Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS, możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę jest uwarunkowana wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach lub zajmowaniem stanowisk związanych z pełnieniem istotnych funkcji publicznych. Prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje między innymi funkcjonariuszom służb mundurowych, pracownikom sektora górniczego czy hutniczego, a także osobom zatrudnionym na stanowiskach, których charakter wiąże się z podwyższonym ryzykiem zawodowym lub znaczącym obciążeniem psychofizycznym.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Dla kogo wcześniejsza emerytura? Na jakich warunkach?
Zatrudnienie w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub w zawodzie kluczowym dla funkcjonowania państwa może uprawniać do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Niemniej, spełnienie tego kryterium jest dopiero pierwszym krokiem w złożonym procesie ubiegania się o świadczenie. ZUS stawia szereg dodatkowych wymagań, które muszą zostać spełnione przez potencjalnego emeryta. Masz możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, jeśli spełnisz następujące kryteria:
- Wiek emerytalny: Ukończyłeś co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni), lub masz prawo do wcześniejszej emerytury ze względu na pracę w szczególnych warunkach.
- Okres składkowy i nieskładkowy: Posiadasz odpowiednią liczbę lat pracy, potwierdzoną dokumentami (minimum 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn).
- Praca w szczególnych warunkach: Wykonywałeś przez co najmniej 15 lat pracę w trudnych warunkach, np. pod ziemią, na wysokości, z użyciem szkodliwych substancji.
- Otwarte Fundusze Emerytalne: Nie jesteś uczestnikiem OFE lub złożyłeś wniosek o przeniesienie środków z OFE do ZUS.
Wcześniejsza emerytura. Ten dokument jest niezbędny
Aby ubiegać się o wcześniejszą emeryturę, niezbędne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Ponadto, pracodawca zobowiązany jest dokonać stosownego wpisu w dokumentacji pracownika. W świadectwie pracy powinien znaleźć się zapis potwierdzający wykonywanie przez pracownika pracy w warunkach uprawniających do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Prawo do takiego wpisu przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym w zawodach wymienionych w obowiązującym wykazie.
Wyczerpujący katalog stanowisk pracy uprawniających do skorzystania z wcześniejszej emerytury znajduje się w rozporządzeniu rządowym z 1983 roku. Brak załączenia odpowiedniego dokumentu potwierdzającego wykonywanie takiego zawodu - będzie stanowił podstawę do negatywnego rozpatrzenia wniosku.
Wcześniejsza emerytura - wniosek
Aby skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, konieczne jest złożenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych kompletu wymaganych dokumentów. W skład tego kompletu wchodzi przede wszystkim wniosek o emeryturę na formularzu EMP oraz informacja o okresach składkowych i nieskładkowych na formularzu ERP-6. Ponadto, niezbędne jest przedłożenie dokumentów potwierdzających:
- okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- okresy składkowe i nieskładkowe, w tym okresy ubezpieczenia dobrowolnego,
- wysokość uzyskiwanych wynagrodzeń.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że kluczowe znaczenie ma termin złożenia wniosku emerytalnego. Dokumenty powinny zostać dostarczone do ZUS najpóźniej dzień przed osiągnięciem odpowiedniego wieku emerytalnego.