- Trzynasta emerytura. Czym jest?
- 13. emerytura. Terminy wypłat
- Ile wynosi 13. emerytura?
- Co wpływa na wysokość emerytury minimalnej i trzynastki?
- Trzynasta emerytura 2024. Pierwsze wyliczenia ekonomistów
Trzynasta emerytura. Czym jest?
Trzynasta emerytura to świadczenie pieniężne należące się osobom, które na dzień 31 marca danego roku mają prawo emerytury lub innych świadczeń wypłacanych przez ZUS, KRUS czy instytucje zajmujące się wypłatą emerytur mundurowych. Nazwa "13. emerytura" to określenie potoczne, w rzeczywistości bowiem świadczenie to otrzymują nie tylko emeryci. Trafia ono do wszystkich osób, które są uprawnione do:
- emerytury (w tym emerytury pomostowej, okresowej emerytury kapitałowej i emerytury częściowej);
- renty z tytułu niezdolności do pracy (w tym renty dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz rent wypadkowych);
- renty szkoleniowej,
- renty socjalnej,
- renty rodzinnej,
- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- świadczenia i zasiłku przedemerytalnego.
Osoby uprawnione do otrzymania 13.emerytury dostają ją z urzędu, nie ma konieczności składania dodatkowych wniosków itp.
13. emerytura. Terminy wypłat
Trzynasta emerytura wypłacana jest w kwietniu, w tych samych terminach, w których osoby uprawnione otrzymują swoje "zwykłe" emerytury, renty itp. Przypomnijmy, że standardowe terminy wypłat z ZUS-u i KRUS-u to: 1., 5., 6., 10., 15., 20., i 25. dzień miesiąca. Jeśli termin płatności świadczenia przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, pieniądze wypłacane są wcześniej. Warto też pamiętać, że nie wszystkie lokalne oddziały ZUS-u czy KRUS-u realizują wypłaty we wszystkich wymienionych terminach.
Ile wynosi 13. emerytura?
Wysokość 13. emerytury jest taka sama, jak wysokość najniższej emerytura. Jest to kwota która zmienia się dzięki waloryzacji rent i emerytur. Jaka będzie zatem najniższa emerytura od 1 marca 2024 r.? Na to pytanie na razie nie ma oficjalnej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakie wskaźniki bierze się pod uwagę przy jej ustaleniu. Dzięki temu możliwe są wstępne wyliczenia.
Co wpływa na wysokość emerytury minimalnej i trzynastki?
Przy jej ustalaniu wysokości emerytury minimalnej, a w konsekwencji również trzynastej emerytury, bierze się pod uwagę średnioroczną inflację konsumencką lub tzw. inflację "emerycką" (czyli średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów). Wybierany jest ten wskaźnik, który jest dla emerytów korzystniejszy.
Oprócz tego do inflacji konsumenckiej lub inflacji "emeryckiej" dolicza się 20 proc. realnego wzrostu płac w roku poprzedzającym (w tym roku będą to dane za 2023 r.). Jeżeli okaże się, że wskaźnik ten ma wartość ujemną, nie jest brany pod uwagę.
Trzynasta emerytura 2024. Pierwsze wyliczenia ekonomistów
Wysokość najniższej emerytury obowiązującą od 1 marca 2024 r. (a tym samym wysokość 13. emerytury w 2024 r.) poznamy po ogłoszeniu przez GUS wszystkich potrzebnych wskaźników. Wg stanu na 15 stycznia br. znamy dwa: inflację konsumencką i inflację "emerycką" za 2023 r. Wiemy, że ta druga była wyższa i wyniosła 11,9 proc. Jest to minimum, o które wzrośnie najniższa emerytura. Oznacza wzrost z kwoty 1588,44 zł brutto na kwotę 1777,46 zł brutto.
Ekonomiści przedstawiają też wstępne symulacje biorące pod uwagę realny wzrost wynagrodzeń w 2023 r. Niestety, wiele wskazuje na to, że był on minimalny. Nie wpłynie zatem znacząco na wysokość trzynastej emerytury. Z analizy Łukasza Kozłowskiego, głównego ekonomisty Federacji Przedsiębiorców Polskich i członka Rady Nadzorczej ZUS-u, przeprowadzonej dla Money.pl, wynika, że emerytura minimalna i 13. emerytura w 2024 r.wyniosą 1778,74 zł brutto. Kozłowski zastrzega jednak, że ostateczną waloryzację poznamy dopiero po publikacji danych GUS o wynagrodzeniach. Ma to nastąpić 9 lutego br.
Przyszłość 13. emerytury. Jakie plany ma nowy rząd?
Trzynasta, a potem czternasta emerytura to dodatkowe świadczenia wprowadzone w trakcie rządów Prawa i Sprawiedliwości. "Trzynastkę" wypłacono po raz pierwszy w 2019 r., a "czternastkę" – w 2021 r. Z deklaracji nowego rządu wynika, że oba świadczenie zostaną utrzymane - przynajmniej na razie. Nieoficjalne informacje pojawiające się w mediach mówią o tym, że jeśli rządzący zdecydują się na ich zniesienie, to nie wcześniej niż za dwa lata. Mówi się też o tym, że w 2024 r. można się raczej spodziewać podwójnej waloryzacji rent i emerytur. Pierwsza, tradycyjnie, nastąpi w marcu. Do drugiej miałoby w trakcie roku, gdyby inflacja wyniosła ponad 5 proc.