"Kłótnie zamiast skoku modernizacyjnego"

Od tej pory minęło pięć lat, zamiast skoku modernizacyjnego mamy nieustanne kłótnie i spory. Najpierw PiS, a potem PO zawierały egzotyczne koalicje, aby uzyskać większość w Sejmie, powstawały nowe strategie rządowe, w sumie mamy ich prawie 500, ale proces reform modernizujących Polskę ograniczył się do budowy dróg i szybszej prywatyzacji.

W wielu obszarach wymagających pilnych reform Polska stoi w miejscu, w niektórych się cofnęła. Na przykład w 2003 r. założenie firmy trwało średnio 31 dni, w 2009 r. ten okres wydłużył się do 32 dni. W tym czasie na Węgrzech skrócono czas założenia biznesu z 65 do 4 dni. Na Słowacji założenie firmy kosztuje ośmiokrotnie mniej niż w Polsce, według badań OECD Polska pozostaje najbardziej przeregulowaną gospodarką wśród krajów zrzeszonych w tej organizacji. Publiczny sektor ochrony zdrowia znajduje się w trudnej sytuacji finansowej mimo dwukrotnego oddłużenia. Sytuacja demograficzna Polski jest katastrofalna, rodzi się najmniej dzieci na rodzinę w Europie. Poziom innowacyjności gospodarki jest najniższy w Unii Europejskiej, a w latach 2012 - 2015 może zabraknąć prądu. Innymi słowy, szansa na skok modernizacyjny Polski została zmarnowana.

Rząd PO - PSL wielokrotnie argumentował, że nie może przeprowadzać reform, ponieważ nad ustawami wisi groźba prezydenckiego weta. Tragedia pod Smoleńskiem odebrała rządzącym ten argument, dlatego proces reform powinien ruszyć bez zbędnej zwłoki. Jeżeli w szufladach są projekty ustaw, które czekały na sprzyjający moment, to trzeba je wyjąć i skierować do Sejmu. Jednak istnieje obawa, że krótkookresowe polityczne interesy znowu wypchną agendę modernizacyjną Polski na dalszy plan. Dlatego potrzebna jest nieustanna kontrola obywatelska - realizowana poprzez media - która powinna zapewnić, że proces reformowania kraju radykalnie przyspieszy, że rząd, większość sejmowa i p.o. prezydent w gorączce wyborczej nie zapomną o tym, w jakim celu naród powołał ich do służby publicznej.

"Dziennik Gazeta Prawna” wychodzi tej potrzebie naprzeciw, powołując do życia Radę Monitorującą, która wspierana przez dziennikarzy będzie regularnie oceniała przebieg procesu reform. Zostało zdefiniowanych 16 obszarów, które wymagają pilnych działań, najczęściej zmian ustawowych. W ramach każdego z obszarów trzeba określić pożądane zmiany przez postawienie celów, które chcemy osiągnąć. Trzeba też określić, kto jest za te działania odpowiedzialny, który minister, które ministerstwo, i kto powinien udzielić wsparcia. Zbliżające się wybory parlamentarne w 2011 r. będą doskonałą okazją, żeby wybrać władze Polski nie na podstawie tego, czy dobrze wypadają w telewizji albo czy są sympatycznie, tylko na podstawie dokonań na polu modernizacji Polski. Regularne raporty Rady Monitorującej pozwolą wyborcom ocenić, kto jest skutecznym liderem i reformatorem, a kto jest wyłącznie medialnym awatarem trwoniącym mandat zaufania publicznego.

p

Oto 16 kwestii, które mają fundamentalny wpływ na sprawność działania polskiego państwa. Do końca maja będziemy je dla was monitorować

1 Stan finansów publicznych - redukcja deficytu, zapanowanie nad narastaniem długu publicznego i rosnącymi kosztami jego obsługi, odsztywnienie wydatków budżetu, w perspektywie zrównoważony budżet, spójna definicja długu, ujawnienie długu emerytalnego.

2 Reforma systemów emerytalnych - likwidacja przywilejów, dokończenie reformy, konkurencja, wiek emerytalny.

3 Wykorzystanie środków unijnych - szansa rozwojowa, co zrobić, żeby je efektywnie spożytkować (marnotrawstwo, wydatki nierozwojowe), jakie stanowisko Polski na perspektywę 2014 - 2020 w kontekście wizji UE 2020.

4 Reforma systemu ochrony zdrowia - jak sprawić, aby sektor się nie zadłużał, zwiększyć satysfakcję obywateli z opieki zdrowotnej, przygotować się na proces starzenia Polaków, wykorzystać starzenie się Europy i rosnący w Europie popyt na usługi zdrowotne do wzrostu eksportu polskich usług ochrony zdrowia i opieki nad seniorami.

5 Prywatyzacja - jakie tempo, ile powinno pozostać w rękach państwa, czy są i powinny być sektory strategiczne.

6 Ułatwienia dla przedsiębiorców - odbiurokratyzowanie, mniej sankcji, sprawniejsze i klarowniejsze procedury, mniejsza korupcja, awans Polski w rankingach jakości otoczenia regulacyjnego biznesu (np. Doing Business, Banku Światowego). Według OECD Polska jest najbardziej przeregulowaną gospodarką spośród krajów OECD - jak to zmienić.

7 Aktywizacja zawodowa Polaków - dobrostan bierze się z pracy, a w Polsce pracuje mało osób - co zrobić, żeby było inaczej, jak zwiększyć aktywność zawodową - zwłaszcza kobiet i seniorów.

8 Wejście do strefy euro - czy to robić, kiedy, czy się spieszyć.

9 Bezpieczeństwo energetyczne - jak je zapewnić, jakie inwestycje wieloletnie, planowanie strategiczne, ile na to wydać. Jakie działania ograniczające popyt na energię.

10 Gospodarka oparta na wiedzy - poprawa jakości kształcenia (wszystkie poziomy), dopasowanie do potrzeb gospodarki, life-long learning.

11 Reforma wymiaru sprawiedliwości - Doing Business (ponad 800 dni egzekucja należności w sądzie), tak samo z prawem pracy, poczucie niemocy.

12 Zwiększenie wydajności administracji publicznej - państwo przynajmniej niewrogie obywatelom, sprawne procedury dla osób prywatnych i prawnych. Stworzenie pozytywnych bodźców, żeby urzędnikom opłacało się usprawniać funkcjonowanie administracji (reformy drugiej generacji).

13 Rozwój infrastruktury, wdrażanie programu Polski cyfrowej - kluczowe zagadnienia dla mobilności na rynku pracy, edukacji, zagranicznych inwestycji.

14 Wyzwania demograficzne - dzietność kluczowa dla rozwoju i pozycji Polski w UE i na świecie, ostatni moment na działanie, państwo stoi plecami do rodziny - czy warto inwestować.

15 Uwolnienie rynku energii, gazu, lotniczego i pocztowego - kiedy dobry moment, jak chronić konsumenta, jak wprowadzić konkurencję.

16 Wydajny system pomocy - powrót do zasady pomocniczości, likwidacja rozdawnictwa, zapobieganie patologiom i pułapce bezradności jako sposób redukcji kosztów.