W Polsce istnieje możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę, jeszcze przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Jednak, aby skorzystać z tego świadczenia, należy spełnić określone warunki, które zazwyczaj dotyczą zarówno wieku, jak i okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Prawo do wcześniejszej emerytury dla opiekunów dzieci niepełnosprawnych, choć formalnie zniesione, może być nadal realizowane przez osoby, które spełniały określone kryteria przed 1999 rokiem, zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, który uznał to prawo za nabyte.
Wcześniejsza emerytura dla osób zajmujących się dzieckiem wymagającym stałej opieki - warunki
Osoby, które przerwały karierę zawodową, aby zajmować się dzieckiem wymagającym stałej opieki, mogą również ubiegać się o wcześniejszą emeryturę, pod warunkiem że do końca 1998 roku posiadały odpowiednio długi staż pracy: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Aby móc skorzystać z wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem, osoby zainteresowane muszą spełnić dodatkowe warunki:
- Nie być członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, jeśli urodziły się po 1948 roku.
- Bezpośrednio przed 1 stycznia 1999 roku posiadać status ubezpieczonego z tytułu umowy o pracę.
- Przed tą samą datą być niezdolnym do podjęcia zatrudnienia ze względu na konieczność opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki. Dziecko to musiało być całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji lub cierpieć na jedną z chorób wymienionych w przepisach szczegółowych. Niezdolność ta musiała występować od urodzenia lub powstać przed osiągnięciem przez dziecko pełnoletności.
Wcześniejsze emerytury - kiedy i dla kogo?
Osoby urodzone między 1949 a 1968 rokiem, które wykonywały pracę w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze, mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę, pod warunkiem że spełniają określone kryteria dotyczące wieku, stażu pracy oraz przynależności do funduszy emerytalnych. Kobiety muszą mieć ukończone 55 lat, a mężczyźni 60, a także wykazać odpowiednio 20 lub 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Dodatkowo konieczne jest posiadanie dokumentacji potwierdzającej pracę w szczególnych warunkach oraz rezygnacja z członkostwa w Otwartym Funduszu Emerytalnym.
Osoby wykonujące działalność twórczą lub artystyczną, urodzone w latach 1949–1968, mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę pod warunkiem spełnienia określonych wymogów. Wymagane jest osiągnięcie do końca 2008 roku wieku emerytalnego właściwego dla danej specjalizacji artystycznej, posiadanie co najmniej 20-letniego (kobiety) lub 25-letniego (mężczyźni) stażu pracy, w tym minimum 15 lat w zawodzie artystycznym lub twórczym. Dodatkowo niezbędne jest rezygnacja z członkostwa w Otwartym Funduszu Emerytalnym lub zgoda na przekazanie środków zgromadzonych w OFE na rzecz budżetu państwa.
Jak otrzymać wcześniejszą emeryturę?
Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o emeryturę w dowolnej jednostce ZUS, jednak złożenie go w odpowiednim oddziale ze względu na miejsce zamieszkania przyspieszy rozpatrzenie sprawy. Można to zrobić na piśmie i wysłać pocztą lub złożyć w placówce, zgłosić ustnie do protokołu lub przesłać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych PUE – w tej sytuacji konieczne będzie posiadanie profilu zaufanego albo bezpiecznego podpisu elektronicznego.