W Polsce od kilku lat obowiązują szczególne formy wsparcia dla osób, które w okresie PRL działały w opozycji lub doświadczyły represji z powodów politycznych. Jednym z takich rozwiązań jest świadczenie pieniężne dla działaczy opozycji antykomunistycznej, którego wysokość odpowiada minimalnej emeryturze, a więc – w kwocie brutto – jest równa trzynastej emeryturze. Istotna różnica polega na tym, że „trzynastka” trafia do emerytów tylko raz w roku, natomiast to świadczenie przysługuje co miesiąc. Jakie wymogi trzeba spełnić, aby uzyskać to wsparcie?

Świadczenie pieniężne dla działaczy opozycji w 2025 roku. Podstawa prawna

Świadczenie pieniężne dla działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych zostało wprowadzone ustawą z 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. 2015 poz. 693). Do 2023 r. jego wysokość wynosiła 565,67 zł miesięcznie. Dopiero nowelizacja z 13 lipca 2023 r., obejmująca przepisy o finansach publicznych oraz inne ustawy, podniosła świadczenie, zrównując je z minimalną emeryturą.

Reklama

Komu przysługuje co miesiąc świadczenie pieniężne w wysokości 13. emerytury?

Reklama

Świadczenie mogą otrzymać wyłącznie osoby, które uzyskały formalny status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Aby go zdobyć, trzeba złożyć odpowiedni wniosek do Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Kandydaci muszą spełnić określone kryteria, przede wszystkim:

  • wykazać co najmniej rok aktywnej działalności w zorganizowanych strukturach opozycyjnych,
  • potwierdzić minimum miesięczny pobyt w areszcie lub więzieniu związany z działalnością antykomunistyczną.

Dodatek nie jest zarezerwowany wyłącznie dla emerytów – przysługuje wszystkim osobom, które uzyskały stosowny status, niezależnie od tego, czy nadal pracują, czy pobierają świadczenia.

Jak złożyć wniosek o świadczenie pieniężne dla działacza opozycji, by otrzymać dodatek w wysokości 13. emerytury co miesiąc?

Świadczenie w wysokości minimalnej emerytury można otrzymać wyłącznie po złożeniu odpowiedniego wniosku do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Jak informuje strona rządowa, decyzję o jego przyznaniu podejmuje Szef tego urzędu, wydając formalną decyzję administracyjną na podstawie wniosku osoby posiadającej status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z przyczyn politycznych.

Wzór wniosku jest dostępny online, a samo świadczenie jest zwolnione z podatku i nie wlicza się do dochodu. Oznacza to, że comiesięczna kwota 1878,91 zł trafia do uprawnionych w pełnej wysokości, stanowiąc realne dodatkowe wsparcie – często porównywane do drugiej emerytury. Warto zaznaczyć, że dokładnie tyle samo wynosi również trzynasta emerytura.

Ile osób dostaje dodatek dla opozycjonistów w wysokości 13. emerytury?

W Polsce świadczenie to trafia do kilkunastu tysięcy uprawnionych. Jak podaje Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, w styczniu 2025 roku pod jego opieką znajdowało się 15 345 działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z przyczyn politycznych.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. 2015 poz. 693)