Darowizna jest formą umowy, w której otrzymujemy coś bezpłatnie. Osoba, która zostaje obdarowana, musi wyrazić zgodę na przyjęcie części majątku darczyńcy, a jeśli tego nie zrobi, to do darowizny nie dojdzie. Ważne jest, że obdarowany ma obowiązek zgłoszenie jej otrzymania do urzędu skarbowego i opłacenia podatku. Gdy tego nie zrobi, będzie musiał zapłacić karę.
Darowizna – trzy grupy podatkowe
Stawki podatku od darowizny wahają się od 3 do 20 proc. części darowizny, która przekracza kwotę wolną od podatku. W przypadku podatku od darowizn możemy wyróżnić 3 grupy podatkowe:
- Do 1 grupy należą małżonkowie, zstępni, wstępni, pasierb, synowa, zięć, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie. W ramach tej grupy wyróżniamy także grupę 0 obejmującą małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, ojczyma i macochę.
- 2 grupa obejmuje zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
- Do 3 grupy należą inni nabywcy darowizny.
Darowizna – kwoty wolne od podatku
Każda z grup mam przypisaną inną kwotę wolną od podatku i wynosi ona:
- Dla 1 grupy 36 120 zł
- Dla 2 grupy 27 090 zł
- Dla 3 grupy 5 733 zł.
Osoby należące do zerowej grupy podatkowej mogą skorzystać z uprawnienia do zupełnego zwolnienia z podatku. Może to nastąpić tylko wtedy, gdy wysokość darowizny przekroczyła kwotę 36 120 zł. Jednak konieczne jest zgłoszenie tej darowizny do właściwego urzędu skarbowego i udokumentowanie jej. Jeśli wartość darowizny jest niższa od kwoty limitu, to zawiadamianie skarbówki nie jest konieczne. Warto jednak pamiętać, że w przypadku kwoty wyższej niż kwota limitu, darowizna może być zwolniona z podatku tylko, gdy podatnik zgłosi fakt jej nabycia.
Darowizna od rodziny – czy trzeba zgłaszać do skarbówki?
Jeśli otrzymamy darowiznę od najbliższej rodziny, to musimy zgłosić to w odpowiednim urzędzie skarbowym na druku SD-Z2. Mamy na to pół roku od daty jej otrzymania. Natomiast osoby, które mają obowiązek zapłaty podatku, mają na to tylko miesiąc. Obowiązek zgłoszenia nabycia darowizny przez osoby zwolnione nie jest konieczny, kiedy umowa darowizny została sporządzona przez notariusza.
Co grozi za niezgłoszenie nabycia darowizny?
Kiedy obdarowany nie zgłosi darowizny większej niż wskazane limity nieobjęte opodatkowaniem, to fiskus może uznać darowiznę za nieujawniony dochód. Wtedy nieudokumentowany przychód może być uznany za oszustwo i karna stawka podatku wyniesie 20 proc. Skarbówka może dołożyć jeszcze odpowiedzialność karną skarbową, a podatnik zostanie powołany do wyjaśnień i będzie musiał wskazać m.in. źródła utrzymania.