Na warunkowość wypłat z unijnego budżetu zgodzili się wszyscy liderzy państw członkowskich w lipcu i grudniu 2020 r., kiedy to przyjmowany był zarówno wieloletni budżet na lata 2021–2027, jak i Fundusz Odbudowy po pandemii koronawirusa. Negocjacje trwały kilka miesięcy, a mechanizm był jedną z bardzo wielu kwestii spornych. Choć pierwsza wersja projektu „pieniądze za praworządność” była dużo bardziej radykalna, to ostatecznie zgodzono się, że system warunkowości obejmie zarówno wieloletni budżet, jak i Fundusz Odbudowy, a o podjęciu konkretnych kroków wobec danego państwa, w tym o zawieszeniu środków budżetowych, będzie decydowała Rada UE (ministrowie krajów członkowskich) większością kwalifikowaną.
Polska i Węgry pod groźbą zawetowania wieloletniego budżetu negocjowały dodatkowe zapisy w sprawie mechanizmu, a w kompromisowej wersji KE zobowiązała się stosować w przyszłości warunkowość wyłącznie wobec płatności za projekty z budżetu UE i Funduszu Odbudowy rozpoczęte po 2020 r. oraz sięgać po ten instrument tylko wtedy, gdy naruszenia praworządności mają „dostatecznie bezpośredni” wpływ na zarządzanie funduszami UE i ochronę jej interesów.
