Świadczenie przedemerytalne. Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2025 roku? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby je otrzymać?

Osobom, które skończyły 56 lat, według regulacji Kodeksu Pracy, przysługuje ochrona przed zwolnieniem

Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, a dokładniej z art. 39 tej ustawy, pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn) pozostało mniej niż cztery lata, a ich dotychczasowy staż umożliwia uzyskanie prawa do emerytury po osiągnięciu tego wieku, podlegają szczególnej ochronie przed zwolnieniem. Oznacza to, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy kobietom po ukończeniu 56 lat ani mężczyznom po ukończeniu 61 lat. Regulacje te mają na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa zatrudnienia osobom w wieku przedemerytalnym, które z racji wieku mogłyby mieć trudności ze znalezieniem nowego miejsca pracy.

W tych sytuacjach ochrona przedemerytalna pracownika po 56. roku życia nie obowiązuje

Choć przepisy dotyczące ochrony przedemerytalnej skutecznie chronią wielu pracowników przed utratą zatrudnienia, istnieją wyjątki, w których ta ochrona nie obowiązuje. Nie dotyczy ona między innymi osób zatrudnionych na umowach o pracę na czas określony, jeśli data zakończenia umowy przypada przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego. Dodatkowo, pracodawca ma prawo rozwiązać umowę w okresie ochronnym w sytuacji ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy. W takich przypadkach osobom zwolnionym przysługuje jednak ochrona alternatywna, zapewniająca im określone świadczenia lub wsparcie.

Ustawa o specjalnym świadczeniu dla osób po 56. roku życia, których nie obowiązuje ochrona przedemerytalna

Mowa o świadczeniu przedemerytalnym, regulowanym ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych, czyli comiesięcznym wsparciu finansowym przyznawanym osobom, które straciły pracę z przyczyn niezależnych od siebie (np. likwidacja zakładu pracy) i nie mogą znaleźć nowego zatrudnienia, a jednocześnie są już blisko wieku emerytalnego. Ma ono na celu zapewnienie środków do życia w okresie przejściowym – od utraty pracy do momentu uzyskania prawa do emerytury. Aby je otrzymać, trzeba spełnić określone warunki, takie jak odpowiedni staż ubezpieczeniowy, wiek oraz rejestracja w urzędzie pracy.

Jakie warunki należy spełnić, żeby otrzymać świadczenie przedemerytalne?

Zasady przyznawania zasiłku przedemerytalnego są szczegółowo określone i obejmują różne sytuacje życiowe, w których pracownik lub przedsiębiorca może znaleźć się na etapie przejściowym między aktywnością zawodową a emeryturą.

Prawo do świadczenia przysługuje osobie, która:

• straciła pracę z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy i do dnia rozwiązania stosunku pracy miała ukończone co najmniej 56 lat (kobieta) lub 61 lat (mężczyzna), posiadając jednocześnie staż uprawniający do emerytury – minimum 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
• została zwolniona z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona co najmniej przez 6 miesięcy, ukończyła 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna) oraz ma wymagany staż – 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn;
• prowadziła działalność gospodarczą, którą musiała zakończyć z powodu ogłoszenia upadłości, przy czym działalność ta trwała co najmniej 24 miesiące i za ten okres były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne;
• utraciła prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy po co najmniej 5 latach jej pobierania lub utraciła świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna, jeśli świadczenie to było pobierane nieprzerwanie przez co najmniej 365 dni;
• posiada bardzo długi staż pracy – minimum 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn – i została zwolniona z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Dodatkowo, osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne musi:

• zarejestrować się jako bezrobotna w powiatowym urzędzie pracy,
• pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez minimum 180 dni,
• złożyć wniosek o świadczenie w ciągu 30 dni od dnia uzyskania dokumentu potwierdzającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku.

Spełnienie wszystkich tych warunków umożliwia otrzymanie comiesięcznego wsparcia finansowego, które ma zapewnić środki do życia do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego. Świadczenie to stanowi więc formę pomostu pomiędzy utratą zatrudnienia a przejściem na emeryturę, gwarantując osobom w starszym wieku minimalną stabilność finansową i bezpieczeństwo socjalne.

Ile wynosi świadczenie przedemerytalne brutto i netto w 2025 roku?

Świadczenie przedemerytalne w 2025 roku kształtuje się następująco:

• brutto: od 1 marca 2025 r. jego wysokość wynosi 1 893,41 zł;
• netto: przeciętna wartość świadczenia po odliczeniu składek i podatku wynosi około 1 417,90 zł.

Jak długo można pobierać świadczenie przedemerytalne?

Świadczenie przedemerytalne można pobierać do momentu osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego, czyli do dnia, w którym nabywa się prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dla kobiet wiek emerytalny to obecnie 60 lat, a dla mężczyzn – 65 lat. Świadczenie przedemerytalne ma charakter czasowy i pełni funkcję pomostu finansowego pomiędzy utratą pracy a rozpoczęciem pobierania emerytury. Po osiągnięciu odpowiedniego wieku świadczenie wygasa, a ZUS z urzędu zamienia je na emeryturę, bez konieczności składania osobnego wniosku.

Dorabianie na świadczeniu przedemerytalnym. Można, ale są limity

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne mogą legalnie podejmować pracę zarobkową, jednak muszą pamiętać o obowiązujących ograniczeniach dotyczących wysokości osiąganych dochodów. Przekroczenie ustalonych progów może prowadzić do zmniejszenia wysokości świadczenia lub nawet jego czasowego zawieszenia. Dorabianie jest więc możliwe, ale wymaga zachowania ostrożności i znajomości zasad określonych przez przepisy.

Świadczenie przedemerytalne może zostać obniżone lub zawieszone, jeżeli osoba pobierająca:

• uzyskuje dochody z prowadzenia działalności gospodarczej, która podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne,
• pełni czynną służbę wojskową w Wojsku Polskim lub służbę w formacjach takich jak Policja, Straż Graniczna, Państwowa Straż Pożarna, Służba Więzienna, Służba Celna, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Służba Kontrwywiadu Wojskowego czy Służba Wywiadu Wojskowego,
• nabywa prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej lub otrzymuje świadczenie rentowe z instytucji zagranicznej – w takim przypadku wypłata świadczenia przedemerytalnego zostaje zawieszona w całości.

Świadczenie przedemerytalne – limity dorabiania

Świadczenie przedemerytalne może zostać zmniejszone, jeśli miesięczny przychód osoby je pobierającej przekroczy 25%przeciętnego wynagrodzenia z roku kalendarzowego poprzedzającego termin waloryzacji, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Wartość ta określana jest jako dopuszczalna kwota przychodu. Dopóki jednak przychód nie przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, czyli tzw. granicznej kwoty przychodu, świadczenie nie zostanie zawieszone, a jedynie odpowiednio pomniejszone.

W praktyce oznacza to, że jeśli osoba pobierająca świadczenie osiąga dochody powyżej dopuszczalnej kwoty, jej świadczenie zostanie obniżone o wartość przekroczenia. Natomiast w sytuacji, gdy dochód przekroczy graniczną kwotę przychodu, wypłata świadczenia zostanie całkowicie wstrzymana.

Od 1 marca 2025 roku do 28 lutego 2026 roku kwota przychodu odpowiadająca:

• 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za 2024 r., czyli dopuszczalna kwota przychodu, wynosi 2045,50 zł - przychody powyżej tej kwoty wpłyną na zmniejszenie świadczenia przedemerytalnego;
• 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za 2024 r., czyli graniczna kwota przychodu, wynosi 5727,20 zł - przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie świadczenia przedemerytalnego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141)
• Ustawa z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. 2004 nr 120 poz. 1252)
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118)