Zmiany w dyrektywie budynkowej
Dwie dyrektywy unijne mają pomóc w poprawie charakterystyki energetycznej budynków. Chodzi o:
- dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (dyrektywa budynkowa)
- dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.
Nowe proponowane zmiany w dyrektywie budynkowej mają pomóc państwom członkowskim Unii Europejskiej w podejmowaniu kroków, które poprawią charakterystykę energetyczną budynków – określają one środki, które doprowadzić mają do zaplanowania i przeprowadzenia renowacji na rzecz uzyskania neutralności klimatycznej.
Cel zmian w dyrektywie unijnej. Do czego mają dążyć państwa członkowskie?
Osiągnięcie dwóch celów datowane jest na:
- 2030 rok – wówczas emisja w sektorze budowlanym ma zostać zmniejszona o co najmniej 60 proc. w porównaniu do jej wartości z 2015 roku;
- 2050 rok – osiągnięcie neutralności klimatycznej w Europie.
Wprowadzenie minimalnych norm charakterystyki energetycznej ma pomóc w zmianie budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej:
- do 2030 roku – renowacja 16 proc. takich budynków;
- do 2033 roku – renowacja 26 proc. takich budynków.
Państwa członkowskie będą zgodnie z własnymi założeniami i możliwościami działać nad zmniejszeniem zużycia energii:
- do 2030 roku – o 16 proc.;
- do 2035 roku – o 20–22 proc.
Muszą wziąć pod uwagę warunki panujące w kraju. Państwa członkowskie same zadecydują również o tym, które budynki będą podlegać renowacjom i w jakiej formie.
Kiedy piece na gaz zostaną zakazane? Zmiany krok po kroku
Zmiany mają zostać wprowadzane stopniowo, z uwzględnieniem następujących terminów:
- 1 stycznia 2025 roku – wstrzymane mają zostać dotacje na instalację samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Dzięki temu będzie możliwe ich stopniowe wycofywanie. W praktyce jednak będzie można starać się o dofinansowanie w przypadku, kiedy takie piece nie będą jedynym źródłem ciepła w budynku, a na przykład dodatkiem do pompy ciepła.
- 2027 rok – od tego roku będzie miało miejsce stopniowe instalowanie fotowoltaiki na budynkach publicznych i niepublicznych już istniejących, jeżeli będzie to możliwe pod względem technicznym i ekonomicznym oraz funkcjonalne. W przypadku nowych budynków ma to być norma – muszą być one dostosowane do tego, by dało się na nich umieścić instalację fotowoltaiczną czy też termiczną.
- 1 stycznia 2028 roku – do tego czasu wszystkie nowe budynki publiczne (mieszkalne i niemieszkalne) muszą być zeroemisyjne w przypadku paliw kopalnych. Ma być to standard dla nowego budownictwa.
- 1 stycznia 2030 roku – standardem ma być zeroemisyjność wszystkich pozostałych powstających nowych budynków (dopuszczalne będą specjalne zwolnienia z tego obowiązku).
- 2030 lub 2040 rok – do tego czasu istniejące budynki zostaną objęte zakazem montowania nowych kotłów zasilanych na paliwa kopalniane, czyli pieców na gaz czy węgiel. Już we wcześniejszych latach nie będą one mogły być jedynym źródłem ciepła.
- 2040 rok – całkowite wycofanie pieców, które zasilane są paliwami kopalnymi. Zmiany w dyrektywie, które zostały zaproponowane, stanowią o tym, że państwa członkowskie samodzielnie mogą ustalać wymogi dotyczące źródeł ciepła. Pod uwagę mają brać emisję gazów cieplarnianych, rodzaj stosowanego paliwa i minimalny udział energii odnawialnej, która wykorzystywana jest do ogrzewania. Konieczne będzie określenie, jakie kroki będą podejmowane w celu wycofywania kotłów na paliwa kopalne.
Dlaczego Unia Europejska chce wprowadzić zmiany?
Na stronie Komisji Europejskiej przytoczona została między innymi wypowiedź Kadri Simson, komisarz do spraw energii:
"Poprawa charakterystyki energetycznej budynków ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia naszego ambitnego celu neutralności klimatycznej i przyniesie konkretne korzyści naszym obywatelom. Renowacje to inwestycje w lepszą przyszłość. Poprawią one jakość życia, umożliwią ludziom inwestowanie oszczędności w innym miejscu i ożywią naszą gospodarkę. Mam nadzieję, że porozumienie to umożliwi pobudzenie fali renowacji w całej Unii, przy jednoczesnym poszanowaniu różnorodności zasobu budowlanego UE".
Kiedy dyrektywa wejdzie w życie?
Wstępne porozumienie w sprawie wprowadzenia zmian w dyrektywie unijnej miało miejsce 7 grudnia 2023 roku. Następnie wymagają one przyjęcia przez Parlament Europejski i Radę. Formalny proces przyjęcia datowany jest na początek 2024 roku.