Problem ten pojawia się najczęściej, w przypadku natrafienia na nierzetelnych kontrahentów, nie wywiązujących się na czas z płatności bądź kiedy niestabilna sytuacja na rynku powoduje chwilowe kłopoty finansowe. Takie chwilowe zachwiania płynności finansowej mogą się zdarzyć szczególnie w dobie globalnej recesji. A ponieważ właśnie wówczas współpraca z bankami jest najbardziej istotna, przedsiębiorca powinien szczególnie uważnie zapoznać się z możliwościami, jakie daje restrukturyzacja długów i współpraca z sektorem bankowym.
Większość przedsiębiorstw w Polsce, podobnie jak w innych krajach Unii Europejskiej, funkcjonuje w oparciu o najróżniejsze formy kredytów. Począwszy od kredytów kupieckich, których udzielają sobie wzajemnie przedsiębiorcy, na kredytach udzielanych przez banki kończąc. W momencie, w którym obieg wirtualnego pieniądza zostanie w gospodarce zaburzony przez jedno chore ogniwo, może zdarzyć się, że szereg przedsiębiorstw stanie przed wizją zakończenia działalności.
Konsolidacja kredytu w przypadku działalności gospodarczej określana jest mianem restrukturyzacji zadłużenia i, zgodnie z definicją bankowców, w krótkim czasie prowadzi do uzdrowienia sytuacji finansowej, umożliwiając czynny udział narynku. Podmiot, który przez niesolidnych kontrahentów stracił płynność finansową powinien poddać się procesowi restrukturyzacji przeprowadzonej przez wyspecjalizowane w tym zakresie firmy. Składa się na niego kilka etapów, czyli analiza i wywiad, konsolidacja zadłużenia, kredytowanie oraz działania prewencyjne.
Na etapie analizy i wywiadu przedsiębiorca weryfikuje obecne i potencjalne zadłużenie pod kątem uniknięcia niekorzystnego rozwoju sytuacji np. zgłoszenia wniosków o upadłość zarządu, czy zajęcia komorniczego rachunków. Potencjalnego zadłużenia można się ustrzec dzięki systematycznemu przeprowadzaniu wywiadu gospodarczego obejmującego sprawdzenie kluczowych klientów i kontrahentów w celu zmniejszenia ryzyka związanego z upadłością, niewypłacalnością partnera, przerwami w dostawach.
Faktyczny etap konsolidacji zadłużenia polega natomiast na zakupie istniejących na rynku zobowiązań podmiotu restrukturyzowanego od wierzycieli po możliwie najniższej cenie. Często możliwym jest uzyskanie redukcji wielkości zadłużenia oraz kompensata wierzytelności i należności pochodzących od różnych podmiotów gospodarczych. Kolejnym etapem jest pozyskanie środków finansowych w postaci krótkoterminowych pożyczek lub w ramach faktoringu a następnie sprawniejsze zarządzanie zobowiązaniami i należnościami, w celu minimalizacji zadłużenia i długookresowej poprawy płynności finansowej. Każdy kto choć raz jako przedsiębiorca stanął przed koniecznością restrukturyzacji zadłużenia, doskonale wie, że najważniejszą sprawą są działania prewencyjne, czyli każde szeroko rozumiane zabezpieczenie za pomocą instrumentów prawnych i finansowych interesów podmiotu restrukturyzowanego w przypadkach uzasadniających prowadzenie regularnej windykacji lub w sytuacjach, gdy konieczność podjęcia windykacji w przyszłości jest wysoce prawdopodobna. Zapewnienie uniknięcia postępowania upadłościowego albo doprowadzenie do upadłości układowej pozwalającej odbudować firmę zamiast upadłości likwidacyjnej oznaczającej faktyczne zniknięcie firmy z rynku. Możliwe jest również anulowanie niekorzystnych dla podmiotu restrukturyzowanego, sprzecznych z prawem działań prawnych jego dłużników.
Znaczna część problemów firm nie wynika z nierentownej działalności, ale z chwilowej utraty płynności finansowej i trudności w uzyskaniu zewnętrznego finansowania we właściwym czasie. Często trudna sytuacja ma swoje źródło w opóźnieniach w płatnościach od klientów. Stąd banki zajmujące się finansowaniem przedsiębiorstw – zwłaszcza z sektora małych i średnich przedsiębiorstw – proponują swoim klientom instytucjonalnym krótkoterminowe pożyczki, natychmiastowe uzyskanie środków finansowych w ramach faktoringu obecnie posiadanych, niewymagalnych należności np. faktur które zostaną zapłacone przez klientów w przyszłości, pomoc we wprowadzeniu bardziej aktywnych metod zarządzania zobowiązaniami i należnościami w celu minimalizacji zadłużenia i długookresowej poprawy płynności finansowej. Część z nich gwarantuje przedsiębiorcom także prewencyjne sprawdzanie kontrahentów zleceniodawcy oraz zabezpieczanie za pomocą instrumentów prawnych i finansowych interesów zleceniodawcy, w przypadkach uzasadniających prowadzenie regularnej windykacji, lub w sytuacjach, gdy konieczność podjęcia windykacji w przyszłości jest wysoce prawdopodobna.
W przypadku pojawienia się groźby utraty płynności finansowej w związku z nierzetelnością kontrahentów doradcy finansowi proponują również pomoc w prowadzeniu działań polubownych, czyli rozmowy z wierzycielami mogące doprowadzić do redukcji długów, które często kończą się podpisaniem harmonogramu spłat pozwalającego bankowi na przejęcie wierzytelności, zaś przedsiębiorcy na bardziej precyzyjnym zarządzaniu bieżącą płynnością finansową. Należy pamiętać, że banki nie pomagają za darmo. W ich interesie jest utrzymywanie jak najlepszych stosunków z przedsiębiorstwami, które są dla bankowców prawdziwymi kopalniami złota. Kredyty dla biznesu są wysoko oprocentowane i niemal zawsze gwarantują pełny zwrot kosztów poniesionych przez instytucje finansowe.
Restrukturyzacja zadłużenia przedsiębiorstwa wobec banku oznacza również możliwość dalszego krótkoterminowego kredytowania działalności, czyli faktyczne utrzymanie się na rynku z korzyścią dla kontrahentów, dla samych przedsiębiorców i w końcu dla odpowiadających za finansowanie kredytobiorcy banków.
