Jak ustalili dziennikarze śledczy Radia ZET i radioZET.pl Mariusz Gierszewski i Radosław Gruca, prezes PKN Orlen Daniel Obajtek kupił warunkowo w sierpniu tego roku dwie działki o powierzchni łącznie prawie 16 hektarów w miejscowości Borkowo Lęborskie w gminie Choczewo. Prawo pierwokupu ziemi należało do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Przez miesiąc w urzędzie trwały analizy, co zrobić w tej sytuacji. Ostatecznie po uzyskaniu opinii z Centrali KOWR, urzędnicy oddziału w Pruszczu Gdańskim wydali 1 września oświadczenie o nieskorzystaniu z prawa pierwokupu.
Akt notarialny zawierający warunkową umowę sprzedaży sporządzono 5 sierpnia. Według informatorów Radia ZET zbliżonych do KOWR, urzędnicy terenowego oddziału KOWR z Pruszcza Gdańskiego zapytali swoją centralę o prawo pierwokupu ziemi. Ta 31 sierpnia odpisała OT KOWR, że "nie podziela poglądu oddziału co do zasadności skorzystania z prawa pierwokupu przedmiotowych nieruchomości".
Działki leżą niedaleko od miejsca budowy elektrowni atomowej
Od 1 kwietnia Dyrektorem Generalnym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa jest Waldemar Humięcki. To manager, który od 2017 roku związany był z PKN Orlen. Pełnił tam funkcję prezesa Orlen Ochrony, a następnie do maja tego roku prezesa spółki Orlen Aviation. Daniel Obajtek był do tej pory właścicielem dworku w Borkowie Lęborskim, który kupił za prywatne pieniądze. Prezes Orlenu nieruchomość przekazał nieodpłatnie, do użytkowania na 30 lat, Fundacji Integracji Przez Sport Handicap Zakopane. Teraz kupił w sierpniu tego roku dwie działki o numerach 256 i 257. Leżą one około 17 kilometrów od lokalizacji przyszłej elektrowni atomowej, która ma powstać w obszarze miejscowości Kopalino-Lubiatowo.
Już w lutym tego roku do rządu polskiego wpłynęła oferta budowy elektrowni ze strony francuskiego EdF. Koreański koncert KHNP swoją propozycję budowy elektrowni atomowej złożył w kwietniu tego roku. Na początku czerwca ruszył ze strony Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska proces uzyskiwania decyzji środowiskowej i lokalizacyjnej inwestycji między innymi dla gminy Choczewo, w której leży Borkowo Lęborskie.
Wyjaśnienia prezesa Orlenu
Daniel Obajtek pytany przez dziennikarzy Radia ZET i radioZET.pl o kupione działki i o ich lokalizację w pobliżu przyszłej elektrowni atomowej odpowiedział: Tam jest inwestycja przekazana fundacji do końca mojego życia i trudno, żeby 16 czy 20 kilometrów od elektrowni coś powstało. To jest moja prywatna sprawa. Nie są one związane z żadną elektrownią atomową, nawet nie są w otoczeniu elektrowni atomowej. Nie łammy podstawowej zasady prywatności. Mam prawo w tym kraju kupić. Nie widzę w tym nic strasznego ani złego.
Tłumaczenia KOWR
Karolina Gaweł, rzecznik Centrali Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa zapewnia, że Dyrektora Generalnego KOWR Waldemara Humieckiego nie łączą z Panem Danielem Obajtkiem kontakty osobiste. Na pytanie Radia ZET dlaczego KOWR zrezygnował z prawa pierwokupu działek, Karolina Gaweł odpowiedziała: Powodem podjęcia przez dyrektora OT KOWR w Pruszczu Gdańskim decyzji o rezygnacji z przysługującego KOWR prawa pierwokupu działek położonych w obrębie Borkowo, gmina Choczewo, powiat wejherowski, była uzyskana opinia Centrali KOWR. W ramach prowadzonego w Centrali postępowania stwierdzono, że: zgodnie z załączonymi do akt sprawy pismami z Urzędu Gminy Choczewo oraz Pomorskiej Izby Rolniczej, czyli podmiotów mających najlepsze rozeznanie co do faktycznego zapotrzebowania miejscowych rolników na nieruchomości rolne, na terenie Gminy występuje słaby lub średni popyt na tego rodzaju grunty, (...), nabywca posiada już nieruchomości rolne sąsiadujące z przedmiotowymi nieruchomościami i stanowią one funkcjonalną całość gospodarczą.
Rzecznik KOWR dodała, że od 1 stycznia 2022 r. do 30 września 2022 r. do KOWR wpłynęło 24350 zawiadomień o możliwości skorzystania z przysługujących mu praw do nabycia nieruchomości rolnych (prawo pierwokupu i prawo nabycia), z czego KOWR złożył oświadczenia o skorzystaniu z przysługującego mu prawa w odniesieniu do 103 transakcji tj. 0,42 proc. transakcji.