Czym jest 13. emerytura i komu przysługuje?
Trzynastaemerytura, potocznie nazywana ”trzynastką”, to dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. Wypłaca je Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Już od 2019 roku ”trzynastka” jest wypłacana wiosną wraz z innymi świadczeniami pobieranymi z wcześniej wspomnianych instytucji.
Standardowo uważa się, że 13. emerytura przysługuje emerytom. Jednak nie tylko. Jak podaje portal ZUS.pl, to dodatkowe roczne świadczenie pieniężne wypłacane jest osobom, które na dzień 31 marca danego roku, w którym ma być ono wypłacone, są uprawnione do:
- emerytury (w tym także: emerytury pomostowej, okresowej emerytury kapitałowej i emerytury częściowej),
- renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym renty dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz rent wypadkowych),
- renty szkoleniowej,
- renty socjalnej,
- renty rodzinnej,
- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- świadczenia i zasiłku przedemerytalnego.
Warto przy tym pamiętać, że jeśli prawo do emerytury i renty było zawieszone na dzień 31 marca danego roku, wówczas ”trzynastka” nie będzie przysługiwała.
Trzynasta emerytura nie tylko dla emerytów i rencistów
"Trzynastka" a renta rodzinna. Jak się zatem okazuje, 13. emerytura trafia nie tylko do emerytów i rencistów. W wyjątkowych sytuacjach mogą ją otrzymać także dzieci i młodzież, w sytuacji, gdy mają oni prawo do renty rodzinnej. Renta rodzinna to świadczenie pieniężne przysługujące dzieciom po zmarłym rodzicu. Mogą ją otrzymać dzieci do ukończenia 16. lub 25. roku życia. Wszystko zależy od tego, czy osoba, której przyznana jest renta, kontynuuje naukę. Aby otrzymać rentę rodzinną do ukończenia 25 lat, wymagane jest kontynuowanie nauki w szkole lub na studiach do tego wieku. Jest jednak wyjątek od tej reguły - sytuacja, w której dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat lub też w przypadku kontynuowania nauki w szkole przed ukończeniem 25 lat. Wówczas renta rodzinna po zmarłym rodzicu jest przyznawana bez względu na wiek dziecka. I do niej wypłacana jest także ”trzynastka”.
Warto tu jednak zaznaczyć, że do renty rodzinnej, do której uprawniona jest więcej niż jedna osoba, przysługuje jedna 13.emerytura - bez względu na liczbę osób uprawnionych do tej renty. Jak podaje ZUS.pl, "trzynastaemerytura podlega podziałowi stosownie do liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej, ustalonej w wysokości na dzień 31 marca danego rok".
13. emerytura a renta socjalna. Na otrzymanie tego świadczenia pieniężnego mogą liczyć również osoby, które pobierają rentę socjalną.Renta socjalna jest świadczeniem wypłacanym przez ZUS osobom pełnoletnim, które to z powodu naruszenia sprawności organizmu są całkowicie niezdolne do pracy. Jeżeli dana osoba miała prawo do otrzymania renty socjalnej na ostatni dzień marca 2024 roku, wówczas otrzyma także tegoroczną 13. emeryturę.
Kiedy jest wypłacana 13. emerytura i jaka jest jej wysokość?
Seniorzy, tak jak w latach ubiegłych, otrzymają trzynastąemeryturę w kwietniu. Wypłata będzie realizowana zgodnie ze standardowym terminem dla otrzymywania przelewów w ZUS. Jest jednak od tej reguły wyjątek. Bowiem osobom uprawnionym do świadczeń i zasiłków przedemerytalnych "trzynastka" jest wypłacana w maju wraz z tymi świadczeniami.
Wysokość trzynastejemerytury jest taka sama dla wszystkich. Świadczenie to wynosi tyle samo, ile minimalna emerytura. Jego wysokość co roku jest waloryzowana, a nowa stawka obowiązuje od marca. I tak od 1 marca 2024 13. emerytura wynosi 1780,96 zł brutto.