rozwiń ›

Jakie warunki trzeba spełnić, aby przejść na wcześniejszą emeryturę nauczycielską?

Aby skorzystać z nowej emerytury nauczycielskiej, konieczne jest spełnienie kilku kumulatywnych warunków. Jednym z nich jest rozwiązanie stosunku pracy na własny wniosek lub w określonych sytuacjach, takich jak likwidacja szkoły czy upływ okresu pozostawania nauczyciela w stanie nieczynnym.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Reklama

Aby skorzystać z nowego świadczenia, konieczne jest także podjęcie pracy w charakterze nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego przed rokiem 1999. Ponadto wymagany jest co najmniej 30-letni staż ubezpieczeniowy, w tym 20 lat pracy w zawodzie nauczycielskim wykonywanej w co najmniej połowie obowiązkowego wymiaru zajęć.

Kiedy i kogo nowa emerytura dla nauczycieli nie będzie obowiązywała?

Reklama

Z nowego świadczenia nie będą mogły skorzystać osoby, które zgodnie z art. 88 ust. 2a Karty Nauczyciela mają prawo do wcześniejszej emerytury, niezależnie od osiągniętego wieku. Ponadto, świadczenie nie przysługuje nauczycielom, dla których obliczona wysokość emerytury jest niższa niż minimalna emerytura ustawowa, która od 1 marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł. Taką informację przekazała Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.

Dla kogo nowa, wcześniejsza emerytura nauczycielska 2024?

Z dniem 1 września 2024 roku uprawnienie do przejścia na nową emeryturę nauczycielską nabywają nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 roku, którzy przed tą datą ukończyli 58. rok życia oraz spełniają pozostałe wymagania ustawowe. Z kolei od 1 września 2025 roku - pedagodzy urodzeni między 1 września 1966 roku a 31 sierpnia 1969 roku, mający ukończone 56 lat przed wejściem w życie nowych przepisów, mogą przejść na wcześniejszą emeryturę. A z dniem 1 września 2026 roku uprawnienie do nowej emerytury nauczycielskiej obejmie nauczycieli urodzonych po 31 sierpnia 1969 roku. Warunki nabycia tego świadczenia są takie same dla kobiet i mężczyzn.

Oznacza to, że nową emeryturę nauczycielską będzie można uzyskać:

  • od 1 września 2024 roku przez nauczycieli, którzy przed tą datą ukończyli 58. rok życia,
  • od 1 września 2025 roku przez nauczycieli, którzy przed tą datą ukończyli 56. rok życia,
  • od 1 września 2026 roku przez wszystkich pozostałych nauczycieli, bez względu na wiek.

Co trzeba zrobić, aby otrzymać nową emeryturę nauczycielską?

Aby uzyskać nową emeryturę nauczycielską, należy złożyć wniosek przed osiągnięciem odpowiednio 60. roku życia dla kobiet i 65. roku życia dla mężczyzn. Jak wyjaśnia rzeczniczka, prawo do tego świadczenia nie ulega zawieszeniu po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 roku, którzy nabyli prawo do nowego świadczenia od 1 września 2024 roku, mieli możliwość składania wniosków już od 1 sierpnia 2024 roku, czyli na miesiąc przed faktycznym wejściem w życie nowych regulacji.

Nauczyciele posiadający ustalony kapitał początkowy są zobowiązani złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych:

  • wniosek o przyznanie emerytury,
  • informację o okresach składkowych i nieskładkowych na formularzu ERP-6,
  • dokumentację potwierdzającą wykonywanie pracy nauczycielskiej,
  • dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela lub w innych okolicznościach uzasadniających prawo do emerytury, chyba że pracodawca dokonał już stosownego zgłoszenia w ZUS.

Natomiast nauczyciele, których kapitał początkowy nie został jeszcze ustalony, zobowiązani są dodatkowo przedłożyć:

  • dokumentację potwierdzającą okresy składkowe i nieskładkowe przypadające przed 1 stycznia 1999 roku (np. świadectwa pracy, zaświadczenia, legitymacje ubezpieczeniowe),
  • dokumenty potwierdzające wysokość wynagrodzenia za okres przed 1 stycznia 1999 roku (np. zaświadczenia ERP-7, legitymacje ubezpieczeniowe).

Jak zostanie obliczona wysokość emerytury nauczycielskiej?

Wysokość nowej emerytury nauczycielskiej zostanie określona poprzez podział sumy zwaloryzowanych składników majątkowych (kapitał początkowy, składki na koncie oraz środki na subkoncie) przez średnią długość życia osoby przechodzącej na emeryturę. Warunkiem nabycia prawa do tego świadczenia jest osiągnięcie kwoty emerytury nie niższej niż minimalna emerytura ustawowa, która obecnie wynosi 1780,96 zł brutto.

Nowa emerytura nauczycielska wyklucza prawo do emerytury kapitałowej i docelowej

Decyzja o przyznaniu nowej emerytury nauczycielskiej powoduje przeniesienie środków z OFE na subkonto w ZUS oraz zamknięcie członkostwa w OFE. W związku z tym kobieta będąca dotychczas członkiem OFE traci prawo do emerytury kapitałowej w powszechnym wieku emerytalnym i nie będzie miała możliwości ponownego przeliczenia wysokości emerytury.

Nowa emerytura nauczycielska. Co ze środkami na subkoncie ZUS i w OFE?

Środki zgromadzone na subkoncie i w OFE podlegają dziedziczeniu w przypadku śmierci nauczyciela, który otrzymuje świadczenie kompensacyjne. Natomiast przyznanie nowej emerytury nauczycielskiej powoduje przeniesienie tych środków na konto ubezpieczonego i wyłączenie ich z dziedziczenia.

Czy można łączyć nową emeryturę nauczycielską z pracą nauczyciela?

Nauczyciel pobierający wcześniejszą emeryturę może podjąć pracę pedagogiczną w wymiarze nieprzekraczającym połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, pod warunkiem uzyskania zgody organu nadzoru pedagogicznego. W takim przypadku na wysokość emerytury mają zastosowanie ogólne przepisy dotyczące zawieszania lub zmniejszania świadczeń emerytalnych.

W przypadku, gdy osoba pobierająca wcześniejszą emeryturę nauczycielską podejmie zatrudnienie w wymiarze przekraczającym połowę obowiązkowego wymiaru zajęć lub bez wymaganej zgody organu nadzoru pedagogicznego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiesi wypłatę tej emerytury. Okoliczność ta skutkuje zawieszeniem prawa do świadczenia, niezależnie od osiąganych dochodów.

Czy można łączyć nową, wcześniejszą emeryturę nauczycielską z inną pracą zarobkową niż praca nauczyciela?

W przypadku podjęcia przez osobę, pobierającą nową wcześniejszą emeryturę nauczycielską, zatrudnienia w innym rodzaju pracy zarobkowej, zastosowanie znajdują ogólne przepisy dotyczące zawieszania lub zmniejszania świadczeń emerytalnych. ZUS może zawiesić lub zmniejszyć wypłacane świadczenie, jeśli osoba ta osiągnie przychód z tytułu zatrudnienia podlegającego ubezpieczeniom społecznym, służby w mundurze lub działalności wykonywanej za granicą.

W przypadku przekroczenia przez osobę pobierającą emeryturę 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia, lecz nie przekroczenia 130 proc. tej kwoty, Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokona zmniejszenia wysokości świadczenia. Natomiast przekroczenie 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia skutkuje zawieszeniem wypłaty emerytury. Powyższe regulacje nie dotyczą osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.