Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie "emerytur czerwcowych"
Pytanie w sprawie korzystniejszych zasad waloryzacji emerytur dla seniorów składających wniosek przed 1 czerwca 2021 roku zostało rozpoznane przez Trybunał Konstytucyjny. Chodziło o tzw. emerytury czerwcowe. Osoby, które przechodziły na emeryturę w czerwcu od 2009 do 2019 roku otrzymały niższe świadczenie. Panujące obecnie przepisy zostały uznane przez trybunał za niezgodne z Konstytucją. W związku z tym pokrzywdzonym osobom należy wypłacić wyrównanie oraz odsetki.
Trybunał Konstytucyjny orzekał w składzie: przewodniczący Stanisław Piotrowicz, sprawozdawca Piotr Pszczółkowski, ponadto Justyn Piskorski, Bartłomiej Sochański, Wojciech Sych. W uzasadnieniu Piotr Pszczółkowski zaznaczył, ze nie może być dopuszczalne, aby świadczeniobiorcy byli dzieleni ze względu na to, w którym roku przeszli na emeryturę, a tak się stało przy nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w 2021 roku.
"Emerytury czerwcowe" i nowelizacja ustawy z 2021 roku
Wspomniana nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która miała miejsce w 2021 roku, stwierdza, że wysokość emerytury ustalanej w czerwcu danego roku powinna być przeprowadzana w taki sam sposób jak w maju, jeżeli jest to korzystniejsze dla osoby ubezpieczonej. Jednak problemem nowych przepisów było to, że objęły one jedynie przyszłych emerytów. "Emerytury czerwcowe" z 2020 roku "naprawiono" ustawą epizodyczną. I choć sytuacja niektórych seniorów w tym względzie się poprawiła, to nie uwzględniono w tych zmianach osób przechodzących na emeryturę w latach 2009–2019.
Duże wyzwanie przed nowym rządem
Wyrok zapadł, a to jest jednoznaczne z tym, że nowo powołany rząd będzie musiał wyrównać świadczenia emerytom, którzy ze względu na przechodzenie na emeryturę w czerwcu pobierały ją w kwocie niższej o 200 do 300 zł.
Z racji tego, że nie są to jednostkowe przypadki i obejmują cały okres od 2009 do 2019 roku, będą to wyrównania na poziomie miliardów złotych. Przed rządem więc trudne zadanie – znalezienie funduszów na ten cel. Według portalu Business Insider wyrównania mogą wynieść od 2,8 do 4 mld złotych.
Dlaczego przechodzenie na emeryturę w czerwcu wiązało się ze stratą finansową?
W przypadku składania wniosków o emeryturę w czerwcu, jej wymiar był niższy niż w innych miesiącach, ponieważ kwota poddana ostatniej rocznej waloryzacji nie podlegała waloryzacjom kwartalnym. W związku z tym przejście na emeryturę w czerwcu wiązało się ze świadczeniem niższym nawet o kilkaset złotych.