Zasady dziedziczenia według Kodeksu Cywilnego: Pierwsza grupa spadkobierców
Zasady dziedziczenia określone są w Kodeksie cywilnym. W artykule 931 Kodeksu cywilnego wymienione są osoby należące do tzw. pierwszej grupy spadkobierców ustawowych. Zgodnie z nim w pierwszej kolejności powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Osoby te dziedziczą w równych częściach, przy czym część przypadająca małżonkowi musi wynosić minimum 1/4 całości spadku.
W sytuacji, gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, wówczas jego udział spadkowy, który by mu przypadał, przechodzi na jego dzieci w równych częściach. Przepis ten jest stosowany odpowiednio do dalszych zstępnych. Artykuł ten ma zastosowanie w sytuacji, gdy zmarły spadkodawca był w związku małżeńskim oraz miał co najmniej jedno dziecko (biologiczne lub przysposobione).
Kto dziedziczy po spadkodawcy, który nie ma dzieci ani innych zstępnych?
Kolejny 932 artykuł k.c. opisuje dziedziczenie w przypadku m.in. braku zstępnych spadkodawcy. Czyli w sytuacji, gdy spadkodawca nie ma dzieci zarówno biologicznych, jak i przysposobionych, a także innych osób zaliczanych do zstępnych, czyli np.: wnuków. W takiej sytuacji z ustawy do spadku powołani są małżonek spadkodawcy oraz jego rodzice. Wówczas udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi 25 proc. całości spadku. Natomiast jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i jednocześnie brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub też ich zstępnych to wówczas udział spadkowy rodzica, dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.
Jak podaje art. 933 §2. k.c. w przypadku braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.
Kto dziedziczy po osobie samotnej?
Zgodnie z wcześniej wspomnianym art. 932 k.c. gdy spadkodawca nie ma zstępnych oraz małżonka, czyli jest osobą samotną, to cały spadek przypada jego rodzicom w równych częściach. W sytuacji, gdy jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, to wówczas udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. W sytuacji gdy którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, a pozostawiło zstępnych (np.: dzieci, wnuki), to udział spadkowy mu przypadający przypada jego zstępnym.
Zgodnie z art. 934 §1. k.c. w sytuacji, gdy brak jest zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy to cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych.
Testament a prawo spadkowe: Dlaczego warto spisać testament?
Zapisy Kodeksu cywilnego dotyczące zasad dziedziczenia są stosowane w sytuacji, gdy spadkodawca nie zostawił testamentu. Testament to dokument, który warto sporządzić podczas swojego życia, bowiem najlepiej jest, gdy swoim majątkiem rozporządza jego właściciel. Sporządzenie zgodnego z prawem niepodważalnego testamentu jest bardzo dużym ułatwieniem dla rodziny. Spadkodawca może rozporządzić swoim majątkiem w taki sposób, aby każda jego część została przekazana w odpowiednie ręce.
Testament powinien być spisany odręcznie przez samego spadkodawcę. Jest to wymóg konieczny. Powinienon być spisany według konkretnego wzoru. Warto pamiętać, że testament obejmuje rozporządzenie majątkiem wyłącznie jednego spadkodawcy. Zatem dokument, który jest sporządzony wspólnie z innym spadkodawcą co do zasady jest nieważny. Aby testament był niepodważalny, najbezpieczniej spisać go u notariusza. Wówczas mamy pewność, że nie dojdzie także np.: do zatajenia testamentu. Poza tym prawnik zna również od strony prawnej zasady sporządzenia takiego dokumentu.
W sytuacji gdy testament nie zostanie sporządzony za życia spadkodawcy, to jego majątkiem po śmierci rozporządzać będzie sąd. Zgodnie z zasadą w tym przypadku przekaże on każdemu z jego spadkobiorców odpowiedni taki sam udział w każdym z elementów jego majątku.