kwotę 14. emerytury wynoszącą 1780,96 zł brutto otrzymają osoby, których świadczenie podstawowe wynosi maksymalnie 2900 zł brutto;
  • W przypadku osób, których świadczenie wyniesie między 2900 a 4630,96 zł, brutto, wysokość "czternastki" zostanie pomniejszona zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę.

Dlaczego maksymalna kwota do otrzymania ”czternastki” to 4630,96 zł, nie zaś 4680,96 zł (jako suma kwot: 2900 zł i 1780,96 zł)? Otóż minimalna wysokość czternastej emerytury to 50 zł brutto. Poniżej tej kwoty nie jest ona wypłacana.

Jak obliczyć przysługującą kwotę czternastej emerytury ?

Przykładowo: jeżeli emeryt ma emeryturę w wysokości 3900 zł, to kwota 14. emerytury zostanie pomniejszona o 1000 zł jako różnica między 3900 a 2 900. Zatem zamiast otrzymać on 1780,96 zł, otrzyma on czternastąemeryturę w wysokości 780,96 zł brutto.

Czy aby otrzymać 14. emeryturę, trzeba złożyć wniosek?

Czternasta emerytura to świadczenie wypłacane z tzw. automatu. A to oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych sam wypłaca odpowiednio naliczoną kwotę 14. emerytury każdemu, komu ona przysługuje. Nie potrzeba składać jakichkolwiek wniosków.

Kiedy wypłata 14. emerytury?

Wypłaty czternastej emerytury odbędą się w drugiej połowie 2024 roku. Prawdopodobnie wypłaty będą realizowane we wrześniu lub październiku tego roku. Wypłata tego świadczenia następuje w taki sam sposób, w jaki przekazywane jest świadczenie podstawowe typu emerytura lub renta. ”Czternastki” wypłacane są przez ZUS oraz inne instytucje zajmujące się ubezpieczeniem społecznym.