Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom, które straciły zdolność do pracy. Wysokość renty zależy od stopnia niezdolności i stażu ubezpieczeniowego.

Całkowita niezdolność do pracy a częściowa niezdolność do pracy

Całkowita niezdolność do pracy oznacza, że osoba nie jest w stanie wykonywać żadnej pracy.Częściowa niezdolność do pracy oznacza, że osoba może wykonywać pracę, ale w ograniczonym zakresie, zgodnie ze swoimi kwalifikacjami.

Reklama

Prawo do renty przysługuje pod warunkiem spełnienia określonych wymagań dotyczących stażu ubezpieczeniowego i powstania niezdolności do pracy w odpowiednim czasie.

Warunki uzyskania renty

Aby otrzymać rentę, trzeba spełnić trzy podstawowe warunki:

  • Orzeczenie o niezdolności do pracy – musi być wydane przez lekarza orzecznika ZUS.
  • Odpowiedni staż ubezpieczeniowy – liczba lat składkowych i nieskładkowych zależy od wieku osoby w momencie utraty zdolności do pracy.
  • Okres powstania niezdolności do pracy – niezdolność do pracy musi pojawić się w trakcie okresu ubezpieczeniowego lub do 18 miesięcy po jego zakończeniu.

Dodatkowo, kobiety z 20-letnim stażem i mężczyźni z 25-letnim stażem mogą uzyskać rentę, nawet jeśli niezdolność do pracy nie powstała w ustawowym okresie.

Wymagany staż ubezpieczeniowy

Minimalny staż ubezpieczeniowy zależy od wieku osoby w momencie powstania niezdolności do pracy:

  • Przed 20. rokiem życia1 rok
  • Między 20 a 22 lata2 lata
  • Między 22 a 25 lat 3 lata
  • Między 25 a 30 lat 4 lata
  • Po 30. roku życia 5 lat (w ciągu ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku)

Nie obowiązuje ten wymóg dla osób, które stały się niezdolne do pracy wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Renta stała, renta okresowa, renta szkoleniowa. Dla kogo?

Renta stała przyznawana osobom, których niezdolność do pracy została uznana za trwałą.

Renta okresowa przysługuje na czas określony, jeśli istnieje szansa na poprawę zdrowia i powrót do pracy. Po zakończeniu okresu można wystąpić o przedłużenie.

Renta szkoleniowa przysługuje osobom, które muszą przekwalifikować się zawodowo z powodu utraty zdolności do pracy w dotychczasowym zawodzie. Przyznawana jest na 6 miesięcy (z możliwością przedłużenia do 30 miesięcy). Wysokość renty wynosi 75 proc. podstawy wymiaru renty.

Wysokość renty w 2025 roku

Kwota renty zależy od stopnia niezdolności do pracy i waloryzacji.

Minimalne świadczenia od 1 marca 2025 r.:

  • Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – 1 878,91 zł
  • Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 1 409,18 zł
  • Renta szkoleniowa – 75 proc. podstawy wymiaru, ale nie mniej niż minimalna renta częściowa
  • Dodatek pielęgnacyjny – 348,22 zł
  • Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Waloryzacja rent i emerytur w 2025 roku

Od 1 marca 2025 r. świadczenia zostaną podniesione o 5,5 proc. zgodnie z ustawowym wskaźnikiem waloryzacji. Wzrost obejmie:

  • Emerytury i renty powszechne
  • Renty rolnicze i mundurowe
  • Świadczenia przedemerytalne i renty socjalne

Koszt waloryzacji wyniesie około 22,8 mld zł.

Jak i gdzie złożyć wniosek o rentę?

Wniosek o rentę należy złożyć w oddziale ZUS właściwym dla miejsca zamieszkania. Do wniosku trzeba dołączyć:

  • Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS
  • Dokumenty potwierdzające staż ubezpieczeniowy
  • Wypełniony wniosek o rentę

ZUS informuje wnioskodawcę o decyzji w terminie do 30 dni od otrzymania wszystkich niezbędnych dokumentów.