Ponowne przeliczenie emerytur: Kto zyska i dlaczego?
Rząd przygotował projekt ustawy, który pozwoli na ponowne przeliczenie emerytur dla około 67 tysięcy osób. To dobra wiadomość dla trzech konkretnych grup emerytów, którzy złożyli wnioski o wcześniejsze emerytury przed 6 czerwca 2012 roku:
- Kobiety urodzone w latach 1954-1959,
- Mężczyźni urodzeni w latach 1949-1952,
- Mężczyźni urodzeni w 1954 roku.
Ministerstwo podkreśla, że celem zmian jest zapewnienie sprawiedliwości społecznej. Chodzi o to, by emerytury powszechne, przyznawane po osiągnięciu standardowego wieku emerytalnego, nie były już pomniejszane o kwoty wypłaconych wcześniej świadczeń.
Ponowne przeliczenie emerytury a orzeczenia TK
Podstawą tych działań są orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (TK). W 2019 roku TK uznał, że odliczanie pobranych wcześniej emerytur od kapitału zgromadzonego przez kobiety z rocznika 1953 było niezgodne z konstytucyjną zasadą zaufania do państwa. Te kobiety nie mogły przewidzieć, że przejście na wcześniejszą emeryturę będzie miało taki wpływ na ich późniejsze świadczenia.
W konsekwencji tego wyroku, w 2020 roku wprowadzono zmiany, które umożliwiły ponowne przeliczenie emerytur kobietom i mężczyznom urodzonym w 1953 roku. Co więcej, w czerwcu 2024 roku TK poszedł o krok dalej, orzekając, że generalnie przepis pozwalający na pomniejszenie świadczenia emerytalnego w przypadku skorzystania z wcześniejszej emerytury jest niekonstytucyjny.
Jak będzie wyglądać ponowne przeliczenie emerytury?
Projekt Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) ma na celu umożliwienie wspomnianym grupom ponownego ustalenia wysokości emerytury. Kluczowa zmiana polega na tym, że nie będzie już mechanizmu pomniejszania emerytury o sumę kwot pobranych wcześniejszych świadczeń.
Jak to będzie działać w praktyce? Wysokość emerytury zostanie ponownie ustalona na moment złożenia wniosku o powszechną emeryturę. Jednak, nie będą brane pod uwagę coroczne waloryzacje kapitału początkowego i składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w okresie pobierania wcześniejszej emerytury aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Po takim ustaleniu, nowa wysokość emerytury powszechnej zostanie podwyższona o wszystkie coroczne waloryzacje przeprowadzone w marcu.
Proponowane rozwiązania obejmą również osoby, które nadal pobierają wcześniejsze emerytury i jeszcze nie złożyły wniosku o emeryturę powszechną. Ustawa ma wejść w życie 1 czerwca 2026 roku.