Zaległe płatności burzą optymistyczny obraz naszej gospodarki. Firmy mądrzejsze o doświadczenia kryzysu wystrzegają się nowych kredytów. Rozwój finansują, opóźniając płatności kontrahentom.

W samej tylko branży budowlanej nieuregulowane płatności w ciągu ostatnich dwóch lat wzrosły o prawie 100 proc. W niekończącym się łańcuszku zatorów płatniczych – nie płacę, bo sam nie dostałem – coraz więcej firm bankrutuje mimo rosnącej liczby zamówień i lepszych prognoz eksportowych. W przyszłym roku liczba bankructw przekroczy dwa tysiące i będzie zbliżać się do najgorszego pod tym względem 2003 r.

Jak wynika z najnowszych danych wywiadowni gospodarczej Dun & Bradstreet, zaległości są w tym roku nawet dwa razy większe od notowanych na koniec 2008 r. W sektorze budowlanym zwiększyły się z 672,5 mln zł do 1,3 mld zł, czyli o 95 proc.

Wzrosła też liczba podmiotów borykających się z problemami finansowymi. W 2008 r. miało je 21,3 tys. przedsiębiorstw w tej branży, obecnie – 32,3 tys. W budownictwie dojdzie też do największego odsetka upadłości. Na stałe z rynku może zniknąć nawet 300 firm. I to mimo 5-proc. wzrostu obrotów w ostatnich dwóch latach. Bo tu dochodzi do największych opóźnień w płatnościach – wynoszących średnio 30 dni.

Zdaniem Tomasza Starzyka, analityka Dun & Bradstreet, ten rok jest jak cisza przed burzą. W ciągu trzech kwartałów upadły aż 982 firmy. To oznacza 7-proc. wzrost w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku.

Jeśli pesymistyczne prognozy potwierdzą się, ostatni kwartał przyniesie niemal tyle samo bankructw, ile pierwsze 9 miesięcy. Według szacunków w tym roku może upaść 1850 podmiotów. – Zatory działają jak bomba z opóźnionym zapłonem – mówi Starzyk. Jeszcze gorzej może być w przyszłym roku. Wówczas zagrożonych upadkiem będzie 2050 firm.

Falę zatorów płatniczych zapoczątkowały duże firmy, ale nie one odczują najboleśniej jej skutki, lecz małe przedsiębiorstwa zatrudniające do 50 osób; według danych wywiadowni gospodarczych stanowią blisko 70 proc. firm borykających się z problemami finansowymi. A to one są motorem polskiej gospodarki – wytwarzają ponad 60 proc. PKB.